خوزنیوز: دکتر امین بحرینی فوق تخصص جراحی پیوند اعضا و مدیر مرکز فرآهم آوری اعضای دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز متولد 1356 در خانواده ای 4 نفره در ملایر متولد شد. وی سال 1384 موفق به اخذ مدرک دکترای تخصصی جراحی عمومی از دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز شد و پس از آن بورد تخصصی‌ را در سال 88 اخذ و در سال 89 در مقطع فوق تخصص جراحی پیوند اعضا در شیراز پذیرفته شد و سه سال بعد به عنوان عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور مشغول به فعالیت و خدمت شد.


چرا این رشته را انتخاب کردید؟

در حقیقت تا قبل از ورود به این رشته، تسلط چندانی در رابطه با آن نداشتم، زیرا این رشته نوین در کشور به تازگی شکل گرفته بود، در برخی استان‌ها بویژه خوزستان نیاز به فرهنگ‌سازی بیشتری داشت و علیرغم شمار زیاد مرگ مغزی، تعداد اهداء عضو سالی یک یا دو بار بود و همکاران زیادی بر این عقیده بودند که پیوند عضو در استان خوزستان محقق نخواهد شد و انتخاب این رشته را مناسب نمی دانستند اما سرانجام با تشویق دکتر سرمست رئیس وقت دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز وارد این رشته شدم که در طول تحصیل علاقمند نیز شدم.

البته این رشته فوق العاده سخت است و در زمان تحصیل در بیمارستان نمازی شیراز روزانه تعداد زیادی پیوند انجام می شد و ما مجبور بودیم برای برداشت اعضای فرد مرگ مغزی به شهرهای زیادی سفر کنیم، مدت 3 سال دوران خیلی سختی را گذراندم ولی بسیار مفید بود و متوجه شدم مرکز پیوند شیراز در دنیا مطرح است چراکه تعداد پیوندها زیاد و نتایج بسیار رضایت بخش بود.

در آن زمان پیوند کلیه رایج و پیوند سایر اعضای بدن برای من همانند یک رویا و واقعه ای دست نیافتنی به نظر می رسید اما در بیمارستان نمازی شیراز این رویا به واقعیت می پیوست و شاهد حیاتی دوباره برای بیماران صعب العلاج بودیم.

چرا استان خوزستان را برای ادامه کار انتخاب کردید؟

در حقیقت شرایط ادامه کار در جای دیگر نیز وجود داشت اما علاوه بر تعهدی که من به اهواز داشتم، فکر می کردم پتانسیل این مسئله در استان خوزستان به دلیل آمار زیاد مرگ مغزی نسبت به جمعیت  که جزء رده های اول و دوم کشوری است، وجود دارد، همچنین در طول تحصیل در بیمارستان نمازی شیراز شاهد بیماران زیادی بودم که از استان خوزستان علاوه بر تحمیل هزینه های زیاد، رنج سفر را تحمل می کردند، شاید این عوامل از دلایل بنده برای ادامه کار در استان خوزستان بود و شاید هم بتوان گفت قسمت، این انتخاب را برای من رقم زد.

عدم آگاهی، مهم ترین دلیل عدم رضایت به اهداء عضو

به نظر شما دلایل عدم اهداء عضو چیست؟

فکر می کنم عدم رضایت به اهداء عضو به دلیل عدم آگاهی از شرایط و تعریف مرگ مغزی است، در سال 93 -92 همزمان با ابتدای کار بنده، تمام تلاش خود را برای ترویج فرهنگ پیوند عضو با برگزاری نشست های زیاد با صدا و سیما، ائمه جمعه و دادگستری اعمال نمودم، که هم اکنون می توان گفت در این زمینه تحول چشمگیری رخ داده است به نحوی که از ابتدای سال تا کنون 18 مورد اهداء عضو داشتیم و برآورد می کنیم تا پایان سال این عدد به 40 نیز برسد در صورتی که تا پیش از این 2 مورد در سال بود!!

لذتی که با هیچ چیز دیگر در دنیا قابل تعویض نیست

احساس شما در هر عمل پیوند چگونه است؟

در هر صورت این موضوع بسیار سخت است زمانی که آخرین تپش های قلبی را می بینید که الان باید از سینه در آورده شود، ولی زمانی که پیوند انجام می شود و اعضا در جسمی جدید جای می گیرند و حیات دوباره به افرادی می بخشند که امیدی برای زندگی آنان نبوده است مخصوصاً بیمارانی که دچار نارسایی های کبدی هستند که مرگ آنان قطعی می باشد و پس از عمل پیوند با پای خود از بیمارستان مرخص می شوند لذتی دارد که با هیچ چیز دیگر در دنیا قابل تعویض نیست.

عدم لزوم پیوند کلیه از اهداء کننده زنده

بیشترین اعمال جراحی پیوند مربوط به کدام عضو است؟

در حال حاضر پیوند کلیه بسیار انجام می شود و یک شرایط ایده آلی که برای مرکز پیوند استان بوجود آمده است عدم لزوم پیوند کلیه از اهداء کننده زنده است، البته پیوند کبد نیز صورت می گیرد ولی آمار آن به دلیل پیچیده بودن عمل،مدت زمان زیاد و ریسک بالای انجام آن توسط یک جراح از پیوند کلیه بسیار کم تر است، در همین راستا تدابیر لازم برای آموزش یکی از همکاران در شیراز انجام شده است.

