دکتر محمدرضا تاجیک گفت: به نظر من کتاب «و آنگاه معنا
زاده شد» به مباحث بسیار جدی میپردازد که امروزه ذهن ما و تفکر سیاسی را
به خود مشغول میکند، یعنی مساله معنا، سوژه، بازنمایی.
وی در معرفی کتاب
«و آنگاه معنا زاده شد؛ بازنمایی، شبیهسازی، سوژه» افزود: مفاهیم،
آموزهها و ایدههایی که در این کتاب مطرح میشود مسایل جدی و بنیادین
اندیشه سیاسی در زمانه ما میباشد. تمرکز «و آنگاه معنا زاده شد» بر
معناست، معنا و بازتولید معنا به تعبیر بزرگی در بطن و متن سیاست نهفته
است. سیاست در عرصه بازنمایی معنا پیدا میکند، اینکه چه کسی میتواند
تولید و بازتولید معنا کند، چه کسی میتواند منظومه معنایی خود را هژمونیک
کند، او یک کنش سیاسی معطوف به قدرت، معطوف به مقاومت، انجام داده است.
تاجیک ادامه داد:
معنا تولید سوژه میکند. سوژه فیالواقع کسی است که از امکان و استعداد
تولید و بازتولید معنا برخوردار است. به تعبیر رانسیر، سوژه کسی است که
میتواند بهجای خود، برای خود، به زبان خود سخن بگوید و این ممکن نمیشود
جز در پرتو تولید و بازتولید معنا. و خود سیاست هم به تعبیری که لاکلا به
شکلی بیان میکند، و دلوز و بدیو هم در همین فضا صحبت میکنند، عمدتا
پیرامون تولید و بازتولید معنا و هژمونیک کردن منظومه معنایی است؛ اینکه
چه کسی میتواند منظومه معنایی خود را استعاری کند، و چه کسی میتواند
دالهای شناور عصر و زمانه و جامعه خود را مهار کند، مدلول خود را به آن
ببخشد، تولید معنا بکند و آن معنا را به صورت افق معنایی جامعه درآورد؛ این
یعنی سیاستورزی، یعنی عین سیاست.
تاجیک تصریح کرد:
به نظر من، این کتاب از این دریچه به مباحث بسیارجدی میپردازد که امروزه
ذهن ما و تفکر سیاسی را به خود مشغول میکند، یعنی مساله معنا، سوژه،
بازنمایی. اینها از مسائل بسیار کلیدی اندیشه سیاسی در عصر ما هستند و این
کتاب تلاش کرده است تا از این زاویه به این مسائل بپردازد؛ مفاهیمی که
بسیار پر از ابهام و ایهام هستند. تعاریف بسیار زیادی هم درباره معنا، هم
درباره سوژه و هم درباره بازنمایی صورت گرفته که لازم است جایی به نوعی
ایضاح معنایی و ایضاح نظری شود که به نظر من این کتاب از عهده آن برآمده
است و میتواند به عنوان یک تکستبوک مطرح شود.
دانشیار علوم سیاسی
دانشگاه شهید بهشتی یادآور شد: این کتاب به مفاهیم اساسی در شرایط پیچیده
مفهومی پر از ابهام و ایهام پرداخته و تلاش کرده تا آنها را شفاف کند،
تعریف واحدی از آنها به دست دهد و ربط این مفاهیم را با همدیگر مورد بررسی
قرار دهد. برای کسانی که اهل نظریه و کارهای نظری هستند، برای جامعه
روشنفکری ما و برای کسانی که به هر شکلی دغدغه کار فکری دارند، این کتاب
میتواند کتاب مفید و ارزندهای باشد. از این جهت شخصا این کتاب را به
کسانی پیشنهاد میکنم که به دنبال این گونه مفاهیم هستند.
تاجیک گفت: در
اینجا تنها مفهوم سوژه مطرح نمیشود، بلکه مفاهیم امر اجتماعی، امر سیاسی،
حقیقت و امر واقع را داریم. اینها مفاهیم کلیدی اندیشه سیاسی زمانه ما
هستند و مفاهیم پیچیدهای هستند که به راحتی نمیتوان با آنها رابطه
برقرار کرد. این کتاب به نظر من از این جهت موفق بوده است که نوعی ایضاح
مفهومی و نظری از این مفاهیم کلیدی اندیشه سیاسی به دست داده و از این جهت
میتواند بسیار مفید باشد.
امیر رضائیپناه،
سمیه شوکتیمقرب و عارف مسعودی برگردان کتاب «و آنگاه معنا زاده شد؛
بازنمایی، شبیهسازی، سوژه» را به تازگی از سوی نشر علم روانه بازار کتاب
کردند.