مریم عمادعلی کارشناس ارشد روانشناسی شخصیت  گفت: ناخن جویدن عادتی است که بسیاری از کودکان به آن مبتلا هستند و گاهی تا آخر عمر ادامه پیدا می‌کند، اگرچه در اغلب موارد ناخن جویدن واکنشی در برابر تنش و یک عادت نامناسب است که عوامل روانشناختی مانند استرس، نگرانی، اضطراب و خلق و خوی غیرمتمرکز با آن مرتبط هستند.

او افزود: در واقع عادت ناخن جویدن مکانیزمی در برابر شرایط استرس زا است، از طرف دیگر هم نداشتن فعالیت مناسب، تنهایی، خستگی، گرسنگی و یا حتی پایین بودن اعتماد به نفس ممکن است باعث ناخن جویدن در کودک شود، ضمن اینکه عوامل محیطی و ژنتیکی در بروز این عادت نامناسب نقش دارد.

ناخن جویدن از چه سنی آغاز می‌شود؟

عمادعلی بیان داشت: ناخن جویدن معمولا از سن ۴ یا ۵ سالگی آغاز می‌شود و تعداد دفعات، شدت و مدت زمان این رفتار از عواملی است که بایدبه آن توجه کرد و پس از بروز عوامل مراجعه به روانشناس امری ضروری است و در صورتیکه روانشناس تشخیص دهد، بیمار را به روانپزشک ارجاع می‌دهد.

این کارشناس ارشد روانشناسی شخصیت ادامه داد: در بیشتر موارد عوارض ناخن جویدن به صورت تغییر در شکل ظاهری انگشتان نمایان می‌شود و با این حال شدت ناخن جویدن در کیفیت زندگی بیمار تاثیر گذاشته و از نظر اجتماعی این رفتار باعث تحقیر، سرزنش و آسیب‌های اجتماعی می‌شود.

او تصریح کرد: بعضی افراد به جویدن ناخن بسنده نکرده و ناخن جویده شده را می‌بلعند که این امر پیامد‌های خطرناکی از جمله؛ کوتاه شدن پایه ناخن، درد‌های شدید و خون ریزی در معده، بیماری عفونت باکتریایی ثانویه، ضایعات تبخال دهانی، آبسه کردن لثه ترک‌های کوچک در ناخن به دنبال دارد.

ناخن جویدن در چه افرادی بیشتر است؟

مریم عمادعلی اظهار داشت: ناخن جویدن در کودکان پسر و بیش فعال و افرادی که مورد بی توجهی قرار گرفته و همچنین دفع ادرار غیر ارادی دارند بیشتر دیده می‌شود.

به گفته این روانشناس فعال در حوزه کودک و بازی درمانی، متخصصان علاوه بر بررسی رفتار کودک، به رفتار والدین هم توجه می‌کنند، چون یکی از عوامل اصلی این رفتار ممکن است والدین و اطرافیان کودک باشند. کودک با ناخن جویدن نسبت به رفتار والدین واطرافیان با خود واکنش نشان می‌دهد و به همین سبب والدین باید مراقب رفتار خود با کودکان باشند و از مطرح کردن درگیری‌های روزانه و مشکلات کاری خود با کودک خودداری کنند، زیرا این امر سبب ایجاد استرس و تشویش در کودکان و تشدید عادت ناخن جویدن می‌شود.

راه‌های درمان ناخن جویدن در کودکان

عمادعلی از جمله روش‌های یک روانشناس برای رفع این عادت را استفاده از روش‌های آرام سازی (ریلکسیشن) عنوان و بیان کرد: در صورتیکه این روش نتیجه مناسب را ندهد، پزشک دارو‌هایی مانند؛ داروی سروتونین، لیتیوم، کلسترول اسیدی سیتیس تجویز می‌کند تا از اضطراب کودک بکاهد، اگر چه استفاده از این دارو‌ها بدون تجویز روانپزشک ممنوع است.

کارشناس ارشد روان شناسی شخصیت، صحبت کردن والدین با کودک درباره این رفتار، تهیه تصویر از ناخن جویده شده و مقایسه آن با ناخن سالم، فیلم گرفتن از کودک در حال ناخن جویدن و نمایش دادن فیلم به کودک، قرار دادن آینه جلوی او، تشویق کودک به جمع آوری عکس‌های دست سالم و زیبا و چسباندن آن‌ها روی آینه و کتاب، استفاده از لاک‌های ضد جویدن و چسب زخم را از جمله راهکار‌های مقابله با این عادت رایج عنوان کرد.

به گفته مریم عمادعلی، تعیین پاداش با کاهش ناخن جویدن، استفاده از فعالیت‌های بدنی مانند؛ ورزش و فعالیت‌های ذهنی نظیر؛ ساخت کاردستی برای پرت کردن حواس کودک، کدگذاری والدین و کودک برای هشدار دادن به او، سرگرم کردن کودک با خمیر بازی، پرهیز از تنبیه و دعوا نیز در کاهش ناخن جویدن موثر است.

این متخصص بازی درمانی در پایان اظهار کرد: هرگز در مقابل ترک این عادت خسته نشوید، آرام و خونسرد باشید، چرا که با تنبیه و دعوا با کودک به نتیجه نمی‌رسید و با تلاش و پشتکار این عادت از بین خواهد رفت.