در این میزگرد، عبدالصاحب رومزی پور و عباس اسلامیپور دو تن از نویسندگان دفاع مقدس استانمان حضور یافتند و مسائل فراروی ادبیات دفاع مقدس و آسیبهای آن را به ویژه در استان مورد بررسی قرار دادند.
عبدالصاحب رومزیپور، نویسنده دفاع مقدس در
آغاز این نشست، گفت: با توجه به اینکه ادبیات پایداری، ادبیاتی جهان شمول است، میتوان از
آن به جای تعبیر ادبیات دفاع مقدس استفاده کنیم. برخی فکر میکنند، ادبیات پایداری
پس از روز اول جنگ، نشر پیدا کرد، در صورتی که بعد از ورود اولین اشغالگر در ایران
این ادبیات شکل گرفت، این موضوع با دیدگاههای مختلف وارد فرهنگ و هنر کشور شد.
وی گفت: فکر میکنم ابتدا توان و قلم نویسندگان کشور در حدی نبود که بتوانند وقایع جنگ را برای مردم ما تعریف کنند؛ چون مردم ما دهه بیست و سی از کشورهای کمسواد جهان بودند و به ندرت هنرمندی داشتیم که بخواهد با قلم خود در برابر استکبار بایستد؛ شاعرانی بودند که کمتر دغدغههای ملی داشتند. در هر صورت فکر میکنم ادبیات پایداری ما از آن زمان شکل گرفت؛ ولی با شروع جنگ تحمیلی، یک مقدار منسجمتر شد و پارامترهایی که باید وارد این جریان شود، تعریف شدهتر بودند؛ به همین جهت با شروع اولین روز جنگ ما صاحب یک ادبیات ویژه در دنیا شدیم.
نویسنده کتاب «زیتونهای تلخ» افزود: حال
این مسأله که آیا موجد ادبیات پایداری ما بودیم یا کشورهای دیگر نیاز به بحث دارد؛
ولی اگر بخواهیم ادبیات را با دین پیوند دهیم آنگاه میتوانیم بگوییم موجد ادبیات
پایداری ما هستیم. ما فرض را بر این میگذاریم سال ۵۹ _ ۶۰ تعدادی از نویسندگانی که در روایت فتح شروع به کار کردند، این ادبیات
را پایهگذاری کردند.
غالب آثار دفاع مقدس ما دیگرنوشت هستند
رومزیپور در خصوص ادبیات پایداری در
خوزستان گفت: ادبیات خوزستان در جنگ دو قسمت شد؛ یک قسمت، خود فرد در جنگ حضور
داشت و آنچه خلق میکرد خودنوشت بود؛ به طور مثال رزمندهای که بعد از جنگ، شروع
به نوشتن میکند.
عدهای دیگر رزمنده بودند اما قدرت قلم
نداشتند، از این رو از اصحاب قلم کمک گرفتند. این آثار دیگرنوشت هستند. در حال حاضر کل آثار دفاع مقدس ما در کشور حدود
۶۰ یا ۷۰ هزار جلد کتاب است که بیشتر آنها متأسفانه دیگرنوشت هستند.
این رزمنده دفاع مقدس افزود: این تأسف به
جهت این است که بعد از سال ۱۹۱۸ که جنگ جهانی اول تمام شد تاکنون، نزدیک یک قرن میگذرد، بیشترین
آثاری که در حوزه ادبیات پایداری اروپا به وجود آمد، ادبیات خودنوشت است. به این
معنا که نویسنده خود در جنگ حضور داشته، جنگ را لمس کرده و آن را نوشته است؛ ولی
ما میبینیم متأسفانه خیلی از بزرگان ما که انسانهای تأثیرگذاری در جنگ بودند،
حاضر به نگارش تجربیات خود نیستند.
وی در ادامه تصریح کرد: برخی فکر میکنند این اطلاعات جزء خط قرمزهایی است که نمیتوان آنها را بازگو کرد، عدهای دیگر نیز تصور میکنند تجربیات آنها تکراری است و گفتن آنها از شخصیت نظامی آنها میکاهد. چنین مسائلی نباید مانع نوشتن تجربیات جنگ شود.
