جالب اينکه اين هشدارها و توصيه هاي ايمني تنها با
آغاز سال نو و سفرهاي نوروزي همراه است و بعد از آن به مراتب کم رنگ ترمي
شود.
درصد بالايي از مرگ و ميرهاي ناخواسته امروزي را حوادث ناشي از رانندگي
شامل مي شود كه به عنوان سانحه زيست محيطي به شمار مي آيند و سبب به وجود
آمدن تلفات جاني و خسارت مالي بسيار زياد و قابل توجهي شده اند. افسردگي
شديد روحي، اتلاف وقت و صرف نيروهاي انساني و به هدر رفتن سرمايه هاي ملي
را به دنبال خواهد داشت و هم اکنون يكي از عوامل اصلي مرگ و مير در ايران و
جهان محسوب مي شود.
مهمترين عامل از دست رفتن عمر
در کشور حوادث و سوانح مختلفي روي مي دهد كه در اين ميان، حوادث رانندگي
يکي از بيشترين ميزان مرگ و مير را به خود اختصاص داده و مهمترين عامل از
دست رفتن عمر در کشورمان نيز به حساب مي آيد؛ به طوري كه سالهاست ايران
حائز رتبه های نخستين سوانح جاده اي است كه نه تنها افتخاري ندارد بلكه
مايه تاسف و حتي شرمندگي در مقابل جهانيان و شهروندان است.
آمار بيانگر آن است كه به طور متوسط هر 20 دقيقه يك انسان جان خود را در
حوادث جاده اي از دست مي دهد يا به عبارتي ديگر، صرفنظر از تعداد مجروحان و
آسيب ديدگان تصادفات رانندگي، روزانه 72 نفر در جاده هاي كشور كشته مي
شوند.
آخرين آمار مربوط به حوادث جاده اي سالهاي گذشته مشخص مي سازد كه 26 هزار و
888 نفر در تصادفات جاده اي كشته و 12 هزار نفر مجروح شده اند. چنين رقمي
45 برابر ميزان آسيب ديدگان حوادث رانندگي در كشورهاي صنعتي است و از وقوع
فاجعه اي پرده برمي دارد كه هر سال تكرار مي شود اما هنوز چاره اي براي آن
انديشيده نشده است.
عبدالله نظرپور، جانشین فرمانده انتظامی خوزستان با بیان اینکه در سال
جاری آمار تصادفاتی که منجر به فوت شدند در خوزستان شش درصد کاهش یافته
است، گفت: استان خوزستان به لحاظ کاهش تصادفات فوتی مقام سوم را در کشور
دارد.
این در حالی است که رئیس سازمان امداد و نجات هلال احمر در افتتاحیه طرح
ملی امداد و نجات راهنمایی مسافرین گفت: حوادث جاده ای سال 91 نسبت به مدت
مشابه سال گذشته رشد 53 درصدی داشته است.
از دیگر سو، 13 کشته و 12 زخمی، تنها قربانیان تصادفات در 10 روز نخست تعطیلات نوروزی در خوزستان بودند.
يک کارشناس ايمني راه گفت: وجود نقاط حادثه خيز با شيبهاي نامناسب، پيچهاي
تند و غيراستاندارد در كنار معضل ظرفيت كم جاده ها از دلايل اصلي بروز
حوادث متعدد در سطح جاده هاي استان بوده و هر سال سبب بروز سوانح رانندگي
مرگبار و فوت تعداد زيادي از مسافران مي شود و هيچ بعيد نيست كه با ادامه
اين روند، ميزان مرگ و مير ناشي از حوادث جاده اي در استان افزايش يابد.
اين کارشناس افزود: تامين امنيت جاده اي به عنوان جزئي مهم از سلامت جامعه
نيازمند عزم ملي، برنامه ريزي جامع و هماهنگ در بخشهاي مختلف دولت مانند
وزارتخانه هاي بهداشت، راه و ترابري، نهادهاي آموزشي و اطلاع رساني،
نيروهاي انتظامي و سازمان هاي غيردولتي است.
