یک حقوقدان گفت: در قوانین ما انواع مختلفی از سرقت وجود دارد که مهم‌ترین آنها سرقت‌های حدی و تعزیری است.

محمدعلی لواف‌پور اظهار کرد: تعریف سرقت در قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370 به این شرح آمده است که "سرقت عبارت است از ربودن مال دیگری به طور پنهانی" (ماده 197)، اما بعدها در قانون مجازات اسلامی جدید در ماده 267 با حذف قید (به طور پنهانی) به این صورت تبدیل شد که "سرقت عبارت از ربودن مال متعلق به غیر است".

وی افزود: به نظر می‌رسد تعریف جدیدتر سرقت از نظر شمول مصادیق انواع سرقت‌ها صحیح‌تر است زیرا انواع مختلفی از این معضل مانند کیف‌قاپی وجود دارد که پنهانی انجام نمی‌شود.

این حقوقدان با اشاره به انواع سرقت عنوان کرد: سرقت در قوانین ما انواع مختلفی دارد که مهم‌ترین انواع آن به سرقت‌های حدی و تعزیری تقسیم شده است. شدیدترین مجازات‌ها در مورد سرقت حدی است که مجازات آن اجرای حد است.

این وکیل پایه یک دادگستری ادامه داد: طبق ماده 268 قانون مجازات اسلامی، در صورتی که شیء مسروق شرعا مالکیت داشته باشد، در حرز باشد، سارق هتک حرز کند، از حرز بیرون بیاورد، هم هتک حرز و هم سرقت مخفیانه باشد و همچنین شرایط دیگر که در جمع 14 شرط هستند، موجب حد شده است.

لواف‌پور بیان کرد: نوع دیگر سرقت زمانی است که سرقت، جامع شرایط حد نیست اما مقرون به یکی از شرایطی است که در ماده 656 قانون مجازات اسلامی بیان شده است و مجازات آن، حبس از 6 ماه تا سه سال است. باید توجه داشت این نوع سرقت مقرون به مواردی است؛ از این قبیل که سرقت از محل سکنی باشد یا سرقت در شب یا هنگامی که سارقین، دو نفر یا بیشتر باشند، سارق مستخدم بوده و مال کارفرما را دزدیده باشد و یا اداره‌کنندگان هتل یا کاروانسرا که هر کس به اقتضای شغلشان به اموالی که در دسترسشان است، دستبرد زده باشند.

این حقوقدان افزود: نوع دیگر سرقت آن است که مقرون به آزار و مسلحانه باشد. این نوع سرقت بر اساس ماده 652 به حبس از سه ماه تا ده سال و تا 74 ضربه شلاق مجازات خواهد داشت.

وی ادامه داد: نوع دیگر سرقت، سرقتی است که همراه 5 شرط باشد؛ در شب واقع شده، توسط 2 یا چند نفر انجام شود، سارقین از دیوار بالا رفته یا حرز را شکسته یا کلید ساخته باشند یا خود را کارمند دولتی معرفی کرده باشند و در ضمن سرقت، کسی را آزار یا تهدید کرده باشند؛ که طبق قانون مجازات اسلامی (ماده 651)، 5 تا 20 سال حبس و تا 74 ضربه شلاق مجازات دارد.

این حقوقدان اظهار کرد: نوع دیگر سرقت مربوط به سرقت مسلحانه از منزل است. این نوع سرقت به موجب لایحه قانونی راجع به تشدید مجازات سارقین مسلح که وارد منزل یا مسکن اشخاص شوند، دارای مجازات سنگینی است.

لواف‌پور تصریح کرد: هر گاه یک یا چند نفر برای سرقت، وارد منزل کسی شوند، اگر چه یک نفر آنها حامل سلاح باشد و یا در موقع سرقت در مقام هتک ناموس برآیند و هیچ از سارقین هم مسلح نباشند، به مجازات حبس ابد یا اعدام محکوم می‌شوند.

وی با اشاره به نوعی دیگر از سرقت گفت: سرقت مسلحانه گروهی در شب، یکی دیگر از انواع مختلف سرقت است. طبق ماده 654 قانون مجازات اسلامی هرگاه سرقت در شب واقع شده و سارقین، 2 نفر یا بیشتر باشند و حداقل یکی از آنها حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد، به 5 تا 15 سال حبس و تا 74 ضربه شلاق محکوم می‌شوند.

این حقوقدان ضمن اشاره به نوع دیگر از انواع سرقت گفت: بر اساس ماده 653 قانون مجازات اسلامی، سارق مسلح و قطاع الطریق (راهزن) هر گاه با اسلحه باعث ایجاد رعب و وحشت و بر هم زدن امنیت مردم شود، محارب است که در این صورت به مجازات اعدام یا قطع دست راست یا پای چپ یا تبعید محکوم می‌شود.

این وکیل پایه یک دادگستری افزود: نوع دیگر از انواع سرقت، سرقت از موزه‌ها یا اماکن تاریخی و مذهبی است که به موجب ماده 559 قانون مجازات اسلامی برای سارقین اشیاء، لوازم و مصالح و قطعات فرهنگی و تاریخی از موزه‌ها و سایر اماکن علاوه بر استراداد آنها، همچنین حبس از یک تا 5 سال در نظر گرفته می‌شود.

لواف‌پور ادامه داد: سرقت مسلحانه از بانک‌ها و صرافی‌ها نوع دیگر از سرقت‌ها است که به موجب ماده واحد قانون مجازات سرقت مسلحانه از بانک‌ها و صرافی‌ها مصوب 1338 برای این نوع سرقت، حبس ابد و در صورت کشته شدن کسی، اعدام در نظر گرفته شده است.

وی بیان کرد: همچنین در پی سرقت متعلقات مربوط به تأسیسات مورد استفاده عمومی به موجب ماده 659 برای سرقت این اموال؛ قانونگذار، مجازات یک تا 5 سال در نظر گرفته است با این قید که چنانچه سارق یکی از کارکنان مربوط باشد به حداکثر مجازات مقرر محکوم خواهد شد.

وی تصریح کرد: طبق ماده 658، سرقت از مناطق سیل‌زده، زلزله‌زده، جنگی یا در محل تصادف رانندگی در صورتی که واجد شرایط حد نباشد؛ برای مرتکب این جرم، یک تا 5 سال حبس در نظر گرفته شده است.

لواف‌پور ادامه داد: با توجه به ماده 660 قانون مجازات اسلامی در صورت استفاده غیرمجاز از برق، آب، تلفن و گاز که نوعی سرقت محسوب می‌شود، مجازات جزای نقدی و پرداخت خسارت در نظر گرفته شده است.

وی اظهار کرد: کیف‌قاپی و جیب‌بری یکی دیگر از انواع سرقت تعزیری است که به صورت علنی و نه پنهانی صورت می‌گیرد که قانون مجازات اسلامی (بخش تعزیرات) برای آن در ماده 657، مجازات یک تا 5 سال حبس و تا 74 ضربه شلاق در نظر گرفته شده است.

این وکیل پایه یک دادگستری با اشاره به سرقت از نوع زورگیری گفت: هر چند در قوانین ایران تعریفی از زورگیری ارائه نشده است و عنوان مستقل مجرمانه‌ای نیست اما در عرف رایج تحت عنوان ربودن مال غیر با توسل به خشونت و در نظام حقوقی تحت عنوان سرقت به عنف گفته می‌شود.