صحنههایی که در جنگ تحمیلی رخ داده فوقالعاده زیبا بودند
رومزیپور با اشاره به کتاب «زندگی، جنگ و
دیگر هیچ» گفت: نویسنده این کتاب، خبرنگار
جنگ است که در عرض ۴۵ یا ۵۰ روز که در جنگ ویتنام بود در دو جبهه میجنگید. یعنی
هم سمت ویت کنگها علیه آمریکا جنگ فرهنگی راه انداخته بود و هم در جبهه مقابل
فعالیت میکرد. وی به زیبایی صحنههای جنگ را در کتاب «زندگی، جنگ و دیگر هیچ» به
تصویر میکشد و با قلمی قوی صحنههای زیبایی خلق میکند. من
اعتقاد دارم صحنههایی که در جنگ تحمیلی رخ داده فوقالعاده زیباتر و مطمئنتر هم
بودند، چون غربیها در برخی از کارهای خود غلو میکنند.
این نویسنده دفاع مقدس گفت: ما باید
بدانیم، جهان یک نوع ادبیات ویژه پایداری را امتحان میکند آن هم در ایران؛
اما متأسفانه نویسندگان ما، نویسندگانی نیستند که توانسته باشند، به سلامت از این
مسیر بگذرند.
ادبیات پایداری ما ادبیات جهانی نیست؛ یک ادبیات منفعل است
وی دلایل این مسأله را چنین گفت: یکی از عوامل، خود کمبینی است که بین نویسندگان ما وجود دارد و باعث میشود دست به قلم نبرند. به اعتقاد برخی، نوشتن خاطرات رزمندگان توسط افرادی که در جنگ حضور نداشتهاند، هم از لحاظ هنری و هم از لحاظ استناد قابل اطمینان نیست. ما تفکیکی بین نویسندگانی که خود در جنگ حضور داشته و کسانی که حضور نداشتهاند قائل نشدیم، به همین دلیل ادبیات پایداری ما ادبیاتی جهانی نیست که خارج از کشور آن را بشناسند.
رمزیپور با تصریح به اینکه تعداد معدودی کتاب دفاع مقدس به زبانهای خارجی ترجمه شده است، بیان کرد: به طور مثال کتاب «دا» که از آثار موفق دفاع مقدس است و ۱۸۰ بار در کشور به چاپ رسیده است، در خارج از کشور در دو یا سه هزار نسخه چاپ میشود. این نشان میدهد که ادبیات پایداری ما ادبیات جهانی نیست؛ یک ادبیات منفعل است؛ به این معنا که اهل آن هنوز شروع به کار نکردهاند. فکر میکنم نویسندگان جنگ ما شروع به قلمزدن نکردهاند؛ هنوز وضعیت را درک نکردهاند که کار را شروع کنند.
نویسنده کتاب «نخلهای صبور» ادامه داد: استان خوزستان سومین استان تولیدکننده آثار جنگ پس از تهران و خراسان رضوی است؛ اگر اینها را در نظر بگیریم، این نیست که ما در خوزستان کار نمیکنیم، ما داریم کار میکنیم؛ ولی چون متأسفانه نهادهایی که همتراز هم در یک خط دارند، کار میکنند، کارهایی موردی نمیتوانند انجام دهند.
این رزمنده دفاع مقدس افزود: در حال حاضر
بد یا خوب، اتفاق جدیدی رخ داد و ادبیاتی به نام ادبیات مدافعان حرم شروع به کار
کرده است؛ این موضوع در کنار ادبیات دفاع مقدس حرکت میکند؛ گاهی این و گاهی آن
قوی میشود؛ در صورتی که شاکله این دو یکی است، که همان دفاع است.
ما در ادبیات پایداری شخصیتپردازی نمیکنیم
وی یکی دیگر از آسیبهای ادبیات پایداری را
عدم شخصیتپردازی عنوان کرد و گفت: ما در ادبیات پایداری شخصیتپردازی نمیکنیم. برخی
میگویند این کار خیالپردازی است؛ در حالی که این نگاه اشتباه است. شخصیتپردازی در ادبیات جنگ باید صورت بگیرد. ما
نباید فقط روی استنادها کار کنیم. چرا ادبیات ما، جهانی نمیشود؛ به این دلیل که
شخصیت را کاملاً شناسایی نمیکنیم. آن اتفاق است که شخصیت در آن مهم میشود، آنِ
قصه است، در صورتی که چنین چیزی نیست. در کتاب «سفر به ماه» اگر دقت کنیم در ۲۰
صفحه اول، نویسنده فقط درباره شخصیت مرد و چارچوب آن نوشته بود و بعد اتفاق را در
این چارچوب تعریف کرده بود. ما در ادبیات جنگ این کار را نمیکنیم.
