پیش‌بینی سازمان هواشناسی اگرچه نوید سالی نرمال به لحاظ بارندگی‌ها برای اهواز دارد اما نحوه اظهارنظرهای مدیران مسئولان در حوزه دفع آب‌های سطحی و فاضلاب گویای آنست که شهروندان باید خود را بیش از سال‌های گذشته برای مواجه شدن با آبگرفتگی خیابان‌ها آماده کنند.

 مطابق هواشناسی خوزستان بارندگی برای مهرماه نرمال، برای آبان‌ماه کمی بیشتر از نرمال و برای آذرماه نیز در مناطق شمالی استان خوزستان بیش از نرمال و برای قسمت‌های دیگر استان نرمال پیش‌بینی شده است. در واقع مجموع بارش‌ها در پاییز نرمال پیش‌بینی شده است.

طبق میانگین بارش ۳۰ ساله فصل پاییز حداکثر میزان بارندگی در مناطق شمالی استان خوزستان بین ۱۵۰ تا ۱۷۰ میلی‌متر است، این درحالیست که سال گذشته حتی با بارش های کمتر از ۲۰ میلیمتر نیز شهر دچار مشکل شد. سوم آذرماه سال گذشته باوجود بارش کم باران خیابان های شهر به حدی دچار آبگرفتگی و پس زدگی فاضلاب شد که به ناچار مدارس در اهواز چند روز تعطیل اعلام شدند.

سال گذشته بیش از ۲۰۰ نقطه شهر اهواز دچار آبگرفتگی شد و آبگرفتگی در برخی معابر تا جایی بود که شهروندان برای تردد از وسایلی نظیر قایق استفاده می کردند.

حل مساله فاضلاب ارتباطی با شهرداری ندارد

شهردار اهواز شامگاه شنبه در برنامه تلویزیونی گفت: بیشترین انتقاد و مطالبه مردم از شهرداری اهواز ساماندهی مشکل فاضلاب است، در سال ۱۳۶۹ قانون تاسیس شرکت های آب و فاضلاب تصویب شد که به موجب این قانون امکانات مرتبط با آب و فاضلاب از شهرداری به شرکت های آبفا تحویل داده شد.

موسی شاعری با اشاره به اینکه حل مساله فاضلاب ارتباطی با شهرداری ندارد افزود: درحال حاضر که هیچ بارش بارانی در اهواز رخ نداده شاهد پس زدگی های مکرر فاضلاب هستیم همین امر باعث تخریب آسفالت در خیابان ها نیز شده است.

وی بیان کرد:  نوع شیوه مرکب و مجزا برای دفع آب های سطحی وجود دارد در شهر اهواز به دلیل بارش کم از شبکه مرکب استفاده می کند که این شبکه متعلق به شرکت آبفا است.

شاعری افزود: مقام معظم رهبری در فرمانی به ریاست جمهوری خواستار اصلاح مشکل فاضلاب در اهواز شدند این نشان می دهد که مساله اصلی فاضلاب است نه دفع آب های سطحی.

وی بیان کرد: اگر مشکل شبکه دفع فاضلاب اهواز حل شود قطعا شاهد آبگرفتگی خیابان ها به دلیل آب های سطحی نخواهیم بود، در سال هایی که بارندگی در اهواز خوب است میانگین بارش حدود ۲۱۰ میلیمتر است.

شهردار اهواز یادآور شد: امسال ۴۴ میلیارد ریال اعتبار از سوی شهرداری اهواز برای دفع آب های سطحی و فاضلاب هزینه شده است، ساخت شبکه دفع آب های سطحی در اهواز حدود ۱۰ هزار میلیارد ریال اعتبار نیاز دارد که مقرون به صرفه نیست زیرا در صورت اصلاح شبکه فاضلاب این مشکل نیز حل می شود، اگر چنین اعتباری در اهواز باشد باید صرف توسعه شهر شود.

۲۲۰ نقطه ریزشی فاضلاب در اهواز

مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب اهواز نیز با اشاره به اینکه وظیفه دفع آبهای سطحی طبق قانون با شهرداری است گفت: در اهواز ۲هزار و ۳۰۰ کیلومتر شبکه فاضلاب وجود دارد که حدود ۵۰درصد آن به دلیل جنس بتنی لوله‌ها فرسوده است، در سیل اخیر ۲۲۰ نقطه فاضلاب در اهواز دچار ریزش شد.

بهنام مریدی ادامه داد: از این تعداد ۳۰ نقطه ریزش اساسی کرد که حل مشکل آنها سوی شرکت آبفا ممکن نبود، حدود ۷۰ کیلومتر از شبکه فاضلاب اهواز دچار مشکل شد که تاکنون ۴۵ کیلومتر آن ترمیم شده‌اند.

