به گفته حمیدرضا عدل معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور، دستکم تا میانه تیرماه امسال در برخی شهرهای استان خوزستان و نیز تا اواخر مردادماه در شهرهای دیگر، کیفیت آب به مراتب ارتقا مییابد
وضعیت آب آشامیدنی آبادان به حدی بد شد که عدهای از مردم چارهای جز حضور در مقابل فرمانداری و شرکت آب و فاضلاب نداشتند. آنان مقابل دفتر سازمانها و نهادهای مسئول حاضر شدند تا به آنان گوشزد کنند وضعیت شوری و کیفیت آب شهربه حدی رسیده است که دیگر نمیتوان درقبال آن سکوت کرد. شوری آب و کیفیت پایین آن، مسألهای است که مردم شهرهای دیگر استان خوزستان نیز با آن مواجه هستند.
اما حمیدرضا عدل معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور با ارائه آماری از عملکرد این سازمان برای بهینهسازی آب خوزستان و این شهرها، ضمن پذیرش وضعیت بد فعلی، وعده داد که دستکم تا میانه تیرماه در برخی شهرها و نیز تا اواخر مردادماه در شهرهای دیگر، کیفیت آب به مراتب ارتقا مییابد. او همچنین با تکیه بر این آمارها، تأکید کرد که تا پیش از سال 95، یعنی سال سفر استانی رئیس جمهوری به خوزستان، طرحهای آبرسانی و ارتقا پیشرفت خوبی نداشت، اما پس از این سفر و تأکید رئیس جمهوری و رئیس سازمان برنامه و بودجه، تا دو هفته دیگر، بخش عمده طرحها به بهرهبرداری میرسد.
** 5 محور اقدامات دولت برای حل مشکل آب خوزستان
به گزارش «ایران»، حمیدرضا عدل، معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور، درباره طرحهای آبرسانی به استان خوزستان گفت: با توجه به مشکلات به وجود آمده برای آب و برق استان خوزستان در اسفندماه سال 1395 و سفر رئیس جمهوری به این استان و قول ایشان به مردم خوزستان برای حل مشکلات آب و فاضلاب، بلافاصله، رئیس سازمان برنامه و بودجه به همراه همکاران خود به منظور بررسی عینی موضوع و تدوین طرح لازم به استان خوزستان سفر کرد و با همکاری استاندار، طرح آبرسانی تدوین شد و در دستور کار اولین جلسه هیأت وزیران در سال 1396 قرار گرفت و در 5 محور به تصویب رسید.«آبرسانی به شهرها و روستاها، تأسیسات فاضلاب و اصلاح شبکه توزیع، تکمیل و اتمام طرح احیای اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام، تثبیت کانونهای بحرانی ایجاد گرد و غبار با منشأ داخلی، علاجبخشی رودخانه کارون و رفع آلودگی آن و در نهایت توسعه و پایداری شبکه برق استان خوزستان» 5 محور عملیاتی تعیین شده در دولت برای حل مشکلات استان بود.
عدل درباره اقدامات انجام شده درباره هر یک از محورها گفت: طرح آبرسانی به شهرهای اهواز، آبادان، خرمشهر، شادگان و روستاهای مسیر در قالب (طرح غدیر) به عنوان مهمترین طرح آبرسانی استان خوزستان، آب آشامیدنی و بهداشتی بالغ بر 70 درصد مردم استان خوزستان را تأمین میکند.
وی با اشاره به اینکه این طرح تا پایان سال 1395 با هزینهکرد اعتباری بالغ بر 9 هزار و 700 میلیارد ریال تنها 30 درصد پیشرفت فیزیکی داشته است، اظهار کرد: در سال 1396 با تأمین اعتباری معادل 8 هزار و 600 میلیارد ریال (از محل منابع مختلف)، پیشرفت فیزیکی کل طرح با 10 درصد افزایش به 40 درصد رسیده است که از مهمترین دستاوردهای آن، افزایش ظرفیت آبرسانی به شهرهای آبادان (از 65 درصد به 95 درصد)، خرمشهر (از 75 درصد به 95) درصد، اهواز (از 55 درصد به 70 درصد) و شادگان از (35 درصد به 75درصد) خواهد بود. در سال 1397 نیز با توجه به اهمیت این طرح تاکنون معادل 135 درصد تخصیص اعتبار طرح یاد شده صادر شده است.