وی با تصریح به اینکه یکی از ضعفهای ما
این است که شخصیت را در ادبیات دفاع مقدس ساختارمند تعریف نمیکنیم، گفت: علی
هاشمی یک شخصیتی است که از لحاظ دانش نظامی بسیار برجسته است؛ او یک ارتشبد عادی
نبود، در ۲۲ سالگی نزدیک به ۸۰۰ کیلومتر را فرماندهی میکرد، چرا ما روی این موضوع کار نمیکنیم؟ ما
در کارهایی که مینویسیم، میگوییم علی هاشمی سردار عملیات والفجر ۸ بود؛ گویی
والفجر ۸ برای ما اهمیت دارد که سردار علی هاشمی را برای ما مهم میکند. روی
شخصیت کار نمیکنیم. گویا او مهم نیست، کارش مهم است.
در ادبیات جهان، ویت کنگ تعریف شدهتر از رزمنده ما است
رومزیپور با تأکید بر اینکه در حال حاضر شخصیت است که مهم است، افزود: در کتاب گفته شده، نویسنده وقتی از ویت کنگی صحبت میکرد، کاری به این نداشت که این فرد با یک نی ۲۴ ساعت در آب زنده است، بلکه به خاطر آن ذهنیتی که وادارش کرده بود ۲۴ ساعت بدون آب و غذا و تنفس کافی بجنگد، او را معرفی کرده بود. به نظر من در ادبیات جهان، ویت کنگ خیلی تعریف شدهتر از رزمنده ما است. چرا باید اینطور باشد؟ آن هم یک قلم اروپایی یک شخصیت آسیایی را تعریف کرده است! در حالی که ما باید خود به شخصیتهای ادبیات پایداری با روحیات و تأثیرگذاری آن در جنگ بپردازیم.
اتصال رزمندگان به عالم بالا را نمیتوانیم در ادبیات خود
تعریف کنیم
این نویسنده دفاع مقدس ادامه داد: امام
خمینی(ره) در سخنی فرموده بود: «تا از خودت نگذری، از دنیا نمیگذری». ما باید اول
این گذشت را در رزمنده ببینیم. رزمنده اول از خود گذشت. ویت کنگ از خودش نگذشت.
وقتی با ویت کنگ صحبت میکنیم میگوید من دنیا را دوست دارم. مایلم از اینجا بیرون
بروم، غذا بخورم، بچهدار شوم. تماماً به دنیا وصل
بود. در حالی که رزمنده ما به دنیا وصل نبود. کسانی که از خانه بیرون میزدند، این
تعلقات را کنار میگذاشتند.
وی گفت: رزمندگان ما شهادت را آرمان میدانستند؛
به عالم بالا وصل بودند این اتصال به عالم بالا را ما نمیتوانیم در ادبیات خود
تعریف کنیم؛ نمیتوانیم به یک شخصیت تعمیم دهیم.
نویسنده کتاب «نخلهای صبور» ادامه داد: یک
اشکال کار ادبیات ما این است که خواننده آن کم است. از لحاظ اشکالات درون متنی،
نویسندگان بزرگ که آثار بزرگی خلق کردند باید ساختاری برای ادبیات پایداری تعریف
کنند. نویسندگان بزرگ باید یک برنامهریزی برای
نویسندگانی که بعدها وارد این عرصه میشوند، انجام دهند.
ادبیات دفاع مقدس هر چه کهنهتر شود، قویتر میشود
رومزیپور افزود: نکته دیگر اینکه باید
شعارنویسی را کنار بگذاریم. شعار، آفت ادبیات جنگ است. ادبیات
دفاع مقدس هر چه کهنهتر شود، قویتر میشود. یک
مقدار خطوط قرمز ادبیات پایداری باید کمتر شود.
وی با اشاره به اهتمام و دقت نظر مقام معظم
رهبری به آثار ادبیات دفاع مقدس، گفت: اگر این مواظبت بر آثار دفاع مقدس نبود این
چهل پنجاه اثر شاخص در این عرصه هم رشد نمیکردند. اما ایشان که نمیتوانند همه
آثار را بخوانند. بزرگان را باید وارد عرصه کرد. ایکنا به عنوان یک خبرگزاری میتواند این
بزرگان را جمع کند. جلسات مستمر تعریف شدهای داشته باشد و ادبیات پایداری و مشکلات
آن را شناسایی کند.
