شوشتر یکی از شهرهای شمالی خوزستان است که بر اساس گفته تاریخ شناسان داخلی و خارجیآثار باستانی کشف شده در این شهرستان بیش از 7 هزار سال قدمت دارندواین شهر زیبا و تاریخی را به یکی از گنجینه‌های تاریخی کشور تبدیل کرده است.
هر قدمی که در این شهر زیبا و خوش آب وهوا بردارید با انبوهی از خانه‌ها و بناهای تاریخی مواجه می‌شوید که قدمت آن‌ها به دوران هخامنش تا قاجاریه بر می‌گردد. بناهای سر به فلک کشیده آجری با درب‌های چوبی قدیمی به همراه درکوب‌های زنانه و مردانه دیدگان هر بیننده‌ای را دقایق طولانی به خود جذب می‌کند.
شوشتر را بیشتر به سازه‌های آبی آن که ثبت جهانی شده و از عجایب معماری باستانی ایران نیز محسوب می‌شود می‌شناسند اما در این گزارش به جلوه‌های دیگری از این شهر اسرار آمیز می‌پردازیم.
یکی از بناهای تاریخی این شهر کهن "سراها" هستند که همچنان بخشی از پیکره و هستی بازارهای شوشتر را تشکیل می‌دهند . کاروان سرای افضل شوشتر یکی از سراهای قدیمی شوشتر است که قدمت آن به دوران قاجاریه برمی‌گردد.
بنایی زیبا با قامتی استوار که همچون نگین الماس در این شهر خوش آب و هوا می‌درخشد.این بنای تاریخی در گذشته به دلیل مطبوع بودن آب و هوا یکی از مکان‌های مهم برای جمع آوری و توزیع غلات بود که مردم با انباشته کردن غلات خود در این سرا از فاسد شدن غلات جلوگیری می‌کردند.
معماری این بنا بسیار زیبا و با ظرافت خاصی طراحی و ساخته شده به گونه‌ای که معماران سبک آن را جز معماری‌های سنتی دسته بندی کرده‌اند. این بنا مساحتی بالغ بر 1000 متر مربع با یک بخش آجری نوساز در ضلع جنوبی به مساحت 350 متر دارد.
بعد از عبور از راهرویی طولانی وارد فضای حیاط می‌شویم، حیاطی نسبتا بزرگی که بنای آنبه سبک معماری دوره‌ای ساخته و اتاق‌های آن در سه جهت شمالی، شرقی و غربی بنا شده‌اند در واقع که سبب شده اتاق‌ها از سطح حیاط مرکزی 50 تا 70 سانتی‌متر بالاتر باشد.
جلوی اتاق‌ها ایوان‌هایی به پهنای یک متر و اندی همچون بالکن‌هایامروزی محل رفت و آمد و حرکت هستنددر واقعمعماری داخلی کاروانسرا شامل زیرزمین، همکف و نیم طبقه‌ای در بالای سازه همکف بوده کهزیر زمین سرای افضل دارای در دو بخش شبستان با 4 اتاقو شوادانبا یک اتاق و فضایی حجره مانند است و بالای پنجره‌های زیرزمین با استفاده از یک سنک یک تکه به طور خاص و تماشایی تزئین شدهو با چرخشی در سرا وجود سازه‌هایی مانند ایوان و تارمه‌ها در بنا به طور معمول و رایج استفاده شده است.
سردر ورودی، سطوح دیوارهای داخلی و ستون‌های آجری با تزئینات شبه مقرنس زیبایی این بنای تاریخی را چند برابر کرده است. سرای افضل جز معدود بناهای تاریخی است که از هرگونه تخریب و دگرگونی مصون مانده است و امروزه مردم این سرای تاریخی را محل تولید و توزیع صنایع دستی شوشتر می‌شناسند به طوری که در این بنای آجری 40 غرفه فروش و کارگاه صنایع دستی وجود دارد.
سرای افضل در دوره قاجاریه در حاشیه محله دلدل توسط خاندان افضل ساخته شده است. خاندان افضل از خانواده‌های معروف و قدیمی شوشتر هستند که شغل آن‌ها تجارت بود و کاروانسرای افضل که بخش از مجموعه افضل است به این خاندان تعلق دارد.آدرس دقیق امروزی این سرای زیبا و تاریخیضلع غربی خیابان طالقانی کوچه سنگ فرشاست.
کاروان سرای افضلدر سال 1381 به شماره 7940 به ثبت ملی رسید؛این سرا هرسال در ایام نوروز میزبان خیل عظیمی از گردشگران داخلی و خارجی است و در طول سال نیز به علت معماری منحصر به فردی که دارد یکی از پروژه‌های تحقیقاتی دانشجویان هنر و معماری است.