** تأمین آب خرمشهر، آبادان، اهواز و شادگان تا مردادماه
معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه اضافه کرد: با توجه به هماهنگیهای انجام شده با قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا (ص) تا 15 تیرماه سالجاری، با تکمیل خط قیصریه تا امالدبس، 2.5 مترمکعب در ثانیه، آب از پای پل کرخه برای شهرهای آبادان و خرمشهر تأمین خواهد شد و با حذف آب از رودخانه کارون و تأمین آن از کرخه، کیفیت آب بشدت افزایش خواهد یافت.
وی ادامه داد: در ضمن با تکمیل مخزن 42 هزار مترمکعبی امالدبس تا پایان مردادماه سالجاری، حجم آب انتقالی به اهواز به میزان 103 هزار مترمکعب در شبانهروز افزایش خواهد یافت و همچنین با تکمیل 11 کیلومتر خط انتقالی از دارخوین به شادگان تا پایان مردادماه، تأمین آب با کیفیت شادگان از کرخه نیز انجام خواهد شد.
** آبرسانی به شمال شرق خوزستان
این مقام سازمان برنامه و بودجه درباره طرح آبرسانی به شهرهای شمال شرق خوزستان که شامل شهرهای ایذه، باغملک، قلعه تل، میداود و صیدون، رامهرمز و هفتگل و روستاهای مسیر میشود نیز گفت: در سال 1396 با هدف تأمین مالی از طریق فاینانس خارجی، مجوز شورای اقتصاد به میزان 116 میلیون یورو و مجوز سرمایهگذاری از محل منابع داخلی سازمان آب و برق خوزستان به میزان 250 میلیارد ریال صادر شد.
لازم به ذکر است تخصیص طرح یاد شده در سال 1396 به میزان 100 درصد و در سال 1397 نیز به میزان 112 درصد صادر شده است.
** آبرسانی به شهرهای جنوب شرقی استان
عدل با اشاره به طرح آبرسانی به شهرهای جنوب شرق استان خوزستان (رامشیر، امیدیه، میانکوه، آغاجری، هندیجان، بندر امام، ماهشهر و شهرکهای شهید چمران و روستاهای مسیر) افزود: این طرح 15 شهر و 541 روستا را با جمعیتی در حدود 963 هزار نفر تحت پوشش قرار میدهد و در سیمای اولیه محل تأمین آب سد کوثر (واقع در استان کهگیلویه و بویراحمد) بوده است که به دلیل محدودیت منابع آب این سد، مقرر شده است، وزارت نیرو بررسی لازم برای تأمین و تخصیص آب تعدادی از شهرهای یادشده را از سد کارون (3) بهعمل آورد. اکنون براساس گزارش دستگاه اجرایی، مقرر شده تا بخشی از آب از سد کارون (3) و بخشی دیگر از سد کوثر تخصیص داده شود. همچنین در برنامه پیشنهادی وزارت نیرو، تأمین مالی این طرح از فاینانس خارجی خواهد بود که پس از نهایی شدن مطالعات با اولویت در شورای اقتصاد مطرح خواهد شد. تخصیص اعتبار طرح یاد شده در سال 1396 به میزان 100 درصد و در سال جاری نیز به میزان 113 درصد صادر شده است.
وی در ادامه از طرح آبرسانی به شهرهای ویس، شوشتر، گتوند، ملاثانی، صالحشهر، شرافت، ترکاکلی و سماله و روستاهای مسیر نام برد و گفت: این طرح 9 شهر و 288 روستا را با جمعیتی حدود 465 هزارنفر تحت پوشش قرار میدهد. در سیمای اولیه این طرح محل تأمین آب از سد گتوند علیا بوده است که به دلیل بحث کیفی آب سد و برداشت از سد مخزنی، مقرر شده است وزارت نیرو بررسی لازم را برای تغییر محل آبگیر از رودخانه گتوند (14 کیلومتر بالاتر) بهعمل آورد که این موضوع نیز تاکنون از سوی وزارت نیرو نهایی نشده است.
معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه افزود: برنامه تأمین مالی این طرح از روش فاینانس خارجی خواهد بود که پس از نهایی شدن مطالعات محل تأمین آب با اولویت در شورای اقتصاد مطرح خواهد شد. در سال 1396 تخصیص اعتبار طرح یاد شده به میزان 100 درصد و در سال 1397 نیز تخصیص این طرح به میزان 112 درصد صادر شده است.
