شهرت آبادان در سده‌های نخست هجری، اغلب به دلیل مساجد، خانقاه‌ها و کاروانسراهای این شهر بوده که باگذشت زمان معیارهای دیگری نیز به آن‌ها اضافه شد ولی تنها این موارد نبودند که آبادان را به یکی از معروف‌ترین شهرها تبدیل کرد.

مسجد رنگونی‌ها، سینما شیرین، سینما تاج، میدان الفی، اروندرود، موزه هنر‌های معاصر، منطقه بوارده با معماری منحصربه‌فرد، موزه آبادان و موزه اسناد تاریخی و خطی  نیز برای ایجاد این معروفیت کافی نبوده‌اند. حتی قرار گرفتن در محاصره یک کشور قدرتمند نظامی و مورد هجوم قرار گرفتن این شهر طی یک جنگ 8 ساله نیز یک شهر را به این درجه از اهمیت نمی‌رساند.

غیرممکن‌ترین نقشه دنیا

مهم‌ترین ویژگی که آبادان را به جایگاه و شأن امروز رسانده ایستادگی در برابر این تهاجم بود به‌طوری‌که این شهر باوجوداینکه در حصر یک ارتش با پشتوانه جهانی قرار گرفت حتی یک‌لحظه هم به تسخیرش درنیامد. شاید رژیم بعث عراق اشغال این شهر را کار آسانی تلقی می‌کرد اما عملیات ثامن‌الائمه که منجر به شکست حصر آبادان شد نقشه دشمن را به غیرممکن‌ترین نقشه دنیا تبدیل کرد.

قرار گرفتن آبادان در کانون جنگ 8 ساله تحمیلی و مقاومت مردم برای حفظ خاک این خطه از سرزمین اسلامی سبب شد تا نام شهادت، ایثار، همبستگی و از همه مهم‌تر مقاومت در کنار نام آبادان در ذهن‌ها تداعی شود.

البته این تداعی همیشگی نیست و اگر کار فرهنگی برای حفظ و انتقال فداکاری‌ها و مقاومت مردم آبادان در 8 سال دفاع مقدس صورت نگیرد نسل‌های جدید نمی‌توانند درک مناسبی از آن داشته باشند و چه‌بسا رفته‌رفته به فراموشی سپرده شود.

یکی از راه‌هایی که می‌تواند مقاومت و ایثارگری‌های مردم آبادان را در تاریخ و برای نسل‌های بعد ماندگار کند ایجاد نماد است. نمادی که مختص دفاع مقدس در آبادان باشد و گویای ارزش‌هایی شود که در زمان جنگ در آبادان شکل گرفت. البته این نمادسازی در برخی شهرهای استان خوزستان و دیگر استان‌های مرزی شکل‌گرفته اما کاری دراین‌باره برای آبادان نشده است.

در فرهنگ واژگان اصطلاحات ادبی، واژه "نماد" همراه با رمز و مظهر و به‌عنوان معادل سمبل ذکرشده است و هر نماد حاوی پیامی است که سازنده به دنبال آن است. در تاریخ 8 سال دفاع مقدس نمادها همواره ابزاری برای بیداری روحیه جمعی یک ملت محسوب شده‌اند. در شعر دفاع مقدس علاوه بر نمادها و اسطوره‌های ملی، نمادهای دینی و مذهبی به‌وفور دیده می‌شود.

از آنجایی‌که مورد تهاجم بودن آبادان محدود به حصر در بازه زمانی خاص نبود و در 8 سال جنگ این شهر به‌صورت مداوم زیر حملات سنگین دشمن بود، عملیات مختلفی انجام شد، شهدای بسیاری جان سپردند و اتفاقات زیادی در این شهر افتاد تا درنهایت آبادان توانست سربلند بیرون آید. اگر مروری بر تاریخچه این رخدادها بیندازیم می‌توانیم ده‌ها نماد در این برهه از زمان برای آبادان بیابیم.

اما مشخص کردن یک نماد به‌عنوان سمبل دفاع مقدس در آبادان نیازمند کار کارشناسی است و همفکری صاحب‌نظران، رزمندگان، تاریخ شناسان و مسئولان را می‌طلبد چراکه این نماد باید حالتی منحصربه‌فرد داشته و با رخدادهایی که در ایام دفاع مقدس در آبادان اتفاق افتاد دارای ارتباطی نزدیک باشد.

آبادانی که تاریخ معاصرش پر از رخدادهای مهم بوده و دشمنان به آن چشم طمع داشته و دارند و هزینه‌های زیادی نیز برای این موضوع به‌خصوص در دفاع مقدس داده است مستحق حداقل یک نماد منحصربه‌فرد بوده و لازم است تا اقدامی محکمی در این حوزه انجام گیرد.