 وی با اشاره به اینکه ۲۲ پیمانکار در مناطق مختلف برای اصلاح خطوط فاضلاب بکارگیری شده اند بیان کرد: در سال های گذشته باید کلکتورهای اصلی فاضلاب در شهر اهواز اجرا می شدند درحال حاضر تصفیه خانه شرق اهواز ۹۵ درصد تکمیل شده اما به دلیل عدم احداث کلکتورها تنها ۲۰هزار متر مکعب در شبانه روز فاضلاب تصفیه می کند.

مریدی افزود: خط یکهزار و ۶۰۰ کلکتور تا سه ماه آینده ساخته می شود که اگر به ایستگاه پمپاژ وصل شود ظرفیت تصفیه خانه شرق اهواز به ۱۰۰ هزار متر مکعب در شبانه روز افزایش می‌یابد، ظرفیت کل تصفیه خانه ۳۰ هزار متر مکعب در شبانه روز است.

وی گفت: ۳۱۰ دستگاه پمپ در ایستگاه های پمپاژ وجود دارد که ۲۰۰ دستگاه در مدار است و از این تعداد ۱۱۰ دستگاه متعلق به شرکت آبفا است.

مدیرعامل آبفای اهواز کیانشهر را یکی از نقاط بحرانی در فاضلاب دانست و افزود: حل مشکل این منطقه در دستور کار است و پیمانکار نیز تجهیز کارگاه شده است.

وی بیان کرد: چهار هزار و ۶۰۰میلیارد ریال میزان خسارت سیل به شبکه فاضلاب اهواز برآورد شده و تاکنون ۲هزار میلیارد ریال پروژه تعریف شده است، شرکت آبفای اهواز در بخش جاری حدود ۲هزار میلیارد ریال و در عمرانی حدود سه هزار میلیارد ریال بدهی دارد.

مریدی گفت: از مجموع اعتبارات جبران خسارت سیل خوزستان ۹۵۰ میلیارد ریال به شبکه فاضلاب اهواز اختصاص یافته و تاکنون ۵۷۰ میلیارد ریال در قالب اوراق پرداخت شده است که با کم شدن مبلغ تنزیل اوراق به ۳۰۰ میلیارد ریال می رسد.

لزوم حل مشکل فاضلاب پیش از بارندگی

استاندار خوزستان هفته گذشته در نشستی با حضور معاون وزیر کشور گفت: وضعیت فاضلاب مناطقی مانند کوی علوی، منازل منابع طبیعی، کیانشهر، حصیرآباد، پردیس و کوی ملت تا پیش از شروع بارندگی باید بهبود یابد.

غلامرضا شریعتی افزود: یکی از مصوبات هیات دولت در فرودین ماه سال ۹۵، حل مشکلات آب و فاضلاب اهواز است،  اگرچه اقدامات خوبی انجام شده اما هنوز به نتیجه مطلوب نرسیده است از این رو به دنبال تمدید زمان این مصوبه هستیم.

وی یادآور شد: در سال ۹۶ مبلغ چهار هزار و ۶۰۰ میلیارد ریال از محل فاینانس داخلی برای تکمیل کلکتور فاضلاب غرب و شرق اهواز تعیین شد اما به دلیل کم کاری مسئولان شرکت آبفا و همچنین سختی های موجود در این مسیر هنوز پس از ۲ سال هنوز نوبت برای انتخاب فاینانسور تعیین نشده است.

شریعتی بیان کرد: در سال ۹۳ ساخت تصفیه خانه فاضلاب غرب اهواز در شورای اقتصاد مصوب شد که مدیرعامل وقت شرکت آبفای اهواز و معاون هماهنگی امور عمرانی استانداری خوزستان باید آن را پیگیری می کردند اما محقق نشد در سال ۹۵ با پیگیری های صورت گرفته مبلغ ۴۰ میلیون یورو از طریق فاینانسور برای این پروژه اختصاص یافت.

وجود معضل دیرینه فاضلاب در اهواز کفایت می کند

معاون هماهنگی امور اقتصادی و توسعه منطقه‌ای وزارت‌ کشور در سفر به خوزستان و پس از بازدید از نقاط درگیر پس زدگی فاضلاب در اهواز گفت: دستور مقام معظم رهبری مبنی بر حل مشکل فاضلاب اهواز به هر طریق ممکن و با سرعت زیاد از محل اعتبار ویژه اجرا می‌شود.

