در خاطره‌بازی آبادانی‌ها با سینما یک جایی به کباب شدن همشهریانشان در سینما رکس پیوند می‌خورد، فاجعه زنده سوزی آدم های مظلومی که با شور و شوق برای تماشای فیلم رفته بودند و شاید قصدشان این بود اما غافل از سرنوشتی که برایشان رقم خورده بود، آری زنده سوزی سهم مردمی بود که در پایان یک روز برای تماشای فیلم رفتند، اما به جای تماشای فیلم، خود بخشی از فیلمی شدند که نقشش زنده سوختن و جزغاله شدن بود.

عبدالله بیگدلی را هیچگاه نمی توان از یاد برد همانی که خودش را شبیه یک قفس بر روی تن پسر ۱۲ ساله اش درآورده بود تا پسرش نسوزد اما....، آری در آن شب هولناک بوی تن های سوخته در فضای شهر پیچیده بود و فقط می‌توانستی بفهمی که اینها بدن انسان هستند که چسبیده‌اند به هم، اما اینکه بدن چه کسی به چه کسی چسبیده به طور واقعی قابل ‌تشخیص نبود.

یک برش از تاریخ

یکی از مهمترین حوادث سال ۵۷ که باعث خشمگین کردن مردم و سرعت بخشیدن به انقلاب ۵۷ شد، فاجعه به آتش کشیدن سینما رکس آبادان بود. علت خشمگینی مردم، نسبت دادن این فاجعه به عوامل حکومت پهلوی بود، حدود ساعت ۲۱:۴۵ شب بیست و هشتم مرداد طبق آمار دقیق ۶۳۰ نفر از کسانی که به تماشای فیلم گوزن‌ها در آخرین سانس به سینما رفته بودند در آتش سوختند، البته تعداد کشته‌شدگان بعدها به بیش از ۶۷۷ نفر افزایش یافت.

امام (ره) واقعه سینما رکس را «شاهکار بزرگ شاه برای بدنام کردن انقلاب» خواند، پس از پیروزی انقلاب، شواهدی از سوی حسین تکبعلی‌زاده، متهم ردیف اول واقعه ارائه شد که نشان می‌داد، آتش‌سوزی سینما رکس کار رژیم پهلوی و ساواک بوده‌ است، امردم اعتقاد داشتند ساواک اقدام به تدارک این آتش‌سوزی، قفل کردن درهای سینما و کارشکنی در آتش‌نشانی محل کرده است، فردای روز حادثه ۱۰ هزار نفر از بستگان قربانیان که در مراسم تشییع گرد هم آمده بودند، ساواک را مسئول این حادثه دانسته و شعارهای تندی علیه حکومت سر دادند.

مخالفان انقلاب اسلامی در سال ۱۳۵۷ بیش از ۳۰ سینما را آتش زدند و بر همین اساس سال ۵۷ را سال سینما سوزی نامگذاری کردند، در سال ۱۳۵۹ فردی به نام حسین تکبعلی‌زاده که قبل از انقلاب به همین اتهام دستگیرشده بود، اقرار کرد که عامل جنایت او و ۲ نفر از دوستانش به نامهای نامهای یدالله و فلاح و شخصی به نام فرج بذرکار بودند که پس از آتش‌سوزی مفقود شدند، تکبعلی زاده دستگیر و پس از ۵۰ ساعت محاکمه در ۲۰ جلسه و در مدت ۳ روز، در دادگاه به اعدام محکوم شد.

واقعه سینما رکس آبادان را خراب کرد نه جنگ

یکی از هنرمندان پرآوازه آبادانی در این باره می گوید: آبادان را جنگ خراب نکرد، آبادان زمانی از بین رفت که سینما رکس سوخت، سینما رکس سوخت و همراهش آبادان سوخت و هیچ وقت خاموش نشد.

بهنام کاوه که هر ساله به مناسبت فاجعه آتش سوزی سینما رکس به اجرای عمومی نمایش خیابانی با موضوع سینما رکس در محل بروز این حادثه می پردازد، افزود: من برای مظلومیت این آدم‌ها نمایش اجرا می‌کنم، آدم‌های بی‌گناهی که نمی‌دانستند چه اتفاقی در انتظارشان است و بعد هم که هیچ‌کس نفهمید دلیل این واقعه چه بود. من برای آنها نمایش اجرا می‌کنم.

وی اظهار کرد: ۲۸ مرداد روز سینما رکس آبادان است  و سینما رکس باید در این‌ روز یک سانس اکران داشته باشد.

۲۸ مردادهای تاریخ ثابت کرد آمریکا قابل اعتماد نیست

امـام جمعه آبــادان نیز در این خصوص گفت: ۲۸مردادهای تاریخ ثابت می کند، آمریکا قابل اعتماد نیست.

حجت الاسالام علی ابراهیمی پور افزود: ۲۸ مردادهای این کشور نیاز به درک درست  و شناخت حقیقی  دارد، مهم ترین شناختی که از ۲۸ مردادهای تاریخ به دست می آید این است که آمریکا قابل اعتماد نیست، آمریکایی ها هیچ وقت برای هیچ کشوری استقلال و نفع و عزت نخواسته اند.