این نویسنده همچنین با اشاره به حضور
رزمندگان کشورمان در جبهههای عراق و سوریه گفت: خوب است در کنار هر ۱۰ رزمنده یک نویسنده
نیز به جبهه اعزام شود، این لحظات تاریخی باید نوشته شود.
رومزیپور در بخش دیگری از سخنان خود تصریح کرد: متأسفانه در حال حاضر شاکلههایی که باید در ادبیات پایداری داشته باشیم، صاحب زیاد دارد؛ بنیاد حفظ آثار، بسیج هنرمندان و اخیراً معاونت فرهنگی شهرداری نیز وارد این عرصه شده است؛ اینها هر یک برای خود کار میکنند و ایجاد فضای رقابتی بین آنها اشتباه است؛ مثل آن است که من با خودم مسابقه بدهم. این نگاه اشتباه است. ما همه میخواهیم از شهید حرف بزنیم؛ شهید برای ما قداست دارد چنانکه در میان همه مردم این ارزش را دارد؛ اما ما این قداست را داریم هرز میدهیم.
وی ادامه داد: ما جوانان مستعدی داریم، چه
کسی باید آنها را پرورش بدهد و به آنها توجه کند؟ ادبیات جنگ یک ادبیات ذهنی و
فرار است. ما نزدیک ۸۰۰ هزار رزمنده دفاع
مقدس در سرتاسر کشور داشتیم، بیشتر این رزمندگان جوان بودند، الان نزدیک سی سال از
جنگ میگذرد، این رزمندگان چه قدر خاطرات آن زمان را به خاطر دارند؟ چه کسی باید
اینها را جمع کند؟ رسانهها و از جمله خبرگزاری قرآنی میتواند در این زمینه جریانساز
باشد و با تشکیل نشستهای هفتگی یا ماهانه این مسائل را آسیبشناسی کند.
در ادامه عباس اسلامیپور
دیگر نویسنده
دفاع مقدس گفت: سه مؤلفهای که دفاع مقدس را دفاع مقدس کرد، مکتب، امامت و
امت
بودند. امروزه بسیاری شاید چنین تصور کنند که جنگ
تحمیلی ۳۱ شهریور سال ۵۹ آغاز شد، در حالیکه شاید این تاریخ شروع جنگ رسمی
باشد؛
اما از ۱۲ مرداد ۵۹ صدام در جمع سران عرب اعلام میکند که جنگ با کشورمان
را به
عنوان یک زنگ تفریح حساب میکند. از آن
زمان برنامهریزی جنگ شروع میشود و تا ۳۱ شهریور که جنگ رسماً شروع
میشود، ۲۶۴ بار به ایران تجاوز میکند، این آماری است که غربیها آنها را
دادهاند.
وی ادامه داد: روز ۳۱ شهریور ۱۹۲ هواپیما به خاک ایران میفرستد که تمام زیربناهای اقتصادی و تأسیساتی ما
را منهدم کند. همین بلا را اسرائیل در جنگ ۶ روزه سر اینها آورده بود که در یک
ساعت با یک هجمه زیاد تأسیسات آنها منهدم کرده بودند و آنها با همین دید میخواستند
شاهرگهای حیاتی ما را از بین ببرند. همان
موقع مقام معظم رهبری که نماینده امام در ارتش بود اعلام کردند که این مسأله را بیپاسخ
نخواهیم گذاشت و فردای آن روز نیروی هوایی ما تعداد زیادی هواپیما به عراق میفرستد.
ادبیات دفاع مقدس وارداتی نیست
اسلامیپور با اشاره به تعبیر ادبیات
پایداری گفت: بحث ادبیات دفاع مقدس، چیزی است که خود ما آن را تولید کردهایم؛ یعنی
موضوعی نیست که ما آن را از جایی وارد کنیم. این نکته مهمی است.
نویسنده کتاب «سروهای حماسه» اظهار کرد: جنگ
اگرچه با شلیک گلوله شروع میشود ولی دامنههای مطالعاتی آن تا نسلها ادامه پیدا
میکند. در حال حاضر ما علمی به نام علم جنگشناسی داریم که علل و مسائل پیرامون
جنگ را کنکاش میکند.
