گزارش :
سایه سنگین قیمت بر تولید ماهی گرم‌آبی خوزستان
خوزستان خواستگاه ماهی گرم‌آبی در کشور است ولی چند وقتی است که این خواستگاه دچار بحران‌هایی شده و در این زمینه با مشکل مواجه شده است.
خوزستان اصلی‌ترین خواستگاه مالی گرم‌آبی است، ماهی‌هایی که همه به این شرایط آب و هوایی اختصاص دارند و هم تولید و هم بازار توزیع و عرضه آنها در خوزستان است، ولی این محصول دامی بسیار پر اهمیت در سبد تغذیه خانوار در استان خوزستان دچار مشکل شده است، مشکلاتی که حتی تولید در فصل آتی پرورش‌دهندگان ماهی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
همه ساله در شرایط کنونی پرورش‌دهندگان ماهی در حال آماده‌سازی استخرهای پرورش ماهی بودند و در این شرایط باید این مسئله برنامه‌ریزی کنند، ولی در شرایط کنونی بسیاری از پرورش دهندگان ماهی در خوزستان به دلیل کاهش شدید قیمت‌های ماهی گرم‌آبی در بازار استان هنوز تولیدات سال قبل خود را صید نکرده‌اند و این مسئله برای این تولیدکنندگان مشکل آفرین شده است.
بسیاری از پرورش‌دهندگان ماهی برای سود بیشتر و کاهش خسارت‌ها در دی ماه سال‌جاری از صید ماهی‌های خود منصرف شدند و چشم به صید ماهی در شب عید دوختند ولی افزایش قیمت نیز در شب عید اتفاق نیافتاد و هیچ اتفاق خاصی نیز در قیمت‌های ماهی رخ نداد و ماهی‌ها در استخرهای پرورش ماهی باقی ماند.
بر اساس اظهارات برخی کارشناسان اقتصاد بازار در این زمینه همین تعلل در برداشت محصول از استخرهای ماهی باعث شده تا قیمت تمام شده ماهی برای پرورش دهندگان ماهی رشد بیش از 20 درصدی داشته باشد و این افزایش قیمت تمام شده نیز قطعا با شرایط کنونی بازار بازگشت نخواهد شد.
*اقدامات آماده‌سازی که انجام نشده است
استخرهای پرورش ماهی در شهرهای استان خوزستان به دلیل شرایط اقلیم پیش از آبگیری برای فصل جدید نیاز به اقداماتی دارند که باید کمتر از دو ماه پیش از آبگیری این اقدامات انجام شود تا بهره‌وری از استخرها به حداکثر برسد و خطرات و مشکلات احتمالی نیز کاهش یابد؛ ولی در سال‌جاری به دلیل عدم صید ماهی‌های پرورش داده شده هنوز فرصت زمانی برای اجرای این اقدامات فراهم نشده است.
یک کارشناس شیلات در این زمینه می‌گوید: پرورش‌دهندگان ماهی تقریبا یک ماه پس از صید ماهی‌های استخر پرورش، آب آن را کاملا خشک کرده و آن را در معرض آفتاب شدید قرار می‌دهند و این مسئله باعث می‌شود تا جلبک‌های موجود در کف استخر نابود شوند.
محمدعلی سکوکی می‌افزاید: پس از تابش نور خورشید به کف استخر پرورش ماهی و خشک شدن آن کف استخرها آهک پاشی و شخم زده می‌شود تا موجودات بی‌هوازی موجود در کف استخرها نابود شوند ولی در سال‌جاری بسیاری از پرورش دهندگان ماهی هنوز موفق به این کار نشده‌اند.
وی با اشاره به دلیل آهک‌پاشی و شخم‌زدن کف استخرهای پرورش ماهی می‌گوید: پرورش دهندگان ماهی باید تلاش کنند تا جلبک‌ها و موجوداتی که در کف استخرها گاز کربنیک و یا دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند را نابود کنند تا در فرآیند پرورش ماهی با مشکل گاز گرفتگی مواجه نشوند.
وی تاکید می‌کند: خطرناک‌ترین عارضه‌ای که می‌تواند برای پرورش دهنده ماهی بوجود آید معضل گازگرفتگی است که می‌تواند در مدت زمان بسیار کوتاهی همه تولیدات را نابود و غیرقابل مصرف کند.