بحران ايمني جاده اي و مرگ و ميرها و آسيبها و هزينه هاي ناشي از حوادث
رانندگي يكي از چالشهاي مهم سلامت، بهداشت عمومي و توسعه كشورها است و
قربانيان اصلي آن افرادي هستند كه اغلب آنها در سنين 15 تا 44 ساله و به
ويژه جوانان هستند.
در کشور ما حوادث رانندگي دومين علت مرگ و مير بعد از بيماريهاي قلب و
عروق را به خود اختصاص مي دهد و بيشترين علت مراجعه به مراكز اورژانس و
اتاقهاي عمل، حوادث رانندگي در اثر عدم ايمني راه ها است.
ظرفيت کم
مشکل ظرفيت جاده ها يکي از مشکلاتي است که مدتهاست استان خوزستان با آن
دست و پنجه نرم مي کند. به طوري که حتي رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور
در اين باره اظهار نگراني مي کند.
سردار اسکندر مومنی رئیس پلیس راهنمایی و رانندگی کشور اظهار کرد: تعداد
خودروها به طور روزافزون افزایش می یابد در حالی که افزایش ظرفیت جاده های
کشور به دلیل زمان بر بودن پروژه های عمرانی متناسب با افزایش تعداد
خودروها نیست.
اما فرمانده نیروی انتظامی خوزستان سخن ديگري دارد. او مي گويد: در زمینه
حوادث جاده ای، در سالهای گذشته با وجود افزایش تعداد خودروها، حوادث جاده
ای در استان کاهش یافته است؛ در این زمینه قطعا بخشهای مختلف مشارکت داشته
اند و ارتقای کیفیت راه ها و آموزش همگانی در این بخش موثر بوده است.
سرهنگ قاسم قدرتی، رئیس پلیس راه خوزستان نیز اظهار مي کند: در بحث
برقراری سیستم کنترل سرعت، به ویژه در مسیرهای پرتردد باید توجه ویژه ای
صورت گیرد. اصلاح نقاط حادثه خیز نیز مسئله مهمی است که باید مورد توجه
باشد، زیرا واژگونی خودرو حدود 30 درصد حوادث جاده ای را تشکیل می دهد و به
همین دلیل لازم است نقاط حادثه خیز اصلاح شود.
قدرتی با اشاره به لزوم فرهنگ سازی برای کاهش تلفات جاده ای تصریح مي کند:
نصب تجهیزات لرزاننده در جاده ها از اقداماتی است که موجب کاهش تلفات در
کوتاه مدت می شود. حذف پیچهای نامناسب و همسطح سازی شانه با جاده نیز از
دیگر ضروریات است؛ در بسیاری از مسیرها به رغم دوطرفه بودن مسیر، وجود
فاصله بین جاده و شانه جاده موجب بروز حادثه می شود و با توجه به ناایمن
بودن خودروها اینگونه حوادث موجب تلفات جانی می شود.
به گفته وی امسال 90 دوربين كنترل سرعت ثابت و سيار نيز در استان بازسازي و
مورد استفاده قرار خواهد گرفت. اين دوربينها در نقاط حساس و نقاطي كه سرعت
عامل تصادف بوده است، استفاده خواهند شد.
قدرتی افزود: 50 دوربين ثابت در مسيرهاي اهواز ـ انديمشك، انديمشك ـ پل
زال و اهواز ـ آبادان در دو طرف مسيرها مستقر مي‌شوند و تخلفات را شبانه
روز رصد مي‌كنند.
باز هم حاشيه
از جهتي در حاشيه اهواز اما هنوز تصادفات به مراتب در حال تشديد است.
اتوبان کوت عبدالله هم اکنون با گره های ترافیکی و نقاط حادثه خیز فراوانی
روبه رو است که این امر باعث شده روزانه شاهد تصادفات فراوانی در این نقطه
از اهواز باشیم که متاسفانه تاکنون راهکارهای عملی برای حل مشکلات عدیده آن
اتخاذ نشده است.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز پیشتر با تائید حادثه خیز بودن
این نقطه از شهر اهواز گفته بود: بیشترین حوادث رانندگی سال گذشته اهواز در
بلوار آیت الله بهبهانی اتفاق افتاده که اگر بتوایم آمار تصادفات در این
جاده را کاهش دهیم می توان شاخص آمار تصادفات در کل اهواز را کاهش داد.
