تكنيك هاي رفتاري چيست ؟ آيا اين تكنيك ها، برای افراد ذاتی است يا آموختني ؟ 

از دير باز تا كنون، جوامع انساني دارای فرهنگ ها، مذاهب ، سنن و آداب و رسوم و آيين هاي مختلفي بوده است.

از آن جا كه افراد 70 درصد ساعات بيداري خود را در پيوند با ارتباطات (نوشتن، خواندن، صحبت كردن و گوش كردن) مي گذرانند، نتيجه مي گيريم كه يكي از نيروهاي عمده كه برسر راه موفقيت افراد و گروه قرار مي گيرد، نبودن ارتباطات اثربخش است.

هيچ گروهي نمي تواند بدون برقراري ارتباطات تشکیل شود.ارتباطات يعني انتقال مقصود و منظور يك عضو گروه به عضو ديگر.

در اين جا منظور اصلي، مشخص كردن آداب رفتاري در مواجهه با ديگران است. اين مواجهه را مي توان به دو صورت تقسيم کرد: 

1- ميان فردي: به عنوان مثال می توان به رابطه فرد با والدين، دوستان، رييس و كارمندان زيردست، ارباب رجوع ، متقاضيان خدمات گوناگون در ادارات ، برخورد زندان بان با زندانيان ، برخورد راننده اداره، آبدارچي، راننده اتوبوس، زن با مرد غريبه و نامحرم، برخورد با افراد مسن، برخورد با كودكان ، جوانان و تعداد زيادي از روابط افراد با هم اشاره کرد.

٢- موضوعي و عمومي: مي توان به روابط افراد در قالب نهاد ها نگريست. به عنوان مثال،می توان اصول و تكنيك هاي مديريت يك جلسه، اصول و تكنيك هاي تدريس، تكنيك ها و فنون مذاكره ، آداب گفت وگوي موثر، تكنيك هاي تبليغاتي اثربخش، در زمينه هاي مختلف از جمله مذهبي، فرهنگي، سياسي، اجتماعي و... نام برد. 

اين تكنيك ها يا آداب ، در گذشته و در جوامع سنتي نيز همواره مورد توجه بوده است و افراد ملزم به رعايت آن بوده اند. شكل گيري جوامع مدرن و پيچيده امروز اين تكنيك ها را بسيار زيادتر از گذشته كرده است و بسياري از اين فنون رفتاري را بر اساس مطالعات تجربي و به شيوه علمي مورد كنكاش و بررسي قرار داده است. به عنوان نمونه در دو سطح فردي و نهادي با مثال هاي مشخصي مي توان به اهميت اين موضوع توجه كرد.

شيوه گفت وگوي يك مدير با مراجعه كنندگان چگونه باشد؟ آداب گفت و گو با همكاران، آداب گفت وگو با زنان، حريم و فاصله گفت وگو ميان زن و مرد غريبه ، آداب و رفتار راننده اداره با مدیرش، نحوه پاسخگويي منشي به تلفن ها و مراجعه كنندگان، نحوه نشستن در يك جلسه اداري، نحوه غذاخوردن در اداره و تفاوت آن با رستوران و منزل، تفاوت گفتاري و واژه هاي به كار گرفته شده براي يك مديربا خانم ها يا آقایان اداره، چگونگي انجام مذاكرات اداري، علمي، تجاري، شيوه چانه زني، پيدا کردن زمينه هاي مشترك براي يك توافق و عقد قرارداد علمي، تجاري و اقتصادي و ... تعداد زيادي از تكنيك ها كه نيازمند آموختن آن ها هستيم. 

در دنیای امروز، گذشته از آموزش مهارت های حرفه ای و شغلی،فرد به واسطه ارتباط مستقیم و فراگیر با دیگران، نیاز به آموزش ارتباط و الگوهای ارتباطی دارد. یک کارمند، پزشک و یا مدیر، معمولاً در محیط کاری وسازمان خود ویا در خانه وکوچه و بازاربا افراد بسیاری در ارتباط است. 

از یک اشاره ابرو تا برخوردهای بسیار جدی و گفتگوهای طولانی را می توان در چارچوب ارتباط گنجاند.

سازمان به عنوان يك نهاد اجتماعي نيازمند ارتباطات است ومديران نیز دريافته اند كه ارتباطات مؤثربا كاركنان و درك انگيزه هاي ارتباطي آنان در توفيق مديران در دستيابي به اهداف طراحي شده ی سازمان عامل مؤثري است.

آموزش مهارت ها و تكنيك هاي رفتاري از جمله نيازهايي است كه اداره های استان بايد در درسطح تمام برنامه های قرار دهند. 

در برخي از اداره های استان، از نگهبان و راننده و سرايدار تا كارمندان و مديران و روسا نيازمند آموزش هستند. 

اين تكنيك ها و آداب هيچگونه ارتباطي به خوبي يا بدي افراد، بي سواد يا تحصيلات عاليه داشتن افراد، كارمند يا مدير بودن آن ها ندارد. 

چه بسا افراد بسياري را تا كنون ديده ايم كه حتي در سطوح مختلف مديريتی از انجام آداب اوليه ارتباطي عاجز بوده اند و يا با برخورد اشتباه باعث رنجش و مخالفت طرف مقابل خود شدند و عملا از بيان يك مساله و يا تبليغ ،نتيجه عكس گرفته اند. 

نظام ارتبا طات همچون سلسۀ اعصاب، تار و پودهاي سازمان را به هم پيوند مي دهد. بهينه بودن آن در سازمان بسيار مهم است اگر ارتباط صحيحي در سازمان برقرار نباشد، گردش امور مختل شده و كارها آشفته مي شود. هماهنگي ، برنامه ريزي ، سازماندهي ، كنترل و ساير وظايف مدير بدون وجود سيستم ارتباطي مؤثر، قابل تحقق نبوده و در غياب چنين سيستمي امكان ادارۀ سازمان موجود نخواهد بود.از اين رو مديريت ها بايد از كم و كيف رفتار ارتباطی آگاه بوده و نحوۀ ارتباط وکنترل آن رابدانند. 

پس باید دانست تكنيك ها و فنون رفتاري، ذاتي نيستند، بلكه اكتسابي و آموختني هستند. از جمله رسالت هاي دانشگاه هاي علمي - كاربردي ، آموختن فنون وتكنيك هاي حرفه اي است. 

اميد است با اهتمام مديران ادارات ، شاهد رفتارها ي اثربخش تر در ارتباط با مردم و كاركنان دستگاه هاي اجرايي استان باشيم.