حميدرضا عسگري در روزنامه آفرینش نوشت: تقريبا 22 سال از آتش بس قره باغ مي گذرد و طرفين به دفعات تبادل آتش و تلفاتي داشته اند، اما اين بار درگيري ميان دوطرف با حجم آتش سنگين همراه بوده و اين سوال را مطرح مي کند که مگر چه اتفاقي افتاده که چنين درگيريهايي به وجود آمده است كه حتي چند گلوله نيز به خاك ايران اثابت كرده است!؟
آنچه ازدرگيري هاي اخير
ميان ارمنستان و آذربايجان بر سر مساله قره باغ، به نظر ميرسد و در عين
حال گمانه زني هاي متعددي را به همراه داشته، اين است كه خواستههاي ارمني-
آذري در اين درگيريها دخيل نيست. اينکه آذربايجان و ارمنستان خواستار
تثبيت موقعيت خود در منطقه قره باغ شده باشند يا آنگونه که آذربايجان مدعي
است، بخواهد زمين هاي از دست رفته خود را بازپس بگيرد، به طور حتم علت اصلي
اين درگيريها نيست.
اخيراً درتمامي اتفاقاتي كه منجر به درگيري
ميان گروه ها و كشورهاي مختلف گرديده است، پاي روسيه از يكسو و حضور رقبا و
مخالفانش در سوي ديگر مشاهده ميشود. همزماني تنش ميان ارمنستان و
آذربايجان بر سر مساله قره باغ با تنش ميان روسيه و ترکيه، و همچنين حضور
نظامي روسيه در سوريه و عراق، نا بسامانيهاي اوكراين و پارهاي از مسائل
اقتصادي(كه مورد بحث نيست) تعداد اين گمانه زني ها را افزايش داده است.
وقوع
يكباره درگيري شديد نظامي ميان آذربايجان كه مورد حمايت غرب است و
ارمنستان كه بيش از 40 سال است يكي از پايگاههاي نظامي روسيه محسوب
ميشود، اين احتمال را قوت ميبخشد كه برنامهاي مدون شده تا هزينههاي
مسكو را در اقصي نقاط جهان افزايش دهند و با تحليل توان اقتصادي آن را
تضعيف نمايند. به هرحال هرگونه تحرك نظامي براي دولت پوتين هزينه داشته و
در اين وانفساي قيمت نفت، تامين هزينهها براي آن بسيار مشقت آور خواهد
بود.
اما از سوي ديگر ميتوان اين نزاع به وجود آمده را طور ديگري
ديد و روسيه را عامل چنين تحركي معرفي كرد. اين احتمال وجود دارد كه پوتين
درپي درگيري هاي اخير با تركيه قصد دارد با ناامن سازي محيط پيراموني و
مرزهاي تركيه فشار و ناامني بيشتري را بر دولت آنكارا تحميل نمايد. ضمن
اينكه به دنبال بروز تنش ميان تركها و روسها، اخير روسيه از اهرم
ارمنستان براي تاثير بر ترکيه استفاده مي کند و با اسکان ارامنه سوري و
برخي افراد وابسته به پ.ک.ک در مناطق كوهستاني قره باغ، قصد فشار بر تركيه
را دارد.
باتمام اين اوصاف نميتوان به قطعيت گفت كه پوتين براي
مقابله با تركيه جرقه اين درگيريهاي اخير را زده باشد. چراكه تركيه درميان
اين درگيريها تنها نيست و آمريكا و ناتو به عنوان حاميان آن در مقابل
تهديدات خارجي وارد عمل خواهند شد. ضمن اينكه روسها نيز تمايلي به گشودن
جبهه ديگري براي مقابله با تركها ندارند و بيشتر سعي ميكنند از فرصتهاي
موجود خود براي معامله و امتيازگيري با غرب استفاده كنند.
لذا فرضيه
اول محتمل تر بوده و ميتوان گفت كه غرب درصدد مشغول كردن روسها در چندين
جبهه مختلف درتمامي نقاط تحت نفوذ مسكو مي باشند. اگر نگاهي به وضعيت نقشه
درگيريهاي حال حاضر دنيا بياندازيم در اكثر درگيريهاي پاي روسها درميان
است و به عبارتي منافع آنها به خطر افتاده و مسكو براي دفاع ازمنافع خود
مجبور به هزينههاي مالي و نظامي گرديده است. مسلماً درگيري ميان آذربايجان
و ارمنستان همچون گذشته به آتش بسي موقتي ختم خواهد شد، اما اين موضوع
ميتواند زنگ هشداري براي روسها باشد تا خود را براي مواجهه با رقباي غربي
و اهرمهاي مختلف فشار آماده سازند ويا كيك خاورميانه را با توافق تقسيم
كنند!
منبع: روزنامه آفرینش