باوجود تأکید مکرر مسئولان به ضرورت توسعه مناطق محروم، مدیران آموزش و پرورش خوزستان، توجه لازم را به این مقوله نداشته و ساکنان بسیاری از مناطق محروم شهر اهواز با مدارسی فاقد امکانات اولیه و نامطلوب روبه‌رو هستند.

این روزها یکی از دغدغه‌های خانواده‌ها، انتخاب مدرسه مناسب و بعد از آن شرایط و ضوابط بعضاً سخت‌گیرانه ثبت‌نام در مدارس است؛ در این بین بیش از یک سوم جمعیت اهواز که در 20 محله کم‌برخوردار سکونت دارند، نسبت به سایر محلات و شهرها با مشکلات بیشتری برای تحصیل فرزندان خود مواجه هستند.

به نظر می‌رسد باوجود تأکید مکرر مسئولان به ضرورت توسعه مناطق محروم، مدیران آموزش و پرورش خوزستان به عنوان ارکان اساسی ارتقای سطح فرهنگی و اجتماعی جامعه، توجه لازم را به این مقوله نداشته و ساکنان بسیاری از مناطق محروم شهر اهواز با مدارسی فاقد امکانات اولیه و نامطلوب روبه‌رو هستند.

این درحالی است که یکی از معیارهای عدالت اجتماعی توزیع متوازن خدمات مختلف از جمله خدمات آموزشی در بین اقشار جامعه است، موضوعی که بسیاری از شهروندان اهوازی و خوزستانی نسبت به آن گلایه‌های جدی دارند.

در این بین وجود محدوده جغرافیایی برای هر مدرسه جهت ثبت نام دانش‌آموزان، مشکلات را دو چندان کرده و موجب سرخوردگی بسیاری از دانش آموزان و والدین آنها در مناطق محروم شده است. به علت عدم وجود مدارس در برخی از مناطق از یک سو و فقر یا حساسیت‌های فرهنگی برخی خانواده‌ها برای مخالفت با تحصیل دختران خود در مناطق دوردست از سوی دیگر، دختران دانش‌آموزی هستند که از تحصیل بازمی‌مانند.

 

نیسی یکی از اهالی کوی زویه اهواز است. او با اشاره به مشکلات خود برای ثبت نام فرزندش، می‌گوید: « منطقه ما فاقد مدارس مناسب است و اجازه ثبت نام فرزندان‌مان در مناطق مجاور را نیز نداریم. ما تنها دو قدم با کوی ملت فاصله داریم اما برای آنکه بخواهم فرزندم را در مدارس آنجا ثبت نام کنم، چند روزی است که به دنبال تهیه اجاره‌نامه غیرواقعی هستم تا آن را به‌ عنوان سند سکونت داخل محدوده جغرافیایی به مدرسه آنجا ارائه ‌کنم.»

وی اضافه می‌کند: «چطور می‌توانم فرزندم را به جایی ببرم که حتی سرویس بهداشتی مناسبی ندارد و اغلب معلمانی در آنجا تدریس می‌کنند که ضعیف هستند و یا پیشینه تدریس ندارند.»

شورایار کوی سید خلف نیز با اشاره به کمبود سرانه آموزشی در این منطقه، می‌گوید: «تنها یک مدرسه ابتدایی و یک مدرسه فرسوده دخترانه برای دوره اول دبیرستان در منطقه سید خلف وجود دارد.»

رضا خالدیان ادامه می‌دهد: «مدرسه دخترانه حضرت ام‌البنین فاقد سیستم خنک کننده و سایر امکانات اولیه است و به‌ قدری قدیمی و نامناسب بوده که دانش‌آموزان آن بارها از مشاهده مار و خزنده‌های دیگر در آن، وحشت‌زده شدند؛ گزارش این اتفاقات در سازمان آتش‌نشانی وجود دارد.»

وی می‌افزاید: «از زمانی که من نیز محصل بودم، اجازه ثبت‌نام در مدارس برخوردار منطقه مجاور یعنی کیانپارس را نداشتیم و مجبور به تهیه اجاره نامه جعلی بودیم. این مشکل تا امروز هم وجود دارد.»

پدر یکی از دانش‌آموزان مدرسه «شهید موافق» کوی کریشان نیز با انتقاد از ضعف شدید امکانات این مدرسه، می‌گوید: «وجود آب‌سردکن و سیستم‌ سرمایشی مناسب در شهر گرم‌سیری مانند اهواز بسیار ضروری است ولی فرزندان ما از آن‌هم محروم‌اند.»

