خوزنیوز: دکتر سید علی حسین صابری عضو هیئت علمی و دانشیار دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی جندی شاپور اهواز در خصوص اجرای طرح تحول نظام سلامت در دولت تدبیر و امید گفت: هیچ دولتی به اندازه دولت آقای روحانی در رابطه با تامین هزینه درمان و سلامت سرمایه گذاری نکرد و تامین هزینه سلامت را بعد از امنیت و تهیه مواد غذایی اصلی در اولویت قرار داد.

متن این گفتگو را در زیر ملاحظه می فرمائید:

 طرح تحول سلامت یعنی چه؟ چرا دولت آقای روحانی بیشترین تمرکز خودش را در امور داخلی در حوزه سلامت قرار داد؟

دو مشکل عمده در رابطه با درمان بیماران وجود داشت که به دلیل افزایش تورم و کاهش منابع درآمدی مردم را به شدت آزار می داد؛ مشکل اول این بود که پرداخت هزینه درمان روز به روز از جیب مردم بیشتر می شد و به دلیل رشد اقتصادی منفی، کسادی رونق کسب و کار و در نتیجه بیکاری طیف وسیعی از مردم، استطاعت پرداخت هزینه درمان بسیار کم شده بود. در بیمارستان ها بسیاری از اقلام دارویی و وسایل مورد نیاز بیمار بوسیله خود بیمار خارج از بیمارستان خریداری و تهیه می شد این مساله برای بیمار و خانواده اش بسیار دردآور بود.

مشکل دوم هزینه هایی بود که تحت عنوان زیرمیزی از بیماران دریافت می شد که هم غیرقانونی بود و هم اینکه تعداد زیادی از بیماران قادر به پرداخت آن نبودند. در چنین شرایطی آقای روحانی دولت را تحویل گرفت و کاهش درد و رنج بیماران را در اولویت قرار داد و برای حل مشکل گروه های کم درآمد این تصمیم را تحت عنوان طرح تحول نظام سلامت به اجرا درآورد که حتما" قابل تقدیر است. بدون مبالغه باید قبول کنیم هیچ دولتی به اندازه دولت آقای روحانی در رابطه با تامین هزینه درمان و سلامت سرمایه گذاری نکرد و تامین هزینه سلامت را بعد از امنیت و تهیه مواد غذایی اصلی در اولویت قرار داد که در هیچکدام از دولتهای گذشته تامین هزینه سلامت در چنین اولویتی نبوده است.

طرح تحول نظام سلامت برای گروههای آسیب پذیر یا کم درآمد چه امتیازاتی داشت؟

اولا" اطلاق کلمه آسیب پذیر را بر مردمی که از نظر ذهنی و جسمی سالم هستند شایسته نمی دانم. گروههای آسیب پذیر یعنی افراد معلول و پیر. اما افرادی که به واسطه فرصت های نابرابر و یا کاهش رشد اقتصادی در مشاغل با درآمد کمترمشغول هستند در صورت بهبود شرایط و ایجاد فرصت بسیار هم ممکن است توانمند باشند و من آنها را گروههای کم درآمد می نامم.

این گروه ها از جامعه یا تحت پوشش بیمه نبودند و یا اگر هم تحت پوشش بیمه بودند سهم پرداختی بیمار در بیمارستانها از توان آنها خارج بود. در طرح تحول هم پوشش بیمه ای افزایش داده شد و هم سهم پرداختی بیمار بسیار کاهش یافت ودر حد به طور میانگین 5 درصد شد که در ابتدای اجرای طرح تحول، در هنگام تسویه حساب برای بیمار حیرت آور بود که چقدر هزینه درمان کم شده است. بنابراین چه خدمتی بزرگتر ازاینکه 90 درصد هزینه درمان گروه های کم درآمد به وسیله دولت پرداخت شود.

واقعیت امر این است که دولت در این زمینه سرمایه گذاری زیادی کرده است، اما در دستیابی به اهداف پیش بینی شده مثل هر طرح دیگری ناکامی هایی هم وجود داشته است که در دولت بعدی باید برطرف شود.

