خداوند در قرآن خطاب به ما می فرماید " اقم الصلاة لذکری" یعنی به یاد من نماز بپادار.

در هر عمل و در هر ذکری در نماز از نیت تا وضو و رکوع و سجود و تمامی کلمات و آیاتی که بر لب می رانیم حکمتی نهفته است و همین است که این عبادت را آن چنان عبادت جامعی گردانیده است که در قرآن مرتب بدان اشاره شده حتی در اوقات آن حکمتی نهفته است. چرا که نماز باید به وقت خود خوانده شود.

اما چگونه وقت نماز را بدانیم؟ نماز صبح را چه هنگام بخوانیم و نماز مغرب را چه هنگام؟ امروزه با استفاده از فناوری می توانیم اوقات شرعی را محاسبه کنیم. با استفاده از ابزاری چون وقت اذان سایت 8 باکس می توانیم بفهمیم که چه هنگام وقت نماز صبح فرا می رسد و چه هنگام می توانیم نماز ظهر را به جای آوریم.

این وقت شناسی برای برپایی نماز خود می تواند حکمتی از نماز باشد چرا که به طریقی وقت شناسی را در انسان تقویم می کند، به خصوص در هنگام صبح که به هنگام شنیدن  اذان صبح  که از رخت خواب بر میخیزید و روز خود را با نماز صبح آغاز می کنید.

اما بزرگترین حکمت نماز " یاد خدا" است. بسیار پیش آمده است که کسی بپرسد اصلا چرا ما باید نماز بگذاریم؟ و یا خداوند چه نیازی به نماز ما دارد؟

خداوند که نامحدود و نامتناهی است و هیچ نقص و نیازی در وجود منزه او راه ندارد پس چه نیازی به نماز ما دارد؟

البته که خداوند نامتناهی و پیراسته از هر نقصی است. در واقع هدف از پرستش خداوند تکامل خود آدمی است و عبادت و در شکل جامع آن نماز وسیله ای است برای تکامل و سعادت خود انسان و خداوند می خواهد ما به کمال وسعادت دست یابیم. از این روست که نماز را میان مسلمانان امری واجب قرار داده است.

بد نیست بدانید نماز نه تنها در اسلام بلکه در ادیانی که پیش از اسلام آمده بودند نیز واجب بوده است. در بسیاری از آیات قرآن می خوانیم که خداوند برپایی نماز را به پیامبران پیشین نیز فرمان داده بوده است.

در آیات سیزدهم و چهاردهم سوره طه خداوند در نخستین وحی به حضرت موسی علیهم السلام در خطاب به وی چنین فرموده است: " من تو را برگزیده ام ، پس بدانچه وحی می شود گوش فرا ده. منم خدایی که جز من خدایی نیست. پس مرا پرستش کن و به یاد من نماز به پا دار ".

در دوران حضرت ابراهیم نیز نماز یه عبادت واجب بوده است؛ چنان چه در آیاتی از سوره ابراهیم هدف از ساخت خانه کعبه به دستان حضرت ابراهیم، برپایی نماز ذکر شده است.

اولین سخنانی که حضرت عیسی علیهم السلام در گهواره بر زبان راند در خصوص نماز بود.

دستور خداوند به برپایی نماز لطف، مرحمت و راهنمایی خواهد بود که ما را به کمال شایسته می رساند.

نه تنها نماز که عبادت و نیایش خداوند در هر شکل که البته عالی ترین شکل آن برپایی نماز است، دارای آثار فردی و اجتماعی بسیاری است چرا که پرستش خدا حس تقدیر و شکرگزاری را در انسان زنده می کند.

جدا از تقدیر و شکرگزاری از خدا در برابر نعمات بیشماری که به ما داده شده است ، خود این عبادت و پرستش سر منشا تکامل روح آدمی است.

همین وجود محدود ما در عبادت به وجود نامحدود خداوند، این قدرت لایزال، نزدیک می گردد، همین که ما با قدرت اندک خود از قدرت و نیروی نامحدود خداوند مدد می طلبیم، خود باعث آرامش روحی و تکامل ماست.

در نماز ما شایسته و لایق آن میشویم که با خدا سخن گوییم.

جدا از این مسائلی که در این جا ذکر شد، باید بدانیم اثر بزرگ دیگری که نماز دارد آن است که روح ما را از آلودگی ها می پالاید.

چرا که نمازگزار برای مورد قبول واقع شدن نماز و عبادت خود ، باید از گناه دوری کند. در هیچ یک از اعمال و شرایط نماز نباید ذره ای آلودگی باشد تا نماز مورد قبول واقع شود.

مکانی که نمازگزار در آن نماز را به پا می دارد نباید غصبی باشد، لباس نمازگزار ، آب غسل و وضو همگی باید حلال باشند.

قرآن در این باره می فرماید:

انّ الصَّلاة تنهی عَنِ الفَحشا و المَنکر

همانا نماز [ انسان ] را از زشتیها و گناه باز می دارد.

نماز تمرینی است برای پرهیزگاری، تمرینی است برای دوری از گناه و این چنین است که نماز سبب تکامل روح انسان است.

البته در این جا مقصود این نیست که هر نمازگزاری معصوم است بلکه منظور آن است که نماز اگر با تمامی شرایطش به جا آورده شود در این صورت زمینه ترک گناه را در انسان پدید می آورد.