11 اردیبهشت روز جهانی کار و کارگر است و یکی از مقوله هایی که برای قشر کارگر بسیار مورد اهمیت است توجه به ایمنی و سلامت محیط کار آنها است؛ ایمنی محیط کار برای کارگران به معنی حفاظت آنها از صدمات احتمالی و پیشگیری از خطر افتادن جان آنها است.

نیروی انسانی به عنوان سرمایه های یک کشور هستند که برای حفاظت از این سرمایه قوانینی با عنوان ایمنی محیط کار مقرر شده که برای حفظ سلامت کارگران لازم است این قوانین رعایت شود.

در محیط های صنعتی با وجود ماشین آلات و ابزار فراوان ، بیشتر کارگران در معرض خطرات فراوان هستند به همین منظور توجه به در اختیار قرار دادن وسایل و لباس هایی که آنان را از خطر حفظ کند بسیار ضروری است.

محیط ایمن کار علاوه بر اینکه از جان کارگران حفاظت می کند باعث تقویت روحیه کارگران و ترغیب آنان برای انجام کار بهتر و بیشتر می کند.

رعایت نکات ایمنی برای فعالیت کارگران باعث می شود تا کارگران از هر گونه خطری که ممکن است آینده آنها به خطر اندازد جلوگیری کند و از صدمات جانی و یا صدمه به اعضای بدن کارگر که حتی ممکن است آن را ناکارآمد کند جلوگیری کند.

کارگران کارهای بسیار سخت که بیشتر با قوای بدنی سرو کار دارند و اعضای بدن آنها فشار بیشتری را متحمل می شوند بیشتر در معرض تهدید و آسیب هستند.

یک کارگر که در سمت سیم بان برای یکی از شرکت های خصوصی وابسته به وزارت نیرو در اهواز مشغول است در گفت و گو با خبرنگار ایرنا بیان کرد: نشست های آموزشی برای رعایت نکات ایمنی توسط کارگران برگزار می شود اما وسایل و ابزاری که بتواند ما را در برابر خطرات حفظ کند در اختیار کارگران قرار نمی دهند و این آموزش ها نمی تواند تاثیر گذار باشد.

وی گفت: برای هرحرفه و شغل نیاز به لباس و ابزار خاص است تا آنها را در برابر آسیب ها حفظ کند به عنوان مثال در حرفه سیم بان که با تعمیر شبکه برق سرو کار داریم باید لباس های نخی و کفش های روشن در اختیار کارگران قرار دهند تا در هوای گرم و در هنگام برق گرفتگی دچار سوختگی نشویم.

این کارگر با بیان اینکه کار من با برق فشار قوی است افزود: کار کردن با برق خطرات زیادی به همراه دارد که استفاده نکردن از ابزار ایمنی هر لحظه می تواند جان کارگر را به خطر اندازد.

وی گفت: بسیاری از شرکت ها و نیز در محیط های کارگاهی، نظارت درستی بر امر رعایت ایمنی محیط کار وجود ندارد و کارگر مجبور است خودش برای امنیت خود نکات ایمنی را رعایت کنند.

این کارگر بیان کرد: کارشناسان ایمنی از محیط های کار بازرسی انجام می دهند اما تنها کارگران را گوشزد می کنند و تمام بار رعایت نکات ایمنی را به کارگر محول می کنند.

وی افزود: در حرفه ای که مشغول هستم پارسال تلفات جانی نداشتیم اما کارگران زیادی بر اثر برق گرفتگی دچار صدمه و سوختگی شدند.

این کارگر درادامه بیان کرد: سمت شغلی ما در شرکتی که در آن مشغول هستیم سیم بان است اما شغل ما توسط پیمانکار کارگر ساده لحاظ می شود و این موجب کاهش حقوق و مزایای ما می شود و در لیست بیمه نیز عنوان شغلی را برق کار درجه 2 لحاظ می شود.

وی گفت: این در حالی است که سیم بان در شرایط سخت در ارتفاع و در ارتباط مستقیم با شبکه برق است اما حقوق و مزایایی کمتر از حرفه و تلاشی که دارد دریافت می کند.

یکی دیگر از کارگران که در کوره ذوب فولاد و با حرارت بسیار بالا کار می کند گفت: در حالی که در شرایط بسیار سخت کار می کنیم و شدت گرما به حدی است که برای هر نفر از کارگران کوره یک کولر اختصاص داده شده، اما پیمانکار در لیست بیمه حرفه ام را کارگر مکانیک محاسبه کرده که این اجحاف و ظلمی نابخشودنی در حق کارگر است.

وی که خواست نامش فاش نشود افزود: کارگران برای اینکه شغل خود را از دست ندهند مجبورند شرایط ناعادلانه پیمانکار را بپذیرند در غیر این صورت شغل خود را از دست خواهند داد.

** کاهش 25درصدی حوادث محیط کار در خوزستان

سرپرست معاونت روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان گفت: اقداماتی که پارسال برای کاهش حوادث محیط کار در این استان انجام گرفت منجر به کاهش 25 درصدی حوادث کارگری نسبت به سال 1394 شد.