** آبرسانی به مجتمعهای روستایی
وی با اشاره به اینکه در سال 1396، مبلغ هزار و 300 میلیارد ریال از محل منابع صندوق توسعه ملی و منابع عمومی دولت برای اجرای طرح آبرسانی به مجتمعهای روستایی استان خوزستان تخصیص یافت، افزود: با تأمین اعتبار یادشده، 14 پروژه مجتمع آبرسانی روستایی تکمیل شد و آبرسانی به 26 پروژه مجتمع روستایی و 22 پروژه مجتمع تک روستایی نیز در دست اجرا بوده که در سال 1397 تخصیص این طرح به میزان 79 درصد صادر شده است.
** بازسازی شبکه توزیع آب شهرهای استان
عدل درباره اصلاح و بازسازی شبکه توزیع آب شهری مخازن و ایستگاههای پمپاژ استان خوزستان (اهواز و سایر شهرها) نیز اظهار کرد: طی سه سال مبلغ 5 هزار و 990 میلیارد ریال از محل حداقل 30 درصد منابع سهم استان خوزستان از محل ردیف سه درصد فروش نفت خام برای مناطق نفتخیز و محروم با همکاری استانداری و شورای برنامهریزی و توسعه استان تأمین شود. همچنین در سال 1396 مبلغ 482 میلیارد ریال اعتبار برای اصلاح و بازسازی شبکه و تأسیسات آب شهر اهواز و نواحی تابعه (کارون، حمیدیه، ویس، شیبان و ملاثانی) ابلاغ شده که 180 میلیارد ریال آن تخصیص اعتبار یافته است. برای اصلاح و بازسازی شبکههای آب سایر شهرهای استان خوزستان مبلغ 2530 میلیارد ریال ابلاغ شده که معادل 830 میلیارد تخصیص اعتبار یافته است. در سال 1397 نیز معادل 70 درصد از اعتبارات ابلاغی طرح ایجاد و تکمیل تأسیسات آب اهواز تخصیص صادر شده است.
** توسعه و پایداری شبکه برق
وی درادامه به اقدامهای انجام شده در سال 1396 درباره حل مشکل برق استان خوزستان ناشی از ریزگردها اشاره کرد و گفت: از جمله این اقدامها، اختصاص و پرداخت مبلغ 120 میلیارد ریال از محل ردیف متفرقه اعتبارات موضوع مقابله با ریزگردها، اختصاص اعتبار و مجوز ترک تشریفات مناقصه از محل منابع داخلی شرکت به منظور خرید تجهیزات انجام شد.
عدل ادامه داد: درسال جاری در راستای حل مشکل برق استان خوزستان برای گذر از بحران خاموشی در تابستان، اعتبار طرح تملک دارایی سرمایهای برق خوزستان به میزان صد درصد تخصیص و پرداخت شد. همچنین مبلغ 50 میلیون دلار از محل ردیف متفرقه «برنامههای اجرایی رفع مشکل برق و مقابله با ریزگردها در خوزستان» موضوع منابع حاصل از صندوق توسعه ملی به شرکت توانیر درحال ابلاغ است.
** احیای اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام
معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه خاطرنشان کرد: پیرو مجوز استفاده از تسهیلات صندوق توسعه ملی به میزان 1.5 میلیارد دلار، تا پایان سال 1395 برای اجرای طرح احیای اراضی کشاورزی خوزستان و ایلام تخصیص اعتبار به میزان 1150 میلیون دلار پرداخت شد. درسال 1396 نیز معادل 150 میلیون دلار در اختیار وزارت جهاد کشاورزی و 60 میلیون دلار در اختیار وزارت نیرو قرار گرفت که تاکنون عملیات اجرایی در سطح 286 هزارهکتار به پایان رسیده است.
وی افزود: درباره ادامه عملیات در فاز دوم (با هدف تحقق سطح 550 هزار هکتار) مقررشده تا پس از اعلام تخصیص بهنگام منابع آب از سوی وزارت نیرو، برنامه عملیاتی و مالی تدوین شود. وزارت نیرو در اواخر سال گذشته با کلیات تخصیص آب موافقت کرده، اما تاکنون تفاهم نهایی برای تعیین نواحی عمرانی بین وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی حاصل نشده است. از نظر منابع مالی نیز مجوزهای لازم برای بخش عمدهای از اعتبارات مد نظر، از شورای اقتصاد در سالهای گذشته اخذ شده است که اصلاح این مصوبات پس از نهایی شدن برنامه عملیاتی و تخصیص آب مورد نیاز مورد اقدام قرار خواهد گرفت.