معاون حمل و نقل و ترافیک شهرداری اهواز در خصوص آمار بالای تصادف عابران
پیاده در اتوبان کوت عبدالله با بیان اینکه بر اساس بررسیهای انجام شده، 61
منطقه در شهر اهواز به پل عابر پیاده نیاز دارد، اظهار کرد: طبق مطالعات
انجام شده در بلوار آیت الله بهبهانی کمتر از 10 درصد شهروندان از پل عابر
پیاده استفاده می کنند و برای افزایش استفاده شهروندان، این پلها مکانیزه
می شوند.
یکی دیگر از معضلات این اتوبان نبود روشنايي در بسیاری از مقاطع به خصوص
در بخش کوت عبدالله است که این موضوع باعث شده رانندگان به علت تاریکی از
دید کافی هنگام رانندگی در شب و زمان تاریکی اهواز برخوردار نباشند.
راه های تاریک
محمد سياحي اظهار کرد: يکي از علائم وجود حادثه در مسير روستاها نبود گشت پليس راهي بود که خوشبختانه یک گشت در راه روستایی شهرستان اهواز در حال انجام وظیفه است.
سیاحی همچنین افزود: برای تعطیلات نوروزی نیز خدمات ویژه ای همچون آماده باش مکانیک سیار در جاده در نظر گرفته شد.
به گفته وی، تعدادی جرثقیل نیز در پلیس راه ها قرار گرفتند تا اگر حادثه ای پیش بیاید هرچه زودتر خودروهای آسیب دیده را جا به جا کنند تا مبادا تصادف قبلی منجر به ایجاد تصادفی جدید شود. بازسازی، شستشو علائم قدیم نیز از دیگر خدمات ویژه نوروز بودند.
سياحي، درباره روشنايي مسيرهاي روستايي گفت: در مسيرهاي روستايي روشنايي اصلا وجود ندارد و تنها در تقاطع و سه راهي ها چراغهاي خطر چشمک زن نصب است. همچنين در اين مسيرها تجهيزات لرزاننده نيز وجود ندارد.
معاون راه روستایی شهر اهواز همچنين در ارتباط با ظرفيت جاده هاي روستايي گفت: در اهواز یک هزار و 200 کيلومتر جاده روستايي وجود دارد که 900 کیلومتر اسفالت و 83 کیلومتر خاکی و مابقی آن شنی یا شوسه هستند. بيشترين نياز جاده در قسمت روستاهاي شهرستان باوي است.
وي بيان اينکه بارها شاهد سقوط اشيا از جمله وسايل نقليه در کانالهاي روباز اين شهرستان بوده ايم، گفت: خوشبختانه با نصب گارد ريل، حالت بازدارنده پيدا کرده و حادثه خاصی تاکنون در این زمینه رخ نداده است.
اين مسئول مي گويد: گرچه تلاش براي كاهش تلفات تصادفات جاده اي و شهري يك وظيفه ملي است و بايد تمام وزارتخانه ها و سازمانهاي مسئول در قبال اتخاذ اقدامات پيشگيرانه بكوشند، اما نمي توان نسبت به اين واقعيت بي توجه بود كه ساماندهي امنيت جاده ها و كاهش حوادث جاده اي در استان به بسترسازي فرهنگ درست رانندگي نيازمند است. به همين منظور رسانه ها و پليس راهنمايي و رانندگي مي توانند نقش مهمي ايفا کنند.
همه در راهند
سه عامل انسان، راه و وسیله نقلیه در رانندگی و بروز تصادفات به عنوان عوامل سه گانه ترافیک شناخته شده اند. هر سه لازم و ملزوم يکديگرند و اگر يکي از آنها نباشد مثلث ايمني و آسايش شکل نمي گيرد.
با آنکه همه ما با ترافیک (آمد و رفت)سر و کار داریم اما کمترین اهتمام را به قوانین ترافیکی اعمال می کنیم. در یک نگاه دقیق می توان دریافت که اگر در بحث ترافیک راه، محور ترافیک در نظر گرفته شود مي تواند امنيت را به همراه آورد و لازمه این نگاه آن است که از سایر پتانسیلهای موجود بیشتر استفاده شود.
گزارش: مهر/ قاسم منصور آل کثیر