سکوکی با اشاره به اینکه زمان برای آماده‌سازی استخرهای پرورش ماهی گذشته است، می‌گوید: زمانی برای این اقدامات باقی نمانده است و در صورت تعلل پرورش دهندگان ماهی نیز زمان را برای خرید و آبگیری مجدد استخرهای خود از دست خواهند داد.
این کارشناس توانمند در زمینه پرورش ماهی در خوزستان می‌افزاید: پرورش دهندگان ماهی در شرایط کنونی تنها راهی که برای کاهش مشکلات در سال جدید پرورشی خود دارند صید سریع ماهی و عرضه آن به بازار است و باید در این زمینه تلاش کرد تا این مسئله در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.
*کاهش هزینه‌ها تنها روش است
یکی از روش‌های اقتصادی برای سود در بازار اقتصادی کاهش هزینه‌هاست، این مسئله‌ای است با یک فعال پرورش دهنده ماهی در خرمشهر مطرح شد.
علیرضا کیارسی می‌گوید: باید به نحوی عمل کرد که ماهی گرم‌آبی با هزینه کمتری برای پرورش دهنده به بازار عرضه شود و این مسئله تنها با افزایش پرورش در سطح مقطع استخرها و کاهش زمان دوره پرورش ماهی امکان پذیر است.
وی با اشاره به اینکه کاهش مشکلات در این زمینه باید به نحوی انجام شود که تنها سود اقتصادی سرمایه‌گذران را در نظر گرفت، می‌گوید: باید توجه داشت این کاهش زمان پرورش به نحوی انجام نشود که بازار هدف از تولیدات اشباع شده و این بار دوباره با معضلی جدید مواجه شویم.
این کارشناس و فعال اقتصادی می‌افزاید: باید با پیدا کردن بازارهای جدید عرضه در سراسر منطقه، کاهش هزینه‌ها، افزایش شود و افزایش بهره‌وری در استفاده از آب و انرژی تا حد زیادی رونق گذشته را بار دیگر به این صنعت پویا باز گردانیم.
کیارسی می‌گوید: نبود بازار متحد برای عرضه محصولات و تولیدات خوزستان در بازار پروتئینی منطقه یکی از معضلاتی است که همیشه وجود داشته است و هنوز بخش خصوصی برای مقابله با این معضل فکری اساسی نکرده است.
وی می‌افزاید: هنوز هم برای صادرات ماهی خوزستان باید دست به دامن واسطه‌ها در ایران و عراق بود و این مسئله بسیار هزینه‌ها را در این بخش افزایش و سود پرورش دهنده را به شدت کاهش می‌دهد.
این کارشناس شیلات با اشاره به اینکه بازار مستقل برای عرضه محصولات باید ایجاد شود، می‌گوید: بازار مستقل و مرکزی در خوزستان باید ایجاد شود و در این زمینه باید همه سرمایه‌گذاران برای رفع مشکلات در این حوزه پیشقدم شوند زیرا این صنعت دارای ارزش افزوده بسیار زیادی است و باید از این قابلیت استفاده زیادی شود.
وی با اشاره به محاسبات انجام شده در یک استخر پایلوت یک هکتاری می‌گوید: حداقل ارزش افزوده در چنین شرایط در نظر گرفته شده 30 تا 42.5 درصد است و شرایط موجود و عوارض جدید اقتصادی رخ داده و تاثیرات باقیمانده در این زمینه این ارزش افزوده را بیش از 40 تا63.7 درصد کاهش داده است و باید برای این مسئله فکری اساسی کرد.
کیارسی با تاکید بر اینکه دیگر مسئله‌ای که باید در این زمینه جدی گرفته شود، عرضه ماهی در همه فصول سال است، می‌افزاید: در خوزستان شرکت‌های فرآوری ماهی و تولید کنسرو بسیار محدود است و باید در این زمینه سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری کرد.
وی خاطر نشان می‌کند: از سویی دیگر برای کاهش هزینه‌های تولید در این صنعت نیز باید شرکت‌های تولید خوراک ماهی و مواد اولیه و لوازم جانبی را راه‌اندازی کرد تا هم امور پرورش ماهی و تامین لوازم سهل‌الوصول شود و هم هزینه‌های تولیدکننده ماهی در خوزستان به حداقل کاهش یابد و دغدغه برای تامین قطعات مورد نیاز در این صنف به حداقل برسد.
