تعداد مبتلایان به دیابت در کشور حدود پنج میلیون نفر تخمین زده شده است / اگر مبتلا به دیابت نوع دوم هستید، لازم نیست از غذا و تغذیه معمول دست کشیده، بلکه با یک تغییر در شیوه غذایی و داشتن عادات غذایی صحیح می شود سلامتی خود و خانواده را تضمین کنید
خوزنیوز: عضو هیئت علمی دانشگاه و متخصص تغذیه و رژیم غذایی، در مورد دیابت نوع 2 (دیابت بزرگسالان یا دیابت غیروابسته به انسولین)، گفت: این نوع دیابت بدلیل شیوع روزافزون چاقی در کشور ما، در طی سالهای اخیر در حال افزایش است، بطوریکه باعث شده همه ما کم و بیش در بین اقوام و آشنایان، مبتلایان به این بیماری مزمن را ببینیم.
به گزارش خوزنیوز؛ دکتر مجید محمدشاهی اظهار کرد: تعداد مبتلایان به دیابت در کشور حدود پنج میلیون نفر تخمین زده شده است. در دیابت نوع دو، انسولین که هورمون تنظیم کننده قند خون است، حداقل در مراحل اولیه به میزان کافی ترشح می شود ولی نوعی مقاومت در برابر عملکرد طبیعی این هورمون در سطح سلولهای بدن وجود دارد که نتیجه آن بالا رفتن سطح قند خون است.
این متخصص تغذیه عوامل شیوع دیابت را شیوه زندگی ناسالم اعم از تغذیه، فعالیت بدنی و زندگی صنعتی بیان کرد و گفت: درصورتیکه پس از انجام آزمایش خون، متوجه افزایش غلظت قند خون شدید، این تصور ایجاد می شود که باید غذاهای لذیذ و یا رفتن به رستوران کنار گذاشته و حتی سعی شود رژیم غذایی سختی را با حذف یک وعده غذایی و یا حذف کامل برنج، نان و مواد نشاسته ای در پیش بگیرید و از آنجا که بیماری دیابت یک بیماری مزمن است و تا آخر عمر با شما همراه است، دیر یا زود از این رژیم غذایی سخت خسته می شوید.
وی افزود: اگر مبتلا به دیابت نوع دوم هستید، لازم نیست از غذا و تغذیه معمول دست کشیده، بلکه با یک تغییر در شیوه غذایی و داشتن عادات غذایی صحیح می شود سلامتی خود و خانواده را تضمین کنید.
محمدشاهی گفت: در مراحل اولیه برای پیروی از یک برنامه غذایی سالم، نیاز به گذراندن دوره های کوتاه مدت مشاوره ای تغذیه است ولی این بدان معنی نیست که شما همیشه باید از همان برنامه غذایی تبعیت کنید بلکه در این دوره های آموزشی با افزایش اطلاعات تغذیه ای و افزایش انگیزه، بیمار یاد خواهد گرفت که شیوه زندگی خود را اصلاح کند و از طریق یک برنامه دقیق بنام برنامه شمارش کربوهیدرات که در آن میزان کربوهیدراتها و قندهای ساده بطور کامل برای بیمار محاسبه خواهد شد، رژیم غذایی خود را در پیش بگیرید.
عضو هیئت علمی دانشگاه افزود: بر اساس نظر متخصصین رژیم درمانی ، برنامه غذایی یک فرد دیابتی با یک رژیم غذایی سالم که برای عموم جامعه توصیه می شود، تفاوت چندانی ندارد، بعبارت دیگر اگر شما مبتلا به دیابت نوع دوم هستید مجبور نخواهید بود سفره خود را از سفره خانواده جدا نمایید.
محمدشاهی با اشاره به هدایت افراد برای انتخاب غذای سالم جهت پیشگیری از دیابت گفت: متخصصان تغذيه، گزارشي از يك سيستم آموزشي جديد جهت آگاهی و هدايت افراد در انتخابهاي غذايي خود، ارائه كردهاند، که این سیستم نشانگر، بر پايه چراغ راهنما، ميزان تفاوتهاي بین غذاها را بيان ميكند و ما را در انتخاب غذاي سالم تر كمك مينمايد.
این متخصص تغذیه افزود: صحيحترين انتخابهاي غذايي، در منطقه سبز و نادرستترين در منطقه قرمز و غذاهايي را كه لازم است محتاطانه مصرف شوند نيز در منطقه زرد قرار مي گیرند، بيشترين تمركز اين سيستم آموزشي روي ميزان فيبر، نماية گليسمي، مقدار و نوع چربي موجود در غذاهاست، همچنين اين سيستم آموزشي، اثر تهيه و فرآوري غذاها را با ارائه اطلاعات در مورد شيوههاي متنوع پختن، مشخص ميكند.
