اراده‌ای برای ساماندهی کوشک وجود ندارد
اکنون خیلی از آن دوران گذشته است و بزرگ‌ترین محوطه میراث فرهنگی حمیدیه فقط در حد بحث و حدیث مانده وگاهاً دست‌مایه برخی مسؤولان برای پُر کردن جدول رزومه کاری آن‌ها شده است نه خبری از ساماندهی فضای محوطه تاریخی کوشک است و نه اراده‌ای برای ساماندهی صنعت گردشگری و جذب گردشگر در این شهر است.
در فروردین‌ماه امسال که تند بادی شدیدی استان را فراگرفت دیوار قسمت شمالی کوشک فروریخت هرچند فرصتی شد تا پس از سال‌ها اهالی منطقه داخل محوطه سَرک بکشند اما ریختن دیوار چهره و نمای خیابان را خراب کرد؛ ازآنجایی‌که زمین کوشک ملک سازمان آب و برق است اقدام به ساختن مجدد دیوار کرد، پیش از احداث دیوار بارها پیشنهاد ساماندهی این محوطه تاریخی و راه‌اندازی فعالیت فرهنگی- اقتصادی که از طریق آن بتوان به صنعت گردشگری و جذب گردشگر با توجه به اینکه شهرستان حمیدیه در مسر تردد کاروان‌های راهیان نور قرار دارد، داده شد اما پیگیری‌ها در حد نامه‌های اداری ماند.
زمانی که اهالی به نحوه احداث دیوار مبنی بر اینکه بر ارزش خانه‌های منطقه تأثیر می‌گذارد، اعتراض کردند از اهالی خواسته شد اجازه دهند دیوار احداث شود و بعدازآن به سلیقه آن‌ها نقاشی و طراحی می‌شود و با این وعده دیوار بلوکی محوطه تاریخی بالا رفت.
عدم دعوت از بخش خصوصی برای ساماندهی محوطه بنای تاریخی حمیدیه
این در حالی است که با توجه به مساحتی که کوشک دارد و ظرفیت‌های که شهرستان حمیدیه در حوزه‌های مردم‌شناسی، یادبودها و یادمان‌ها دارد، ضمن اینکه این محوطه تاریخی می‌تواند پشتوانه خوبی برای این ظرفیت‌ها باشد می‌توان از فضای آن به‌عنوان موزه مردم‌شناسی، موزه دفاع مقدس، مجتمع فرهنگی و یا فرهنگسرا استفاده کرده و شرایطی برای فراهم کردن فعالیت اقتصادی جوانان شهر نیز ایجاد کرد.
تاکنون یاد نداریم متولیان میراثی و فرهنگی استان بحثی یا تلاشی از جذب سرمایه‌گذار بخش خصوصی برای ساماندهی این مجموعه تاریخی کرده باشند؛ ولو در حد فراخوان! قطعاً واگذاری بناهای تاریخی به بخش خصوصی بهترین راهبرد حفظ بناهای تاریخی است، از طرفی دیگر ایجاد ارزش‌افزوده برای بناهای تاریخی یکی از راهکارهای فراهم کردن زمینه درآمدزایی به‌منظور حفاظت از بناهای تاریخی است که از طریق بخش خصوصی قابل انجام است.
به‌طور حتم ساماندهی قسمت جنوب غربی کوشک فضای چسبیده به ساحل رودخانه علاوه بر ایجاد اشتغال آورد اقتصادی بالایی برای شهرستان داشته باشد اما باگذشت چند سال شهرستان شدن حمیدیه همچنان مورد مناقشه مسؤولان است.
محوطه کوشک باوجود فضای سبزی که دارد ظرفیت احداث خانه مسافر، محلی برای استراحت و توقف موقتی گردشگران، و فضایی برای کافه‌رستوران و... داشته باشد اما در این حد هم متولیان فرهنگ هم گامی برای کوشک برنداشته‌اند.
به‌راستی میراث فرهنگی، پشت دیوارهای بلند که نه مردم شهر خبری از آن دارند و نه درهای آن به‌سوی گردشگری باز است قرار است چه خدمتی به نسل حال و آینده کند؟
فضای داخل کوشک حمیدیه
امروز وارد محوطه کوشک که شدم آنچه بیش از هر چیزی توجه تو را جلب کرد، درختان بسیار بزرگ و تنومند کُنار است که بافاصله کم در کنار یکدیگر قرار دارند؛ زمین پوشیده از گُل و علف‌های مختلف است؛ باد، زیر هر درخت کُناری تعداد زیادی دانه‌های کُنار روی زمین بین علف‌ها ریخته است؛ از ساقه درختان اُکالیپتوس می‌توان حدس زد که خیلی قدمت دارند؛ خبر ندارم درختان نارنج و انجیر در فصل خودشان میوه‌دارند اما هنوز سبز و زیبا هستند.
از کنار ساختمانی که گفته می‌شود درگذشته محل موتورهای آب در کوشک بود و از آن برای توزیع آب در کل حمیدیه استفاده می‌کردند به‌خوبی بالا آمدن آب رودخانه را می‌توانی ببینی! این قسمت کوشک دیواری بزرگ مانعی بین رودخانه و محوطه شده است؛ استخر، برج دیدبانی و بنای جنوب غربی کوشک که به‌عنوان نشیمن از آن استفاده می‌کردند و اکنون به محل اتاق نگهبانی تبدیل‌شده است نیز از دیگر بناهایی است که از گذشته در محوطه باقی‌مانده است.
ساختمان اصلی کوشک که همان بنای تاریخی است متشکل از دوطبقه زیرزمین که به شبکه‌ای از تونل‌های زیرزمینی در شهر متصل است و بنای تاریخی که باوجوداینکه از سال 80 زیر نظر میراث فرهنگی رفت مانند فرزندخوانده با آن رفتار می‌شود.
اطلاعات اهالی از کوشک در حد باز و بسته شدن در آن
از اهالی منطقه شهید علی عنصری که در همسایگی کوشک زندگی می‌کنند اگر در مورد جزئیات کوشک سؤال کنی، تمام اطلاعات آن‌ها در مورد کوشک به زمان باز و بسته شدن در بزرگ آهنی کوشک توسط سربازان نگهبان پادگان (کوشک) برمی‌گردد که فرصتی می‌شد اهالی در حین گذشتن از خیابان داخل کوشک را ببینند.
درهای کوشک همیشه بسته است؛ اما کوشک حرف‌هایی دارد به بلندای تاریخ گذشته آن، تاریخی که جایی در قصه مادربزرگ‌های شهر ما ندارد.
در جنگ تحمیلی از محوطه کوشک حمیدیه به‌عنوان پادگان استفاده‌شده و از این محل نیروهای زیادی به مناطق مختلف عملیاتی اعزام می‌شد، بعد از اتمام جنگ و خارج شدن کوشک از حالت پادگان نظامی و تحویل آن به سازمان آب و برق دو ساختمان انتهایی کوشک به‌عنوان خانه‌سازمانی به‌صورت موقت به پرسنل سازمان آب برق داده شد؛ اکنون کوشک دو، در ورودی دارد یک در منطقه شهید علی عنصری که برای استفاده ساکنان واقع‌شده و دیگری در ابتدای ورودی پُل منطقه شریعتی در کنار رودخانه است و پشت دیوارهای کوشک در خیابان محل تجمع تفاله‌های ساختمانی است.
به گزارش خبرگزاری فارس، کوشک حمیدیه مربوط به اواخر دوره قاجار و اوایل دوره پهلوی است. این اثر در تاریخ ۱۰ مهر ۱۳۸۰ با شماره ثبت ۳۹۸۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