وی در بخش دیگری از سخنان خود درباره آسیبهای
ادبیات دفاع مقدس، با اشاره به شعارنویسی در آثار تصریح کرد: نگاه شعاری در آثار
ما قابل کتمان نیست؛ بخشی از آن آفت است و بخشی از آن ذائقه من خواننده یا سفارش
دهنده اثر است. نوع نگاهها و خواستههایی که جامعه طلب میکند
در این زمینه تأثیر دارد، باید به سمتی برویم که کمتر به این مسائل دامن بزنیم.
نمیتوانیم نویسندگان بسیار خوبی که در
خوزستان تربیت شدهاند را نادیده بگیریم
این نویسنده دفاع مقدس گفت: درباره محتوا
هم تعصبات برخی نویسندگان را داریم که درباره یگانهای خود دارند و ممکن است
تحریفاتی را به وجود بیاورند اینها آفتهایی است که دامنگیر ما است؛ ولی در کنار
آن نمیتوانیم قلهای که ترسیم شده و نویسندگان بسیار خوبی که تربیت شدهاند به
ویژه در استان خوزستان نادیده بگیریم.
اسلامیپور ادامه داد: چیزی در حدود ۶۵۰۰ اثر در حوزه دفاع مقدس در سراسر کشور اثر داریم که در استان خوزستان،
اوج این کار، مربوط به کنگره سرداران است. تا پیش
از آن اثر وجود داشت اما اوج کار نشر آثار دفاع مقدس مربوط به سال ۷۹ است؛ هم به دلیل
کیفیت و کمیت کار و هم به دلیل اینکه تعداد زیادی نویسنده معرفی شد که هنوز هم این
راه را ادامه میدهند.
در ادامه رومزیپور گفت: شاکله کار ادبیات دفاع مقدس در اختیار بنیاد حفظ آثار است و گاه بسیج هنرمندان به صورت معدود و برخی ارگانها مثل شهرداری، فولاد خوزستان نیز موردی در ارتباط به شهدای خود کار کردهاند. کارهای این چنینی در محدوده خود میماند، به طور مثال وقتی فولاد خوزستان کتاب شهدای خود را مینویسد، تیراژ آن در حدی است که بتواند توزیع کند؛ یعنی این شهدا از چارچوب فولاد خارج نمیشوند و این تنها به این دلیل است که ارگانی وجود ندارد که یک هماهنگی در این بین ایجاد کند.
وی تصریح کرد: بنیاد حفظ آثار در استان ما
با اینکه در چاپ آثار دفاع مقدس حرف اول را میزند؛ ولی به تنهایی کارکردن، به
ادبیات دفاع مقدس استان ضربه میزند. بودجه فرهنگی کشور، بودجه جالبی نیست. برخی افراد،
چاپ کتاب به عنوان گزارش کار برای خود در نظر میگیرند و این یک آفت است.
در کارهای دفاع مقدس در درجه اول باید «دل» حضور داشته باشد
به گفته نویسنده کتاب «زیتونهای تلخ» در کارهای دفاع مقدس در درجه اول باید «دل» حضور داشته باشد. اگر «دل» حضور داشت این کتابها همه «دا» میشوند یا «خاکهای نرم کوشک». اگر «دل» نباشد میشود همان چندهزار کتابی که در تیراژ ۵۰۰ یا ۱۰۰۰ نسخه منتشر میشوند و سوژهها را درست کار نکردهاند.
خیلی از سوژههای ادبیات دفاع مقدس به دست
افرادی با قلم ضعیف، نوشته شدهاند
وی تصریح کرد: خیلی از سوژههای ادبیات جنگ
ما به دست افرادی با قلم ضعیف، نوشته شده و سوژه به این شکل از بین میرود و این
فقط به جهت این است که ما انجمن نویسندگان واحدی نداریم. کل آثار دفاع مقدس باید
از یک صافی واحد بگذرد؛ اگر چنین شد، هم زبان نوشتار آثار دقیق خواهد شد و هم کتابهایمان
ساختارمند میشوند.
باید برای نهادهایی که کارشان دفاع مقدس است، احترام و اعتبار قائل شویم
رومزیپور گفت: در حال حاضر برخی نهادها پروژههای بزرگی با بودجه قابل توجه برای تولید آثار دفاع مقدس در نظر گرفتهاند؛ در حالیکه این بودجه را میتوانستند در اختیار بنیاد حفظ آثار یا بسیج هنرمندان قرار دهند؛ جایی که مطمئن باشند کتاب به سلامت بیرون میآید. گرچه این حرکت ارگانها، حرکت خوبی است اما این حرکتها بهتر است در چارچوب جایی قرار گیرد که رسالت و کار او این است. در درجه اول باید برای ارگانهایی که کارشان دفاع مقدس است، احترام و اعتبار قائل شویم.