 آیا پس از برجام در رابطه با مشکلات آموزشی، تامین دارو و تجهیزات وضعیت تغییر پیدا کرده است و در یک نگاه برجام تاثیری بر حوزه سلامت داشته است ؟

البته اگر ادعا کنیم که تمام مشکلات حل شده است شاید ادعای درستی نباشد اما اگر منصفانه قضاوت کنیم بسیاری از مشکلاتی که قبل از برجام وجود داشت اکنون حل شده است. اگر چه کماکان در این رابطه به خصوص از جانب شرکت های آمریکایی کارشکنی هایی وجود دارد، اما درمورد کمپانی های اروپایی و ژاپنی مشکلات بسیار کم شده است.

در حوزه مسایل آموزشی بویژه در سطح دانشگاههای علوم پزشکی ارتباطات بین المللی حایز اهمیت زیادی است. تبادل دانشجو و استاد برای دوره های کوتاه مدت، دوره های تحصیلات تکمیلی، پروژه های بین دانشگاهی، شرکت در سمینارهای تخصصی بین المللی اموری هستند که در تمام دانشگاهای دنیا از گذشته تا کنون رایج بوده است. پیامبر گرامی اسلام(ص) فرمود: علم را درهرجای دنیا که باشد جستجو کنید و بیاموزید. در زمان تحریم ها این موارد به دو دلیل به شدت تحت تاثیر قرار گرفت: اول اینکه گرفتن ویزا و سفر به کشورهای پیشرفته با محدودیت زیادی مواجه شد؛ دوم اینکه به دلیل گرانی ارز و کاهش ارزش پول ایران بسیاری از اعضائ هیئت علمی و دانشجویان امکان استفاده از این فرصتها را از دست دادند. در زمان تحریمها بعضی از کشورها در بعضی از رشته ها به دانشجویان ایرانی پذیرش نمی دادند یا کمپانی های مهم استخدام ایرانی ها را در بخش تحقیق و توسعه ممنوع کرده بودند. البته این کار ظالمانه بود ولی از راه تعامل با کشورهای دیگر می توانیم از دانش روز بشری بهره مند شویم و خودمان را تقویت کنیم.

تردیدی نیست که در سالهای اخیراز نظر کمی رشد مقالات علمی دانشمندان و پژوهشگران ایرانی افزایش پیدا کرده است؛ لیکن از نظر کیفی سطح مقالات منتشر شده ما هنوز راه درازی در پیش دارد. از طرفی ما هرچقدر که در داخل کشور به گسترش مراکز آموزش دانشگاهی بپردازیم باز هم از آموزش علوم و فنون در سایر مراکز آموزشی دنیا بی نیاز نیستیم حتی دانشگهای تراز اول دنیا هم به مبادله دانشجو و استاد می پردازند. مساله دیگر اینکه ما برای پروژه های تحقیقاتی به خصوص در حوزه علوم پزشکی به تجهیزات و مواد آزمایشگاهی نیاز داریم که باید از شرکتهای معتبر بین المللی خریداری کنیم. ولی در زمان تحریم ها به ناچار از شرکت های چینی و هندی خریداری می کردیم که بعضا یا تقلبی بودند یا کیفیت پایین داشتند و این خود باعث خسارت مالی هم می شد. ما می دانیم که این شرکت ها چینی و هندی همان محصولات شرکتهای معتبر را با کیفیت پایین کپی و تولید می کنند.

در بخش درمان هم علیرغم اینکه بعضی از نیازهای دارویی و تجهیزاتی در کشور تهیه می شود اما هنوز بخشی از نیاز ما به دارو تجهزات پزشکی از خارج از کشور تامین می شود برای تهیه این اقلام قبل از برجام قطعا مشکلات بیشتری داشتیم. شرکتهای معتبر فروشنده این تجهیزات یا متعلق به کشورهای تحریم کننده ما بودند و یا اینکه به دلیل تجارت با آن کشورها و ترس از جریمه هایی که به خصوص آمریکاهایی ها برای این شرکتها اعمال می کردند از فروش دارو و تجهیزات به ما استنکاف می کردند. بنابراین برای این اقلام دو راه بیشتر وجود نداشت که هردو راه به ضرر ما بود و باعث خسارت مالی می شد: راه اول اینکه این تجهیزات و داروه ها از واسطه های دست چندم خریداری می شد که در آن صورت چند برابر قیمت اصلی باید پرداخت می کردیم و خدمات نصب و راه اندازی و خدمات پس از فروش هم با مشکلات زیادی مواجه بود. راه دوم اینکه از شرکتهای چینی و هندی با کیفیت پایین باید خریداری می شد که امکان تقلبی بودن هم مطرح بود. اما اگر منصفانه قضاوت کنیم این مشکلات کمتر شده است.