*توجه به صنعت آبزی‌پروری بیشتر شود
یک نماینده مجلس در این زمینه می‌گوید: تولید در خوزستان باید مدنظر باشد و در این زمینه از همه ارکان دولتی و اختیارات برای رشد این بخش باید بهره‌برد.
حجت‌الاسلام سیدمحمد سادات ابراهیمی با اشاره به اینکه باید از پرورش دهندگان ماهی حمایت شود، می‌افزاید: باید تلاش کنیم تا با شناخت صحیح از مشکلات در این عرصه تاحد زیادی مسیر را برای حضور سرمایه‌گذار در این بخش هموار کرد و در این زمینه از همه توانمندی قانونی باید استفاده شود.
وی تاکید می‌کند: وجود رودخانه‌های متعدد در این زمینه باید توانمندی به شمار آید و باید در این بخش توجه داشت که حمایت از این بخش به مسائل زیست محیطی صدمه‌ای وارد نکند.
سادات ابراهیمی تاکید کرد: وجود آب، زمین و استفاده بهینه از سرمایه‌های موجود در استان می‌تواند تاحد زیادی مشکلات را برای ایجاد اشتغال در این زمینه برطرف کند و باید این صنعت نوپا و کمتر توسعه یافته را تاحد زیادی حمایت کرد تا در فرآیند تولید بتوان از توانمندی‌های موجود در این زمینه بهره برد.
کاهش مشکلات اقتصادی خوزستان، کاهش خروج ارز به واسطه خرید قطعات و واردات ماهی، کاهش مشکلات بیکاری و افزایش چرخش مالی در خوزستان از جمله دستاورد‌هایی است که می‌توان برای این صنعت پویا در استان برشمرد و در این زمینه توجیهات بسیار زیادی برای حمایت از این صنعت وجود دارد که مسئولان باید در این زمینه به این بخش توجه بیشتری داشته باشند.
گزارشگر: مجتبی نارنج پور
خوزستان اصلی‌ترین خواستگاه مالی گرم‌آبی است، ماهی‌هایی که همه به این شرایط آب و هوایی اختصاص دارند و هم تولید و هم بازار توزیع و عرضه آنها در خوزستان است، ولی این محصول دامی بسیار پر اهمیت در سبد تغذیه خانوار در استان خوزستان دچار مشکل شده است، مشکلاتی که حتی تولید در فصل آتی پرورش‌دهندگان ماهی را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد.
همه ساله در شرایط کنونی پرورش‌دهندگان ماهی در حال آماده‌سازی استخرهای پرورش ماهی بودند و در این شرایط باید این مسئله برنامه‌ریزی کنند، ولی در شرایط کنونی بسیاری از پرورش دهندگان ماهی در خوزستان به دلیل کاهش شدید قیمت‌های ماهی گرم‌آبی در بازار استان هنوز تولیدات سال قبل خود را صید نکرده‌اند و این مسئله برای این تولیدکنندگان مشکل آفرین شده است.
بسیاری از پرورش‌دهندگان ماهی برای سود بیشتر و کاهش خسارت‌ها در دی ماه سال‌جاری از صید ماهی‌های خود منصرف شدند و چشم به صید ماهی در شب عید دوختند ولی افزایش قیمت نیز در شب عید اتفاق نیافتاد و هیچ اتفاق خاصی نیز در قیمت‌های ماهی رخ نداد و ماهی‌ها در استخرهای پرورش ماهی باقی ماند.
بر اساس اظهارات برخی کارشناسان اقتصاد بازار در این زمینه همین تعلل در برداشت محصول از استخرهای ماهی باعث شده تا قیمت تمام شده ماهی برای پرورش دهندگان ماهی رشد بیش از 20 درصدی داشته باشد و این افزایش قیمت تمام شده نیز قطعا با شرایط کنونی بازار بازگشت نخواهد شد.
*اقدامات آماده‌سازی که انجام نشده است
استخرهای پرورش ماهی در شهرهای استان خوزستان به دلیل شرایط اقلیم پیش از آبگیری برای فصل جدید نیاز به اقداماتی دارند که باید کمتر از دو ماه پیش از آبگیری این اقدامات انجام شود تا بهره‌وری از استخرها به حداکثر برسد و خطرات و مشکلات احتمالی نیز کاهش یابد؛ ولی در سال‌جاری به دلیل عدم صید ماهی‌های پرورش داده شده هنوز فرصت زمانی برای اجرای این اقدامات فراهم نشده است.