این نویسنده دفاع مقدس تأکید کرد: بنابراین،
باید یک انجمن واحدی شکل بگیرد که هر اثر دفاع مقدس که در استان خوزستان نوشته شود
برای چاپ باید از سوی این انجمن تأیید شود.
ما آثار بزرگان خود را نمیخوانیم
وی در بخش دیگری از سخنان خود با تصریح به
اینکه ما نویسندگان بزرگی داریم که به جایگاهی که باید در استان برسند، نرسیدند،
گفت: بزرگانی چون استاد عبدالرضا حیاتی، حسینی، زهرتی و ...
را حفظ کنید. هنرمندان دفاع مقدس نیاز به حمایت خبرگزاریهایی چون خبرگزاری قرآن
دارند. هنرمندان را شناسایی کنید و آنها را از حالت مهجور بودنشان خارج کنید.
اینها گنجهای استان هستند که باید به آنها توجه کرد. ادبیات ما بدون اینها میمیرد؛
اینان روح ادبیات دفاع مقدس استان هستند. ما آثار بزرگان خود را نمیخوانیم.
اسلامیپور نیز گفت: اگر بخواهیم نویسندگان
را روایتگر محسوب کنیم، که هستند، این موضوع یک عقبهای دارد. چون دفاع مقدس ما
نشأت گرفته از واقعه عاشورا است، یکی از یاران امام حسین(ع) که اتفاقاً ایرانی
است، به نام «اسلم» قصهگو است. او برای کودکان قصه تعریف میکرد؛ حتی میگویند
وقتی برای میدان جنگ اجازه میگیرد، در نیمه راه برمیگردد و میگوید: فراموش کردم
از دوستان کوچکم خداحافظی کنم. جلوتر که بیاییم در حادثه حمله انگلیسیها بوشهر،
یکی از علمای آنجا میگوید در کنار رزمندگان کاتبی باشد که وقایع را بنویسد. در دفاع مقدس ما نیز، شهید باقری خبرنگار است.
مرتضی سرهنگی که الان ادبیات دفاع مقدس مدیون اوست، خبرنگار بود.
وی با تصریح به مهجور بزرگان ادبیات دفاع
مقدس استان گفت: عدم معرفی این بزرگان در سطح ملی و نبود تبلیغات کافی موجب
مهجوریت این بزرگان شده است. نکته
دیگر عدم دسترسی به اسناد است. برخی یگانها در این رابطه با نویسندگان همکاری نمیکنند. وقتی به اسناد دسترسی نداشته باشیم، قطعاً
اثر نیز کیفی نخواهد شد.
این نویسنده دفاع مقدس در ادامه بیان آسیبهای ادبیات دفاع مقدس گفتک دغدغه مسائل مالی، عدم بروزرسانی مطالعات نویسندگان دفاع مقدس از مسائل دیگر در این حوزه است که موجب میشود آثار کارایی لازم را نخواهد داشت. سفارشی کار کردن نیز آفت دیگری که موجب میشود اثر در یک چارچوبی که تعیین شده، خلق شود.
نویسنده کتاب «ستارهای از کهکشان خیبر» همچنین گفت: عدم
وجود کارگاههای آموزشی مستمر و عدم وجود متولی در حوزه آموزش نویسندگان از دیگر
مسائل است. ما یک متولی ثابت که هم محتوا را تأمین کند و هم
استعدادها را پرورش دهد، نداریم. از این رو مقام معظم رهبری به مؤسسات خودجوش در
عرصه فرهنگ تأکید بیشتری دارند.
اسلامیپور افزود: این است که خبرگزاریها
و مطبوعات باید گروهها و مؤسسات که خودجوش و به صورت گمنام کار میکنند، معرفی
کنند. این مسائل که گفته شد بخشی از آنها عمومیت دارد و بخشی نیز خاص استان ما است.
رشته ادبیات دفاع مقدس در خوزستان نیست
وی تصریح کرد: استان خوزستان به طور کامل درگیر جنگ تحمیلی بود ولی به لحاظ عملی رشته ادبیات دفاع مقدس ما در کرمان است، این نشان دهنده این است که از سطح مطلوب فاصله داریم. باید این یکی از مطالبات استان ما باشد.