بابک دین پرست بیان کرد: در هیچ شهری این توجیه را از زبان مسئولان نشنیدم که برای جاری نشدن فاضلاب در خیابان، آن را در رودخانه بریزند اما این اتفاق در اهواز رخ می دهد.

وی افزود: وزیر کشور دستور رسیدگی به مشکلات مهم و حل نشده استان ها را صادر کرده تا برای پیشبرد آنها تعیین تکلیف شود، یکی از این موضوع ها که تبدیل به یک معضل شده مساله فاضلاب اهواز است.

دین پرست گفت: مسئولان این حوزه یا باید با ارائه راهکار و برنامه قطعی فکری به حال مشکل فاضلاب این شهر کنند و یا آنکه از طریق وزارت کشور پیگیری می کنیم، چنین مسائلی نباید سبب تشویش اذهان عمومی شود.

وی خاطر نشان کرد: وجود معضل ۲۰ ساله در فاضلاب اهواز کفایت می کند و باید از طریق قدرت و مدیریتی بالاتر از استان آن را حل کرد، البته استاندار خوزستان در این خصوص تلاش  بسیاری داشته است.

معاون وزیر کشور ادامه داد: برخی مسئولان استان خوزستان دلیل بروز مشکل فاضلاب در اهواز را استفاده از شبکه های بتنی و فرسودگی آن عنوان می کنند، چرا باید ۹۰۰ کیلومتر از طول شبکه فاضلاب اهواز با گذشت ۳۰ سال دچار فرسودگی و ریزش شود، اگر دلیل وضعیت فعلی فاضلاب اهواز این امر است که باید پیمانکار و مسئولان وقت به مراجع قضایی معرفی شوند.

دین پرست ادامه داد: ۱۶ مردادماه امسال نامه ای مبنی بر وجود مشکل در فاضلاب اهواز به رهبری تقدیم شد و ایشان باوجود تمام دغدغه ها و مسئولیت ها، در تاریخ ۲۲ مرداد در فرمانی خطاب به رییس جمهور بر لزوم حل مشکل فاضلاب اهواز تاکید کردند و ریاست جمهور نیز دستور لازم را به رییس سازمان برنامه و بودجه ابلاغ کرد.

وی افزود: مقام معظم رهبری با اشراف به کارهای صورت گرفته و پروژه های آغاز شده چنین دستوری را صادر کرده اند به همین دلیل دستور رهبری ناظر به آینده است، باید از این دستور ویژه رهبری کمال استفاده را برد.

دین پرست گفت: یکی  دیگر از موضوع های نگران کننده وضعیت بهداشت عمومی به دلیل پس زدگی های فاضلاب در سطح شهر اهواز است که باید به آن توجه داشت.

لزوم اقدامات اورژانسی آبفای اهواز

فرماندار اهواز پیش از این گفت: شرکت آب و فاضلاب اهواز در کنار اقدامات اساسی برای حل مشکل فاضلاب باید یکسری اقدامات اورژانسی تا پیش از شروع فصل بارش های پاییزی انجام دهد.

جمال عالمی نیسی افزود: به گفته خود مسئولان شرکت آب و فاضلاب تمام پمپ های این شرکت در سیل اخیر سوخته اند بنابراین با کمترین بارش بارانی شاهد آبگرفتگی در خیابان ها خواهیم بود.

استاندار خوزستان همچنین امروز در نشست شورای حفاظت کیفی رودخانه کارون تداوم مشکل تصفیه خانه فاضلاب اهواز را ناشی از سوءمدیریت دانست و گفت:تکمیل نشدن و عدم بهره برداری از تصفیه خانه فاضلاب اهواز در ۱۵ سال گذشته نه به دلیل کمبود اعتبار، بلکه ناشی از سوءمدیریت بوده است.

جاری شدن فاضلاب در خیابان های شهر که مسئولان از آن به عنوان " پس زدگی های فاضلاب" نام می برند،  در بهار و تابستان امسال مشکلات بهداشتی و رفاهی بسیاری برای شهروندان ایجاد کرد و حتی متولیان بهداشت نیز در این خصوص تذکراتی دادند، حال که در آستانه فصل بارش ها قرار داریم به دلیل تجارب سال های گذشته نگرانی ها در این باره افزایش یافته است.

اهواز با بیش از ۱.۴ میلیون نفر جمعیت، تنها دارای یک تصفیه خانه فاضلاب در غرب شهر است که با ظرفیت ۳۰ هزار مترمکعب در شبانه روز نمی تواند پاسخگوی حجم فاضلاب تولیدی باشد.

گزارش : ندا رضاپور