محمد خسروشاهی چهارشنبه در نخستین روز «همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران» درتالار شیخ مفید دانشگاه قم، افزود: هفت کانون ریزگرد در استان خوزستان شناسایی شده که با مرطوب سازی این اراضی با استفاده از کانال های انتقال آب و جنگل کاری می توان این کانون های ریزگرد در استان خوزستان را مهار کرد.
رئیس بخش تحقیقات بیابان کشور با تاکید بر جدی بودن خطر بیابان زایی در کشور گفت: قرارگیری کشور در کمربندی بیابانی و اثرات پدیده بیابان زایی بر ایجاد ریزگرد ها و مشکل های زیست محیطی موجب شده تا مسئولان با وحدت رویه، برنامه ریزی بلند مدت و دقیق اقدام های لازم برای جلوگیری از وضعیت کنونی محیط زیست به یک بحران گسترده اقدام کنند.

** وجود 789 هزار چاه حفر شده در کشور
رئیس بخش تحقیقات بیابان کشور از وجود 789 هزار چاه حفر شده در کشور خبر داد و گفت: برداشت گسترده از آب های زیرزمینی علاوه بر فرونشست های متعدد در نقاط مختلف کشور بحران های جدی ایجاد کرده است.
وی افزود: نیمی از این چاه های حفر شده، غیر قانونی و در مناطق ممنوعه هستند که این چاه ها بیش از چهار برابر چاه های مجاز در حال برداشت آب از سفره های زیرزمینی هستند.
رئیس بخش تحقیقات بیابان کشور، هدررفت آب در فرآیند تولید و مصرف را نابخشودنی دانست و تاکید کرد: بیش از 17 درصد منابع آبی کشور، 30 درصد نان تولیدی و 40 درصد تره بار کشور در فرآیند تولید و مصرف به هدر می رود که از دست دادن منابع آبی به صورت مستقیم و یا غیرمستقیم است.
وی با اشاره به وضعیت مدیریت و مصرف منابع آبی در کشور تاکید کرد: تدوین برنامه جامع تولید و مصرف آب در کشور ضروری است.
رئیس بخش تحقیقات بیابان کشور گفت: تغییر اقلیم، آب و بیابان زایی سه چالش نخست جهان است که ایران نیز با این سه چالش مواجه شده است.
وی افزود: 88 درصد از کشور با مساحت 144 میلیون هکتار درگیر پدیده بیابان زایی است که در قم 99 درصد استان تحت تاثیر بیابان زایی شدید و یا متوسط است.
وی فرسایش آب و پر شدن پشت سدها از رسوبات را از دیگر عوامل بیابان زایی دانست و افزود: رسوبات جمع شده پشت سدها که تا چندین متر ارتفاع نیز می رسد موجب ایجاد بیابان های و کانون های بالقوه ریزگرد در کشور شده است.
همایش ملی بحران دریاچه نمک و پدیده گرد و غبار در حوضه مرکزی ایران، امروز در تالار شیخ مفید دانشگاه قم آغاز شد و فردا به کار خود پایان می دهد.
در این همایش مقاله های برگزیده در زمینه محیط زیست ارائه و سخنرانی های علمی در این زمینه انجام خواهد شد. در حاشیه برگزاری این همایش، نمایشگاهی در همین رابطه تشکیل شده و پوسترهای برگزیده به نمایش درآمده است.
در حاشیه این نمایش همچنین طوماری با عنوان «قلب ایران تشنه است» در جهت حمایت از دریاچه نمک و افزایش حقابه این دریاچه به امضای حاضران در همایش رسید. معصومه ابتکار رئیس سازمان حفاظت محیط زیست کشور نیز پیش از این در سفری به قم زیر این طومار را امضا کرده است.
اتخاذ تدابیر و راهکارهای لازم و همچنین تطبیق علم و عمل برای حل بحران دریاچه نمک و پیشگیری از بروز حادثه زیست محیطی در مرکز کشور، مهمترین هدف برگزاری این همایش اعلام شده است.
دریاچه نمک در ناحیه شرقی استان قم و در حد فاصل سه استان قم، سمنان و اصفهان قرار گرفته و بزرگترین دریاچه فصلی و فراشور کشور است که حدود 200 هزار هکتار وسعت داشته و یک سوم آن در محدوده جغرافیایی استان قم قرار گرفته است و دارای ساختار زمین شناختی کم نظیر شامل پوسته نمکی و حاشیه باتلاقی است.
این دریاچه که در دهه های گذشته از طریق رودخانه های کرج، جاجرود، شور، قمرود و قره چای کاملا پرآب بوده است، اکنون با قطع حقابه ها، خشکسالی مستمر و برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی که باعث پیشروی آب های فراشور در سفره های زیرزمینی به سمت دشت ها و نابودی پوشش گیاهی و اکوسیستم منطقه شده، به یکی از کانون های فعال القاء ریزگردها در منطقه تبدیل شده است.