نخستین اسکله مدرن جنوب غرب کشور در خور غزاله بندر ماهشهر در آستانه تخریب و نابودی کامل قرار گرفته است.

اسکله خور غزاله نخستین اسکله مدرن غرب کشور به شمار می‌رود که در دهه آخر قرن دوازدهم هجری توسط انگلیسی‌ها و به منظور واردات کالاهای مورد نیاز در تأسیسات نفتی و همچنین پشتیبانی لجستیکی نیروهای خود بنا نهادند.

این اسکله پیش از آنکه خط آهن در کشور احداث شود دارای ریل بوده و تخلیه و انتقال کالاهای ورودی به کشور از طریق واگن صورت می‌گرفت.

همچنین وجود جرثقیل بخار برای تخلیه کالاها از دیگر ویژگی‌های منحصر به فرد این اسکله تاریخی به شمار می‌رود و مجموع این ویژگی‌ها این اسکله را به نخستین اسکله مدرن زمان خود در جنوب غرب کشور تبدیل کرده بود.

رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی خلیج فارس بندر ماهشهر در این ارتباط اظهار کرد: در این اسکله تاریخی تا سال 1320 کالاهای ورودی پس از تخلیه و بارگیری به سیلوها و انبارهایی که در بلوار کنونی 9 دی بندر ماهشهر واقع شده و هنوز بقایای آن موجود است منتقل و پس از دپو به مسجد سلیمان و آغاجاری منتقل می‌شد.

عباس اویسی گفت: همچنین تا سال 1342 خط آهنی بین بندر ماهشهر و امیدیه وجود داشت که کالاهای ورودی به اسکله خور غزاله از این طریق به تأسیسات نفتی آغاجاری انتقال داده می‌شد و این خط آهن در سال مذکور برچیده شد.

وی عنوان کرد: دلیل نام‌گذاری این منطقه به نام خور غزاله وجود آهو بوده است که به دلیل شکار بی‌رویه توسط ساکنان بومی نسل این حیوان از این منطقه برچیده شده است.

اما این اثر تاریخی به دلیل فرسودگی فراوان و همچنین عدم توجه به آن در آستانه ریزش و نابودی کامل قرار گرفته و چنانچه هرچه سریع‌تر فکر چاره‌ای اندیشیده نشود این اثر تاریخی و میراث فرهنگی بندر ماهشهر از بین خواهد رفت.

رئیس اداره میراث فرهنگی و گردشگری بندر ماهشهر گفت: اسکله تاریخی خور غزاله که از قدمت 150 ساله برخوردار است راه ورود صنعت به ایران و رونق دهنده اقتصاد صنعتی منطقه و کشور به لحاظ اولین اسکله وارداتی است.

سارا عبادی افزود: آثار باقیمانده از محل قرارگیری جرثقیل‌هایی که کالاهای صنعتی را در محل و بر روی این اسکله جابهجا می‌کردند و ریل راه‌آهن بر روی اسکله که تا شهرستان امیدیه امتداد داشته و متاسفانه امروزه فقط 35 متر از آن باقی مانده است مؤید قدمت و اهمیت ویژه این مکان تاریخی است.

وی به ویژگی منحصر به فرد این اثر تاریخی اشاره و عنوان کرد: اسکله خور غزاله تنها اسکله کشور است که ریل بر روی آن برای جابه‌جایی کالا با واگن وجود داشته است.

عبادی گفت: رایزنی‌هایی برای مرمت این اسکله انجام شده و شورای شهر و شهرداری بندر ماهشهر اعتباراتی برای این امر در نظر گرفته‌اند اما انتظار می‌رود برای جلوگیری از تخریب و نابودی این اثر تاریخی در مرمت آن تسریع و نسبت به اختصاص اعتبارات بیشتر اقدام شود.

رئیس انجمن دوستداران میراث فرهنگی خلیج فارس بندر ماهشهر اظهار کرد: متأسفانه این اثر تاریخی حال و روز خوبی ندارد و هرلحظه ممکن است سازه‌های باقی مانده از آن به طور کامل فرو ریخته و نابود شود.

اویسی افزود: انتظار می‌رود مسؤولان شهرستان بندر ماهشهر هرچه سریع‌تر برای تأمین اعتبارات مالی لازم به منظور مرمت و بازسازی این اثر تاریخی اقدام کرده و از نابودی قریب‌الوقوع آن جلوگیری کنند.

وی در پایان بیان کرد: علاوه بر این مسؤولان صنایع پتروشیمی و نفت نیز باید برای تبدیل سیلوها و انبارهای بلوار 9 دی به موزه نفت و پتروشیمی با میراث فرهنگی شهرستان بندر ماهشهر همکاری کنند.

میراث فرهنگی و آثار باستانی یکی از حوزه‌هایی است که علاوه بر اهمیت تاریخی و فرهنگی می‌تواند در زمینه توسعه گردشگری و تحقق اقتصاد مقاومتی و خروج از وابستگی به اقتصاد نفتی نقش و تأثیر به سزایی داشته باشد.

موضوعی که به نظر می‌رسد در شهرستان بندر ماهشهر به آن توجه چندانی نمی‌شود و لازم است مسؤولان با جلوگیری از فوت وقت و تلاش برای مرمت و احیای آثار باستانی و میراث فرهنگی این شهرستان به ویژه اسکله تاریخی خور غزاله در زمینه توسعه گردشگری بندر ماهشهر گام‌های اساسی بردارند.