خوزنیوز: روز گذشته احمد رئیسزاده قائممقام ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان به همراه تنی چند از مسولان و کارشناسان و خبرنگاران رسانه های خوزستان از طرح مهار کانونهای بحرانی ریزگردها بازدید کردند
به گزارش خبرنگار خوزنیوز دکتر رییس زاده در این بازدید با اشاره به اجرای طرح مبارزه با ریزگردها توسط سازمان منابع طبیعی گفت: خلاصی از ریزگردها حق مردم است اما این کار به صورت یک شبه ممکن نیست. اگر فکری به حال ریزگردها نکنیم ممکن است در اینده شهر اهواز غیر قابل سکونت باشد. طبق مطالعات انجام شده ۸۴ درصد ریزگرد ها منشا خارجی دارند و از سویی دیگر کانون های داخلی گرد و غبار و با غلظت بالاتر و ارتفاع پایین تر هست نقش مهمی در الودگی هوا دارند.
قائممقام ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان افزود: ستاد مبازه با ریزگردها مطالعاتی متعددی را در این سالها انجام داده است و بنا بر همین مطالعات در استان ما هفت کانون ریزگرد در جنوب و جنوب شرق خوزستان شناسایی شده اند.یکی از این کانون ها که وضعیت فوق بحرانی دارد به مساحت ۴۰ هزار هکتار در جنوب شرق اهواز واقع شده است.
وی در اشاره به عوامل ایجاد کانون های گرد و غبار گفت: کاهش نزولات آسمانی، چرای بی رویه، برداشت آب از سرشاخه ها و موتور پمپ های غیرمجاز موجب تخریب پوشش گیاهی و تشدید پدیده ریزگردها شده است. برای مثال در منطقه اجرای طرح ۳۷ روستا با ۴ هزار نفر جمعیت هستند که تعداد ۱۰۳ هزار راس دام دارند در حالی که تعداد دامهای مجاز برای انان بیست برابر کمتر و به میزان ۵۷۰۰ راس است . سعی ما این بود که اجرای کار فقط در اراضی ملی و متعلق به دولت صورت گیرد و با اجرای پراکنده طرح و نزدیک نشدن به روستاها برای روستاییان و دامهایشان محدودیت ایجاد نکنیم. از سویی دیگر ما برای دام روستاییان که در عرصه مرتعی شصت تن جو خریداری کردیم و توزیع می کنیم تا به نحوی در اجرا طرح مساعدت شود.
قائممقام ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان تاکید کرد: به علت شوری و بافت خاک امکان کاشت برخی از گونه های درختی نداریم و گونه های استفاده همچون کهور و شور گز بر اساس وضعیت آب و بافت خاک انتخاب شده است. این خاک از دید ما یک خاک مرده است و بدترین شرایط را دارد چرا هیچ علفی در آن سبز نمی شود و امکان کشاورزی و باغداری در آن نیست. اما می توان خاک را به مرور اصلاح کرد و خوشبختانه درختانی که ما در منطقه کشت می کنیم این کار را انجام خواهند داد.
رییس زاده گفت: در برخی رسانه ها در خصوص کاشت نوعی گونه گیاهی در این مناطق مطالبی منتشر شده که غیرکارشناسی و غیرتخصصی است، ما هیچگونه گیاهی را بدون نظر کمیته فنی نمیتوانیم وارد کشور کنیم. وقتی گیاهی 50 سال کشت میشود و آثار مثبت آن نیز محرز است و این گیاه در سال دو بار بذر میدهد و میزان مواد غذایی آن نیز بالاتر از جو است، گونه کهور نسبت به شوری و کمبود آب مقاوم است. نتیجه میگیریم که کاشت این گیاه، برای هدفی که داریم مناسب است.
وی افزود:. خاک تخریب شده با درصد شوری بالا و قلیایی است و چسبندگی کمی دارد و مستعد فرسایش بادی است. در گذشته به علت بارش زیاد این منطقه در بیشتر مواقع سال غرقاب بوده است و از همین رو امکان تشکیل ریزگردها فراهم نبوده است. متاسفانه اصلاح خاک هزینه های بالایی دارد و از انجا که شیب منطقه صفر است امکان زهکشی نیز وجود ندارد و تنها راه کشت نهال است. در این خاک ها هر گیاهی استقرار پیدا نمی کند و بر اساس تحقیقات دانشگاهی و دیگر نهاد های مسوول، تنها گونه هایی که با حداقل امکانات و آب ممکن در اینجا دوام داشته باشند گونه های کهور و شورگز هستند.
