یک کارشناس ارشد تغذیه گفت: اولین قدم در کنترل دیابت، تغذیه صحیح است؛ اگر بیمار دیابتی با یک رژیم متعادل به وزن مناسب برسدT از افزایش قند خون و عوارض بلندمدت آن پیشگیری می شود.

مهرنوش ذاکرزاده اظهار کرد: دیابت شایع ترین اختلال غدد درون ریز است که با افزایش سطح قند خون مشخص می شود. سطح قند خون به علت نقص در ترشح این غدد، عملکرد هورمون انسولین در بدن و یا هر دو افزایش می یابد. هورمون انسولین در پانکراس ساخته می شود و کمک می کند سلول ها از گلوکز خون برای سوخت و ساز بدن استفاده کنند.

وی ادامه داد: از جمله عوامل مهمی که در افزایش قندخون و بیماری دیابت نقش دارند، می توان به وراثت، عوامل محیطی و سبک زندگی شامل الگوی تغذیه و نحوه و میزان فعالیت بدنی اشاره کرد.

کارشناس ارشد تغذیه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز گفت: پرنوشى، پرادرارى و ضعف و تاخیر در ترمیم زخم هاى بدن، از علائم دیابت است. دیابت نوع یک در افراد جوان و کودکان در اثر اختلال در سیستم ایمنی و یا بیماری های ویروسی که سبب تخریب سلول های پانکراس می شود، به وجود می آید.

وی افزود: دیابت نوع 2 نیز که 90 درصد موارد بیماری را شامل می شود، زمانی اتفاق می افتد که پانکراس به اندازه کافی انسولین ترشح نکند و یا هورمون انسولین به خوبی کار خود را انجام ندهد. البته اضافه وزن هم می تواند منجر به ابتلای فرد به دیابت نوع دوم شود.

ذاکرزاده عنوان کرد: دیابت با اختلال در متابولیسم کربوهیدرات، چربی و پروتئین ها همراه است. رژیم غذایى نامناسب، حساسیت به برخی مواد غذایى، عفونت هاى ویروسى و استرس مى‌تواند وضعیت بیماران مبتلا به دیابت را وخیم تر کرده و بیمارى آن ها را تشدید کند. بنابراین توجه جدی به این بیماری و پیامدهای آن است.

وی اظهار کرد: رژیم غذایی مناسب، ورزش، کنترل وزن و در صورت نیاز استفاده از دارو، راه های اصلی کنترل دیابت هستند. داشتن تغذیه صحیح، قدمی مهم در کنترل دیابت است.

این کارشناس ارشد تغذیه افزود: هدف اصلی از تعیین رژیم درمانی برای بیماران دیابتی، استفاده از موادغذایی مناسب به صورت متعادل است. مهم ترین هدف تعیین رژیم غذایی برای بیماریان دیابتی توسط كارشناسان و متخصصان تغذیه، رساندن قند خون به سطح طبیعی است.

ذاکرزاده ادامه داد: حفظ سطح چربی های خون در حد طبیعی، كاهش مشكلات خاص بیماران دیابتی، داشتن وزن مناسب، رساندن مواد مغذی به بدن به میزان لازم، تامین انرژی موردنیاز بدن جهت انجام فعالیت های بدنی، جلوگیری از بروز عوارض و مشكلات ناشی از دیابت نیز از جمله دیگر اهداف تعیین یک رژیم غذایی خاص برای بیماران دیابتی است.

وی گفت: با توجه به اهمیت تغذیه در وضعیت بیماران دیابتی لازم است این افراد به توصیه ها در این زمینه توجه داشته باشند؛ بیماران جهت اطلاع از میزان كالری و کربوهیدرات موردنیاز و مجاز مصرف روزانه خود، با متخصص تغذیه مشورت کنند. همچنین سعی كنند برنامه غذایی خود را طوری منظم تنظیم کنند که هر روز در ساعات معینی و روزانه بین 4 تا 5 وعده غذا بخورند.

کارشناس ارشد تغذیه مرکز آموزشی درمانی امام خمینی(ره) اهواز افزود: این بیماران توجه داشته باشند که در هر وعده باید مقادیر متناسبی از كربوهیدرات ها را مصرف كنند تا دچار عوارض ناشی از نوسانات قند خون نشوند. قبل از صرف غذا از سالاد یا موادغذایی كم كالری مانند كاهو، كرفس، ژله بدون قند و سوپ های ساده و كم كالری استفاده كنند. همچنین چربی دریافتی از طریق مواد غذایی را محدود كنند.

ذاکرزاده با بیان اینکه بیماران دیابتی باید مصرف قندهای ساده مانند شكر، شكر قرمز، عسل و شربت ذرت را محدود كنند، گفت: مصرف غذاهای حاوی فیبر باید در برنامه غذایی این بیماران قرار بگیرد، فیبر موجود در این غذاها ضمن ایجاد احساس سیری به كنترل قندخون كمك كند.

وی افزود: یكی از انواع فیبرهای محلول، پكتین(Pectin) است كه در سیب، مركباتی مانند پرتقال، لیمو و گریپ فروت، توت فرنگی، هویج و غلات سبوس دار وجود دارد. منابع دیگر فیبرها انواع سبزیجات و حبوبات هستند. بیماران دیابتی همچنین می توانند محصولات بدون قند مانند نوشابه های بدون قند، ژله بدون قند و بیسكوئیت های بدون قند استفاده كنند.

این کارشناس ارشد تغذیه اظهارکرد: توصیه می شود این بیماران از میوه های تازه و كلوچه های كم چربی و غلات به عنوان میان وعده استفاده کرده و هر روز صبح، غلات پرفیبر را برای صبحانه انتخاب کنند. همچنین تاکید می شود از مصرف غلات دارای مقادیر زیادی شكر خودداری شود. به جای آب میوه نیز می توان از میوه تازه استفاده كرد.

ذاکرزاده عنوان کرد: بیماران دیابتی در استفاده از لبنیات باید دقت کنند که از شیر و لبنیات كم چرب استفاده كنند و روزانه حداقل 8 لیوان آب بنوشید.