دانشیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز گفت: بررسی صورت گرفته نشان می دهد که سدسازی همچنان اصلی ترین دلیل کاهش پهنه آبی تالاب شادگان است.

حیدر زارعی روز دوشنبه در نشست بررسی عوامل بحران آب از بختگان تا شادگان که در تالار دانشکده کشاورزی دانشگاه شهید چمران اهواز برگزار شد، سد سازی ، توسعه کشاورزی و الگوی کشت نامناسب را از عوامل ایجاد بحران آب در حوضه آبریز مارون - جراحی اعلام کرد و افزود: این وضعیت باعث شده تا پهنه تالاب شادگان کاهش یابد.

وی ادامه داد: اگر تاکنون پهنه این تالاب بطور کامل از بین نرفته است به دلیل پساب کشت و صنعت های توسعه نیشکر در خوزستان است که وارد تالاب شادگان می شود.

این استاد دانشگاه شهید چمران اهواز با اشاره به توسعه مزارع پرورش ماهی و نیز ورود پساب ناشی از فعالیت آنها به داخل تالاب ، گفت: رودخانه جراحی با مشکلات زیادی از جمله وجود 2 سد مخزنی با ظرفیت 1.2 میلیارد متر مکعب در مسیر آن و خشک شدن و تبدیل به کانون گرد وغبار رو به رو است.

زارعی ادامه داد:اکنون یک هزار حلقه چاه ویژه زمین های کشاورزی در این حوضه آبی وجود دارد که بیشتر آنها در بهبهان و رامهرمز حفر شده و بر کاهش پهنه آبی تالاب شادگان تاثیرگذار بوده است.

وی راهکارهای موثر در کاهش اثرات ناشی از وضعیت موجود را برنامه ریزی صحیح منابع آب، تغذیه مصنوعی، تغییر الگوی کشت و سیستم های آبیاری دانست.

هور الفلاحیه یا تالاب بین المللی شادگان از معدود تالاب هایی است که در سازمان بین المللی یونسکو به ثبت جهانی رسیده است. این تالاب به وسعت 500 هکتار، از تالاب های بزرگ جهان است. رودخانه جراحی بزرگترین تامین کننده آب این تالاب است و پس از آن نهر بحره که از رودخانه کارون منشعب می شود، تالاب شادگان را تغذیه می کنند. طغیان کارون و مدهای خلیج فارس و بارش های منطقه نیز در تامین آب شادگان نقش دارد. تالاب شادگان باقیمانده از تالاب بسیار بزرگی است که زمانی تا هورالعظیم در مرز عراق ادامه داشته و احتمال می رود بخش دور افتاده و جدا شده ای از مجموعه تالاب های گسترده و به هم پیوسته بین النهرین باشد. مساحت تالاب شادگان که در کنوانسیون رامسر به ثبت رسیده، 400 هزار هکتار است اما اندازه گیری سال 1383 مساحت تالاب را حدود 54 هزار هکتار نشان می دهد. این تالاب، سیستم زیست محیطی وسیع متشکل از تالاب های شیرین و شور، به علاوه جزر و مد خور موسی و جزایر آن است.

دانشیار دانشکده مهندسی علوم آب دانشگاه شهید چمران اهواز همچنین به نابودی تالاب بختگان در استان فارس اشاره کرد و گفت: برداشت صورت گرفته توسط 40 هزار حلقه چاه در مسیر رودخانه تامین کننده آب تالاب و خشکاندن آن باعث نابودی تالاب شد.

زارعی افزود: معیشت ساکنان اطراف رودخانه کر که منبع اصلی تامین آب مزارع کشاورزی و تالاب بوده به دلیل برداشت بی رویه از منابع زیر زمینی کاملا خشک شده است.

وی یادآور شد: پهنه آبی این تالاب امروز به محلی برای کشت گندم و برنج تبدیل شده و این وضعیت را نمی توان ناشی از خشکسالی دانست به این خاطر که در گذشته این شرایط طبیعی هم وجود داشته است.

این استاد دانشگاه شهید چمران اهواز خاطرنشان کرد: نابودی پهنه آبی این تالاب و خشکی رودخانه کر به دلیل سو مدیریت ها در سال های گذشته تاثیر زیادی داشته است.

گفتنی است این نشست به همت انجمن علمی دانشجوی علوم و مهندسی آب با همکاری اتحادیه مهندسی آب کشور برگزار شد.