قائممقام ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان یادآور گفت: آغاز طرح مقابله با کانون های ریزگرد در خوزستان نتیجه همراهی و روحیه همکاری در کشور پس فرمان مقام معظم رهبری است. استارت کار از اول اسفند زده شده و در ۴۳ روز کاری در هر هکتار ۲۵۰ نهال به صورت متوسط و در پنج هزار هکتار کار کردیم. بخشی از آب این طرح به میزان یک متر مکعب از کانال انتقال اب به صورت موقت تامین شده است است که این امر جای تقدیر سازمان اب و برق و ورزات نیرو را دارد.
وی بیان کرد: در مجموع در این طرح سه هزار هکتار زمین در اختیار پیمانکاران بومی و محلی و چهار هزار هکتار نیز در اختیار سازمان بسیج سازندگی برای نهالکاری قرار دادهایم. در اجرای طرح از ۱۶۰ دستگاه ماشین الات و بیش از۱۰۰۰ نفر اشتغال مستقیم بهره برده ایم که این افراد از میان نیروهای بومی منطقه بوده اند. علاوه بر اینها روی بحث کیفیت، کنترل و نظارت برای این کار نیز تاکید میشود و در همین خصوص نیز از دو مهندس مشاور استفاده کردهایم.
رییس زاده ادامه داد: ما با روش های مختلف در پی مبارزه با ریزگردها هستیم. یکی از همین روشها مرطوب سازی زمین است چرا که با مهیا کردن شرایط طبیعت خودش را احیا خواهدکرد. برای این کار با همکاری سازمان اب و برق کانال بیست متر مکعبی را احداث کرده ایم . هم اکنون قرارداد تامین ۳ و نیم میلیون اصله نهال مرغوب برای سال ۹۶ بسته شده است تا در حدود ۱۵ هزار هکتار با کمک بسیج سازمان ها و مردم اجرا کنیم کاشته شود .
وی تاکید کرد: ما زمین ها را می توانیم در اختیار مخترعان و مبتکران در عرصه مبارزه با ریزگرد ها قرار بدهیم تا طرح های خود را با شرط تایید و مجوز زیست محیطی و کمیته فنی ستاد به اجرا دربیاورند و دست هر کس که بتواند بیابان مرده را زنده کند به گرمی می فشاریم. هدف ما احیای زمین با توجیهات و استفاده اقتصادی از اراضی است و نه اینکه فقط با ریزگردها مبارزه کنیم. ما می توانیم از اراضی بیابانی به عنوان تفرجگاه استفاده و بهره اقتصادی ببریم. خوزستان تجربه شصت ساله در امر بیابان زدایی دارد . هر عرصه را که نهال کاری کردیم و مراقبت و نگهداری و ابیاری کرده ایم و درخت ها استقرار پیدا کرده اند، موفق بوده و پایدار شده اند و نمونه آن را می توان در جنگلکاری های اطراف شهر اهواز دید.
قائممقام ادارهکل منابع طبیعی و آبخیزداری خوزستان افزود: همواره از پیشنهادها استقبال کردهایم و واحدی نیز در ادارهکل منابع طبیعی خوزستان تحت عنوان «بررسی ایدهها و پژوهشهای نو» ایجاد کردهایم، اما نکتهای که باید آن را مدنظر قرار داد، این است که ایدههای جدید را به یکباره نمیتوان وارد عرصه کرد، بلکه باید پروپوزال آن ارائه و در کمیته فنی تصویب و سپس بهصورت پایلوت کار شود.
رییس زاده در پایان خواستار اختصاص یک ردیف مستمر و پایدار ملی در بودجه کشور جهت مقابله و کنترل کانون های بحرانی ریزگردهای جنوب غرب کشور شد و گفت: هیات دولت باید یک طرح ملی پایدار بنویسد و با تصویب در مجلس با عنوان طرح ملی تثبیت کانون های هفتگانه ریزگردهای خوزستان یک ردیف اعتباری دایمی بگیرد تا تمام دستگاه ها همچون جهاد کشاورزی، سازمان آب و برق و خوزستان و آب فاضلاب شهری و روستایی و دیگران در این ارتباط وارد کار شوند. به واقع استاندار خوزستان باید مدیر این پروژه باشد و امر هدایت و مدیریت سازمان ها بخش های مختلف را برای مبارزه با ریزگردها به عهده بگیرد. از سویی دیگر بحث تنها به نهال کاری محدود نشود و برای مدیریت بیابان ها باید تمام جوانب را در نظر بگیریم و با توانمند سازی و مشارکت ساکنان در این راه موفق عمل کنیم .