وی اظهار کرد: تعرض ها به کشورها، حوادث تروریستی در همین استان (خوزستان) در سال های قبل، فجایع انسانی که در طول دهه۶۰ و پس از آن رقم زدند، همگی نشان می دهد که آمریکا دولتی مستکبر و زورگو بوده و هست و نباید به آن اعتماد کرد.

امام جمعه آبادان تصریح کرد: به برکت اقتدار و مقاومت امام و امت در سال ۹۸ هیمنه آمریکا و ایادی آن از جمله انگلیس شکسته شد و اکنون در حال التماس برای کنار آمدن و مذاکره هستند.

حجت الاسالام ابراهیمی پور یادآور شد: انگلیسی که امروز با تمام قدرتش و با وجود حمایت آمریکا به دست عناصر مومن ایران به این اندازه حقیر شده است، همان بریتانیای کبیر است که هر گاه اراده می کرد و به هر کشوری حمله می کرد، ثروت و دارایی ملت ها را به غارت می برد، بماند که ایران در زمان پهلوی حیاط خلوت آنان بود.

نامگذاری یک میـدان و دو خیـابان به نام شهـدای سیـنما رکـس

رئیس شورای اسلامی شهر آبادان از نام گذاری یک میدان و ۲ خیابان به نام شهدای سینما رکس خبر داد.

عبدالله کعبی ضمن اشاره به تشکیل جلـسه شورای نام گذاری شهر آبادان در محل فرمانداری این شهر گفت: در این جلسه با توجه به تقارن این ایام با فاجعه سینما رکس آبادان و ضرورت بزرگداشت یاد و خاطره شهدای مظلوم این حادثه، نام گذاری خیابان مجاور سینما رکس به نام شهدای این واقعه تاریخی مورد بررسی قرار گرفت و با موافقت همه اعضای حاضر به تصویب رسید.

وی افزود: فاجعه سینما رکس و شهدای مظلوم آن اثری غیر قابل انکار در سرنگونی رژیم ظالم پهلوی داشت و باید پذیرفت تاکنون به طور شایسته این رخداد مهم مورد پردازش و توجه قرار نگرفته است.

وی اظهار کرد: یکی از کارهایی که می توان برای زنده ماندن یاد و اثر این حادثه تاریخی انجام داد، نام گذاری معابر و میدان های سطح شهر است که شورای شهر و شهرداری و سایر اعضای شورای نام گذاری بر انجام آن تاکید دارند و به زودی تابلوهای آن نصب می شود.

رئیس شورای نام گذاری شهر آبادان تصریح کرد: افزون بر این، به زودی در محل میدان موسوم به طوطیا نیز المانی شاخص و فاخر به یاد شهدای سینما رکس تهیه و نصب می شود و نام این میدان نیز به شهدای سینما رکس تغییر می یابد.

به گفته کعبی در این جلسه همچنین انتخاب نام شهدای سینما رکس برای بلوار خروجی آبادان به سمت ماهشهر مورد بررسی قرار گرفت که با موافقت اعضاء به تصویب رسید.

وی یادآور شد: شورای نام گذاری شورایی مهم است و انتخاب اسامی شهدا، مفاخر، شخصیت ها و وقایع تاریخی برای اماکن و معابر مختلف شهر آبادان می تواند یادآور فرهنگ و پیشینه ی کهن این سرزمین باشد، امید می رود این شورا به صورت مستمر و منظم برگزار و برای تحقق اهداف ذاتی خود فعال تر شود.

طراحی و نصب المان ویژه شهدای سینما رکس

شهردار آبادان نیز از اجرای طراحی و نصب المان ویژه شهدای سینما رکس خبر داد.

حسین حمید پور گفت: به زودی فراخوان طراحی و تهیه المان ویژه شهدای سینما رکس را منتشر می کنیم.

وی افزود: قرار است تا پس از ساخت المان شهدای سینما رکس آن را در محل میدان موسوم به طوطیا که در لیست تغییر نام شورای نامگذاری قرار دارد، نصب شود.

پیگیری بازگشت سینما رکس به تقویم

همایون قنواتی، مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی منطقه آزاد اروند نیز در این باره گفت: در نخستین جلسه شورای فرهنگ عمومی منطقه، موضوع بازگشت سالروز شهدای سینما رکس به تقویم را مطرح می کنیم و تا تحقق این موضوع پیگیرش هستیم.

به گزارش خبرنگار مهر، به رغم تخریب بقایای سینما در سال ۱۳۸۴، اما مردم آبادان هر ساله برای بزرگداشت شهدای سینما رکس بر سر مزار شهدای رکس می روند و پس از گلباران، شستشوی قبور و قرائت فاتحه به ارواح طیبه آنها به محل ساختمان سینما رکس که دیگر سینما نیست و چیزی از آن باقی نمانده جز یک پاساژ جایگزین و یک یادمان چند در چند در فرعی پشتی، می روند و به یاد شهدا شمع روشن می کنند و خاطره بازی می کنند و تنها خواسته شان اینست که «رکس باید به تقویم ملی بازگردد».