وجود تیم قوی و ماهر، عامل موفقیت تیم پیوند

چگونه خانواده ها راضی به اهداء عضو عزیزانشان که دچار مرگ مغزی شده اند، می شوند؟

نحوه رضایت گیری از خانواده فردی که مرگ مغزی شده علمی است که در دنیا آموزش داده می شود به همین منظور از تیم پیوند اعضا دانشگاه شهید بهشتی تهران برای ارائه آموزش دعوت شد، همچنین تیم پیوند دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز دوره های کوتاه مدت و بلند مدت مخصوص رضایت گیری را گذرانده و به صورت علمی و نه صرفاً تجربی در این خصوص اقدام می کنند که نتایج حاصله نشان از عملکرد خوب آنان دارد، هم اکنون نیز تیمی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مطابق برنامه زمانبندی برای ارائه آموزش به استان ها اعزام می شوند که استان خوزستان در این برنامه قرار دارد.

مهم ترین نکته برای یک پیوند وجود بیهوشی خوب است که خوشبختانه هوشبر اتاق عمل نیز در شیراز دوره بیهوشی پیوند را گذرانده است،البته سایر پرسنل اتاق عمل نیز در شیراز دوره دیدند.

مرگ مغزی در واقع مرگ قطعی است و نگهداری اعضای مرگ مغزی شده کار بسیار دشواری است و با استفاده از داروها و دستگاهها تنها می توان به مدت 72 ساعت قلب را برای خونرسانی به اعضا زنده نگه داشت، این مدت شرایط پیچیده و دشواری است چراکه مغز به عنوان فرمانده بدن از بین رفته است و در بدن سمومی تولید می شود که باعث آسیب به اعضا و بافت ها می شود، بنابراین برای نگهداری فرد مرگ مغزی شده تا به اعضا آن آسیبی وارد نشود نیاز به تیم قوی بود که به همین منظور تعدادی از پرستاران در این زمینه آموزش دیدند.

به طور کلی از زمان رضایت گیری تا اهداء اعضا، یک اکیپ حدود 50 نفره درگیر هستند و این تیم باید همیشه فعال و دردسترس باشند چراکه در این خصوص زمان اهمیت بسیاری دارد و باید ظرف زمانی مشخصی هماهنگی های بسیاری انجام شود که این موضوع زندگی همه افراد گروه را تحت تاثیر قرار می دهد.

تا کنون چند عمل پیوند انجام داده اید؟

در شیراز در پروسه پیوند مربوط به  900 پیوند کبد، 240 پیوند کلیه، 30 پیوند لوزالمعد، 8 روده حضور داشتم و در اهواز 54 پیوند کلیه، 6 پیوند کبد به طور مستقل انجام دادم و در  8 پیوند کبد در اصفهان نیز همکاری داشتم.

با چه مشکلاتی در مرکز پیوند روبرو هستید؟

کمبود فضای فیزیکی، تعداد تخت ها جهت بستری و پرسنل آموزش دیده از جمله مشکلات پیش رو است ولی از لحاظ تجهیزات برای پیوند کبد و کلیه تقریباً مشکلی وجود ندارد.

هزینه های عمل پیوند به چه صورت است؟

پیوند کبد، کلیه و قلب کاملاً رایگان و هزینه های دارو نیز تحت پوشش بیمه است و هم اکنون نیز به دلیل وجود شرایط مختلف در نگهداری بیمار پیوندی و مدت زمان اشغال تخت، برای کمک به هزینه بیمارستان ها مقرر شده است هزینه های پرسنلی توسط وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و هزینه های بیمارستانی توسط بیمه تأمین گردد.

به عنوان آخرین سوال، تلخ ترین و شیرین ترین خاطره شما؟

پس از رضایت خانواده ای مبنی بر اهداء عضو برای بررسی شرایط اهداء کننده بر بالین دختری جوان که مرگ مغزی شده بود حاضر شدم که متوجه حضور شخصی شدم که همکاری بسیاری با پرستاران بخش داشت و علاوه بر  دلداری سایر همکاران، برای این دختر جوان قرآن می خواند، ابتدا تصورم بر این بود که این فرد از پرستاران جدید بخش می باشد اما پس از جویا شدن متوجه نسبت مادر و فرزندی آنان شدم، متعجب شدم و اراده، اعتماد به نفس و روح بزرگ این مادر برایم قابل تحسین بود، نمیدانم این خاطره را باید به عنوان شیرین ترین یا تلخ ترین قلمداد کرد ولی نظیر این رخداد را تا کنون ندیده بودم.

-خانمی 35 ساله که در اثر نارسایی حاد کبدی با علت نامشخص با سطح هوشیاری 4 به کما رفته بود، به شیراز منتقل شده بود آن موقع کبدی برای پیوند وجود نداشت، پس از بررسی خانواده وی، قسمتی از کبد برادر این خانم پیوند داده شد و بعد از 2 روز به هوش آمد و پس از 12 روز نیز ترخیص شد که این خاطره برای من همانند معجزه بود که به فردی که درحال مرگ بود، حیات دوباره بخشیده شد.