احمد شجیراتی افزود: در سال 1394 بالغ بر 730 مورد حادثه در محیط کار در خوزستان رخ داد که این آمار در سال 1395 به 580 مورد کاهش یافت.

وی گفت: حوادث منجر به فوت در خوزستان نیز در سال 1395 حدود 21 مورد نسبت به سال پیش از آن کاهش یافت.

وی افزود: این آمار نیز زیاد است و قابل قبول نیست اما می توان با ادامه دادن برنامه های پیشگرانه برای کاهش هر چه بیشتر حوادث اقدام کرد.

وی اظهارکرد:کارگاه ها و صنایع زیادی در خوزستان فعال هستند و کارگران زیادی در این بخش ها مشغول به کار هستند به همین منظور رسیدگی و بازرسی شرایط محیط کار تمامی این بخش ها بسیار سخت است.

شجیراتی افزود: در کل 59 بازرس از اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی کار بررسی ایمنی محیط های کار را انجام می دهند که این تعداد بازرس با وجود تعداد زیاد کارگاه و صنایع در خوزستان بسیار کم است.

سرپرست معاونت روابط کار اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی خوزستان ادادمه داد: طبق مصوبه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی باید یک نفر به عنوان مسئول ایمنی در کارگاه و محیط کار مستقر شود و همچنین بر اساس این مصوبه کارفرما و محیط کار و مسئول ایمنی باید صلاحیت ایمنی را دریافت کنند.

وی افزود: کارگران کارگاه هایی که ایمنی محیط کار را رعایت نمی کنند می توانند از محیط کار خود در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی و مراجع قضایی شکایت کنند.

شجیراتی همچنین با اشاره به پدیده گرد و غبار در خوزستان بیان کرد: در این شرایط کارفرمایان باید برای حفظ سلامتی کارگران از فعالیت آنها در محیط ناسالم جلوگیری کنند.

وی افزود: در صورتی که کارگری در محیط کار دچار صدمه شد با وجود مستندات پزشکی و هزینه های درمانی که انجام داده ، در صورت حمایت نکردن کارفرما می تواند با مراجعه به دادگستری و یا اداره کل تعاون، کار و رفاه اجتماعی شکایت و هزینه درمان از کارفرما گرفته می شود.

وی اظهارکرد: بیشترین حوادث کار در کارگاه های ساختمانی است که بازرسی از این کارگاه ها بیشتر درحال انجام است و در صورت رعایت نکردن ایمنی تعطیل می شوند.

** کاهش عمر کارگران پس از بازنشستگی

دبیر اجرایی خانه کارگر خوزستان نیز بیان کرد: کارگران در محیط کار خود امنیت لازم را ندارند و برای حفظ سلامت کارگران باید وسایل و ابزار ایمنی را در اختیار آنها قرار داد.

آقایار حسینی افزود: آمار حوادث و بیماری های شغلی کارگران بالا است و بیشتر کارگران پس از بازنشسته شدن دچار بیماری های زیادی می شوند که باعث می شود عمر طولانی نداشته باشند.

حسینی گفت: وضعیت روحی و جسمی بسیاری از کارگران بسیار نامطلوب است و متاسفانه توجه به این مهم بسیار کم است.

وی افزود:در گذشته معاینات پیش از کار و هنگام کار انجام می گرفت و سلامت جسمی فرد پایش می شد اما این معاینات در سال های اخیر انجام نمی شود وسلامت کارگر چندان مورد توجه نیست.

دبیر اجرایی خانه کارگر خوزستان همچنین اظهارکرد: بسیاری از کارفرمایان کارگران خود را بیمه نمی کنند و نظارتی بر بیمه کارگران وجود ندارد؛ بحث بیمه کارگران باید مهندسی شود و به طور جدی به این مهم رسیدگی شود.

وی گفت: نداشتن امنیت شغلی و نامتناسب بودن عرضه و تقاضای نیروی کار موجب می شود که کارگران امنیت کاری نداشته و امکان پیگیری مطالبات خود را نداشته باشند.

حسینی ادامه داد:هم اکنون حدود یک میلیون کارگر بیمه شده در خوزستان در حال فعالیت هستند اما تعداد کارگران بسیار بیشتر از این میزان است و کارگران زیادی نیز زیرپوشش بیمه نیستند.

وی گفت: بیشتر قراردادهایی که در سال های اخیر با کارگران منعقد می شود در مدت زمان زیر یک ماه است و این کار باعث می شود که کارگران برنامه ریزی برای زندگی و آینده خود نداشته باشند و از زندگی ناامید باشند.

دبیراجرایی خانه کارگر خوزستان اظهار کرد: انعقاد قرارداد در زمان کوتاه برای اخراج راحت کارگران و جلوگیری از طلب مطالبات از سوی کارگران توسط کارفرمایان است.