** احیا و علاج بخشی رودخانه کارون
این مقام مسئول درباره احیا و علاج بخشی رودخانه کارون نیز تصریح کرد: در این راستا براساس مصوبه شورای عالی آب برنامهها و وظایف دستگاههای اجرایی تعیین شد و اعتباری بالغ بر 87 هزار میلیارد ریال برای اجرای برنامهها ظرف مدت 5 سال پیشبینی شده است. با توجه به اینکه مهمترین عوامل آلودگی کارون ورود فاضلابهای صنعتی و شهری و روستایی مسیر به رودخانه است و از آنجایی که عمده برنامههای مصوب شورای عالی آب درباره علاجبخشی رودخانه کارون با طرحهای پیشبینی شده در مصوبه هیأت دولت مطابقت دارد، پیشبینی میشود که ظرف مدت تعیین شده در مصوبه، با اجرای طرحهای در دست اقدام و ملزم شدن صنایع و بخش غیردولتی کیفیت آب رودخانه کارون به نحو مؤثری بهبود یابد.
وی با اشاره به اقدامهای انجام شده در سال 1396 برای ایجاد تأسیسات فاضلاب شهرها و روستاها که تأثیر چشمگیری در احیای رودخانه کارون خواهد داشت، گفت: تخصیص اعتبار طرح ایجاد تأسیسات فاضلاب شهر اهواز به میزان 78 درصد و اعتبار سایر طرحهای فاضلاب استان خوزستان (خرمشهر، اندیمشک، آبادان، ایذه، بندر امام، بهبهان، دزفول، دشت آزادگان، رامهرمز، شادگان، شوش، شوشتر و ماهشهر) به میزان صد درصد، تقویت اعتبارات طرحهای آب و فاضلاب خوزستان به میزان 412 میلیارد ریال و بهرهبرداری از تصفیهخانه شهرهای رامهرمز، دزفول و شوشتر، سوسنگرد و هویزه از جمله این اقدامها به شمار میآید.
عدل، بهره برداری کامل از تصفیهخانه شرق اهواز با ظرفیت 112 هزار مترمکعب در شبانهروز برای تحت پوشش قرار دادن 522 هزار نفر تا بهمن ماه سال جاری با پیشرفت فیزیکی 90 درصد و بهروزرسانی مصوبه شورای اقتصاد به منظور استفاده از سرمایهگذاری خارجی در پروژه تصفیهخانه غرب اهواز به میزان 40 میلیون یورو را از دیگر اقدامهای انجام گرفته برای ایجاد تأسیسات فاضلاب شهرها و روستاها عنوان کرد.
معاون فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه در ادامه گفت: به روزرسانی مصوبه شورای اقتصاد طرح تصفیهخانههای فاضلاب 5 شهر آبادان، خرمشهر، ماهشهر، شادگان و بندر امام برای استفاده از تسهیلات مالی خارجی به میزان 50 میلیون یورو با پیشرفت فیزیکی 55 درصد و تخصیص اعتبار طرحهای ایجاد تأسیسات فاضلاب استان خوزستان در سال 1397 به میزان 92 درصد انجام شده است.
** طرح های مقابله با گرد و غبار
این مقام سازمان برنامه و بودجه درباره طرح در دست اجرای تثبیت کانونهای بحرانی ایجاد گرد و غبار در 42 هزارهکتار (برنامه کوتاهمدت) و در 320 هزارهکتار (برنامه میانمدت) هم گفت: از اسفندماه سال 1395 عملیات اجرای کانال انتقال آب برای مرطوبسازی عرصههای بحرانی و نهالکاری با تخصیص اعتباری به میزان 300 میلیارد ریال آغاز و در سال 1396 با اختصاص اعتباری معادل هزار و 650 میلیارد ریال از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی (مبلغ 520 میلیارد ریال برای اجرای کانال انتقال آب، مبلغ 800 میلیارد ریال برای عملیات نهالکاری، مالچ پاشی و احیای مراتع درسطح 20 هزار هکتار، مبلغ 180 میلیارد ریال برای احیای تالابها و خرید تجهیزات پایش) ادامه یافته است.
وی ادامه داد: در قانون بودجه سال 1397 نیز از محل اعتبارات صندوق توسعه ملی مبلغ 100 میلیون دلار تحت عنوان مقابله با گرد و غبار خوزستان پیشبینی شده است که پس از بررسی و تصویب برنامههای اجرایی دستگاههای مرتبط در ستاد ملی مقابله با گرد و غبار (در سازمان حفاظت محیط زیست)، از طریق این سازمان ابلاغ خواهد شد.
*منبع: روزنامه ایران؛ 1397،4،5