وی با بیان اینکه تنها یک مدرسه در منطقه کریشان وجود دارد، عنوان می‌کند: «به دلیل مشکلات فراوان این مدرسه، معلمان توانمند کمتری در آن هستند و دانش‌آموزان نیز رغبتی به تحصیل در آن ندارند و در نتیجه میزان یادگیری آنها نیز بسیار کم است.»

وی با اشاره به ازدحام کلاس‌‌ها، می‌گوید: «یک نوبت این مدرسه حدوداً ۱۷۰ دانش‌آموز دارد و در نوبت دیگر آن هم، تعداد زیادی پسر و دختر با یکدیگر درس می‌خوانند.»

این شهروند کوی کریشان می‌افزاید: «هنگامی که در رابطه با مشکلات این مدرسه به مدیران آن مراجعه می‌کنیم، از کمبود منابع مالی می‌گویند؛ آنها دوسال قبل برای یک سال تحصیلی تنها ۱۶۰ هزار تومان دریافت کردند. با این پول کم معلوم است که نمی‌توانند برای مثال کولرها را تعمیر کنند.»

وی می‌گوید: «وقتی از شهر ما میلیون‌ها بشکه نفت تولید می‌شود و دارای ثروت‌های خدادادی بسیاری هستیم، چرا باید از امکانات اولیه مانند مدارس مناسب محروم باشیم؛ متأسفانه اگر هم امکاناتی باشد برای مناطق مرفه است.»

مدیرکل آموزش و پرورش خوزستان  وضعیت نامناسب مدارس در مناطق محروم را ناشی از کمبود منابع مالی می‌داند و اظهار می‌کند: «بودجه‌هایی که اختصاص داده می‌شود، معمولاً پاسخگوی فضاهای مورد نیاز ما نیست.»

محمد تقی‌زاده می‌افزاید: «در این رابطه در روزهای اخیر با معاون رئیس جمهور، وزیر و استاندار خوزستان رایزنی شده و برای توسعه فضاهای آموزشی در مناطق محروم همه چیز به تخصیص منابع مالی بستگی دارد.»

وی‌ بیان می‌کند: «تلاش ما بر این است که فاصله بین مناطق محروم و مناطق برخوردار را کم کنیم؛ زیرا معتقدیم همه فرزندان این سرزمین هستند و سهم مناطق محروم و دوزبانه و سایرین از منابع ملی باید یکسان باشد؛ هر خدمتی که در این زمینه انجام گیرد، در جهت ارتقای شاخص‌های عمومی ما است.»

آیت الله محسن حیدری آذرماه سال گذشته در حضور وزیر آموزش و پرورش، با انتقاد از سرانه کم آموزشی مناطق محروم، اظهار کرد: «مناطق محروم شهری و حاشیه نشین نسبت به مناطق برخوردار تقریباً از یک دوم مدارس برخوردار هستند با اینکه جمعیت آنها دوبرابر است. مردم استانی که ۸۵ درصد نفت کشور را تأمین می کند، انتظار رسیدگی ویژه را دارند؛ البته خیران هم همکاری خوبی برای مدرسه‌سازی دارند ولی انتظار می‌رود دولت نقش بیشتری در این زمینه ایفا کند.»

 نماینده مردم خوزستان در مجلس خبرگان افزود: «در فضاهای آموزشی مشکلات جدی در خوزستان داریم به ویژه در مناطق محروم، حاشیه نشین و روستایی که بر اثر همین کمبودها، سطح فرهنگی عموماً پائین و آسیب‌های اجتماعی و اخلاقی را در پی داشته  است.»

عملکرد ضعیف  آموزش و پرورش خوزستان در ارائه خدمات و امکانات ضروری آموزشی و رفاهی از جمله فراهم ساختن محیطی مناسب برای آموزش مفید و کارآمد به ویژه در مناطق محروم، موجب کاهش سطح یادگیری دانش آموزان شده و چنانچه به هر ترتیب آنها تا آخرین مقطع تحصیلی نیز پیش بروند، این ضعف عملکرد به صورت نتایج نامطلوب و عدم قدرت رقابت در آزمون کنکور بروز خواهد کرد.

ثمره این مدیریت ضعیف و بدون تدبیر در آینده دانش‌آموزانی که در این فضای آموزشی رشد کرده‌اند، به‌صورت آسیب‌های شدید شغلی و معیشتی نمایان می‌شود و زمینه‌ساز ایجاد بسیاری از مشکلات و معضلات اجتماعی و فرهنگی در سطوح مختلف جامعه خواهد شد.