عضو هیئت علمی دانشگاه تصریح کرد: استفاده از سيستم نشانگر مثل يك چهارچوب، انتخابهاي درست و نادرست غذايي را مشخص ميكند که اين اتفاق امروزه باعث جذب بيشتر از 300 هزار شركت كننده در امر آموزش تغذيه شده است، اين مفهوم نشانگر، حتي براي آموزش افراد مؤثر در حفظ سلامتي ما، مثل سرآشپزها نیز كاربرد دارد، طبق بررسي انجام شده 75 تا 80 درصد افراد، طي مدت فقط 5 دقيقه آموزش و معرفي سيستم نشانگر، پرچمهاي رنگي را به درستي در جاي خود قرار دادند.
محمدشاهی در ادامه براي درك بهتر مفهوم چراغ راهنماي غذايي، گروههاي غذايي طبقهبندي شده در اين سيستم را به شرح زیر بیان کرد:
غلات ناني كه از آرد گندم كامل (سبوسدار) تهيه ميشود در قسمت سبز، ناني كه از آرد سفيد تهيه ميشود در قسمت زرد و به همين ترتيب، نانهايي مثل بيسكويتها و كيكها و ... كه در تهية آنها چربيهاي اشباع مثل كره يا روغن به كار رفته، در قسمت قرمز قرار دادند، در مورد برنج و بقية غلات نيز به همين ترتيب عمل ميشود: برنج قهوهاي و دودي در قسمت سبز، برنج سفيد در قسمت زرد و برنج سرخ شده در قسمت قرمز قرار ميگيرند.
حبوبات
انواع حبوبات مثل نخود و لوبياي بخارپز يا سرخ شده در مقدار كمي روغن، در قسمت سبز و آنهايي كه در كره سرخ شده باشند در قسمت قرمز هستند.
سبزيجاتاكثر سبزيجات در قسمت سبز هستند اما اگر شيوه پخت آنها سرخ كردن زياد يا استفاده از انواع سس باشد، در قسمت قرمز قرار ميگيرند براي مثال كدوي پخته در قسمت سبز است ولي وقتي سرخ شود در قسمت قرمز قرار ميگيرد.
ميوههااكثر ميوهها در قسمت سبز هستند. آبميوههاي غيرقندي، فاقد فيبر هستند و بنابراين در قسمت زرد و آبميوههايي كه حاوي شكر هستند در قسمت قرمز قرار ميگيرند.
گوشتمرغ و ماهي كبابي، بريان و بخارپز و همچنين سفيدة تخممرغ، در قسمت سبز، ولي مرغ سوخاري، ماهي سرخ شده و گوشتهاي قرمز، سوسيس، همبرگر و زردة تخممرغ در قسمت قرمز قرار ميگيرند زيرا حاوي چربي اشباع شده هستند.
شير و لبنياتشير كمچرب و تمام فرآوردههاي حاصل از آن، در قسمت سبز هستند اما شير پرچرب، در قسمت قرمز طبقهبندي ميشود.
چربيهاچربيها بايد در مقادير محدود مصرف شوند. كره و روغنهاي هيدروژنه مثل مارگارين در قسمت قرمز قرار دارند. روغن زيتون، روغن دانههاي گياهي مثل روغن خردل و روغن كنجد، انتخابهاي سالمتري هستند كه در قسمت سبز قرار ميگيرند.
انتخابي آگاهانهاين سيستم نشانگر يا به عبارتي، چراغ راهنما يك سيستم كاربردي راحت و مطمئن براي همه اقشار جامعه است و در همة جوامع قابل اجرا و درك ميباشد. علاوه بر اين، به راحتي سطوح مثبت و منفي غذاها را مشخص ميكند و براي كاربران، امكان انتخاب آگاهانه و صحيح غذاي خود را فراهم ميكند.
جدول برخي گروههاي غذايي بر مبناي سيستم نشانگر (چراغ راهنما)
گروه غذايي
|
قسمت سبز (انتخاب بهتر)
|
قسمت زرد
|
قسمت قرمز
|
غلات
|
نان سبوسدار
|
نان تهيه شده از آرد سفيد
|
نانهاي حاوي چربيهاي اشباع، كره يا روغن، مثل انواع بيسكويت، كيك و ...
|
حبوبات
|
نخود و لوبياي بخارپز يا سرخ شده در مقدار كمي روغن
|
-------
|
حبوباتي كه در كره سرخ شده باشد
|
سبزيجات
|
اكثر سبزيها (مثال: كدوي پخته)
|
-------
|
سبزيهايي كه زياد سرخ شده باشند يا در آنها انواع سس به كار رفته باشد (مثال: كدوي سرخ شده)
|
ميوهها
|
اكثر ميوهها
|
آبميوههاي غيرقندي (چون فاقد فيبر هستند)
|
آبميوههاي حاوي شكر
|
گوشت
|
مرغ و ماهي كبابي، بريان و بخارپز و سفيدة تخممرغ
|
--------
|
گوشتهاي قرمز، سوسيس، همبرگر و زردة تخممرغ
|
شير و لبنيات
|
شير كمچرب و تمامي فرآوردههاي حاصل از آن
|
--------
|
شير پرچرب
|
چربيها
|
روغن زيتون، روغن دانههاي گياهي مثل روغن خردل و روغن كنجد
|
--------
|
كره و روغنهاي هيدروژنه مثل مارگارين
|