یک کارشناس شیلات در این زمینه می‌گوید: پرورش‌دهندگان ماهی تقریبا یک ماه پس از صید ماهی‌های استخر پرورش، آب آن را کاملا خشک کرده و آن را در معرض آفتاب شدید قرار می‌دهند و این مسئله باعث می‌شود تا جلبک‌های موجود در کف استخر نابود شوند.
محمدعلی سکوکی می‌افزاید: پس از تابش نور خورشید به کف استخر پرورش ماهی و خشک شدن آن کف استخرها آهک پاشی و شخم زده می‌شود تا موجودات بی‌هوازی موجود در کف استخرها نابود شوند ولی در سال‌جاری بسیاری از پرورش دهندگان ماهی هنوز موفق به این کار نشده‌اند.
وی با اشاره به دلیل آهک‌پاشی و شخم‌زدن کف استخرهای پرورش ماهی می‌گوید: پرورش دهندگان ماهی باید تلاش کنند تا جلبک‌ها و موجوداتی که در کف استخرها گاز کربنیک و یا دی‌اکسیدکربن تولید می‌کنند را نابود کنند تا در فرآیند پرورش ماهی با مشکل گاز گرفتگی مواجه نشوند.
وی تاکید می‌کند: خطرناک‌ترین عارضه‌ای که می‌تواند برای پرورش دهنده ماهی بوجود آید معضل گازگرفتگی است که می‌تواند در مدت زمان بسیار کوتاهی همه تولیدات را نابود و غیرقابل مصرف کند.
سکوکی با اشاره به اینکه زمان برای آماده‌سازی استخرهای پرورش ماهی گذشته است، می‌گوید: زمانی برای این اقدامات باقی نمانده است و در صورت تعلل پرورش دهندگان ماهی نیز زمان را برای خرید و آبگیری مجدد استخرهای خود از دست خواهند داد.
این کارشناس توانمند در زمینه پرورش ماهی در خوزستان می‌افزاید: پرورش دهندگان ماهی در شرایط کنونی تنها راهی که برای کاهش مشکلات در سال جدید پرورشی خود دارند صید سریع ماهی و عرضه آن به بازار است و باید در این زمینه تلاش کرد تا این مسئله در کوتاه‌ترین زمان ممکن انجام شود.
*کاهش هزینه‌ها تنها روش است
یکی از روش‌های اقتصادی برای سود در بازار اقتصادی کاهش هزینه‌هاست، این مسئله‌ای است با یک فعال پرورش دهنده ماهی در خرمشهر مطرح شد.
علیرضا کیارسی می‌گوید: باید به نحوی عمل کرد که ماهی گرم‌آبی با هزینه کمتری برای پرورش دهنده به بازار عرضه شود و این مسئله تنها با افزایش پرورش در سطح مقطع استخرها و کاهش زمان دوره پرورش ماهی امکان پذیر است.
وی با اشاره به اینکه کاهش مشکلات در این زمینه باید به نحوی انجام شود که تنها سود اقتصادی سرمایه‌گذران را در نظر گرفت، می‌گوید: باید توجه داشت این کاهش زمان پرورش به نحوی انجام نشود که بازار هدف از تولیدات اشباع شده و این بار دوباره با معضلی جدید مواجه شویم.
این کارشناس و فعال اقتصادی می‌افزاید: باید با پیدا کردن بازارهای جدید عرضه در سراسر منطقه، کاهش هزینه‌ها، افزایش شود و افزایش بهره‌وری در استفاده از آب و انرژی تا حد زیادی رونق گذشته را بار دیگر به این صنعت پویا باز گردانیم.
کیارسی می‌گوید: نبود بازار متحد برای عرضه محصولات و تولیدات خوزستان در بازار پروتئینی منطقه یکی از معضلاتی است که همیشه وجود داشته است و هنوز بخش خصوصی برای مقابله با این معضل فکری اساسی نکرده است.
وی می‌افزاید: هنوز هم برای صادرات ماهی خوزستان باید دست به دامن واسطه‌ها در ایران و عراق بود و این مسئله بسیار هزینه‌ها را در این بخش افزایش و سود پرورش دهنده را به شدت کاهش می‌دهد.
این کارشناس شیلات با اشاره به اینکه بازار مستقل برای عرضه محصولات باید ایجاد شود، می‌گوید: بازار مستقل و مرکزی در خوزستان باید ایجاد شود و در این زمینه باید همه سرمایه‌گذاران برای رفع مشکلات در این حوزه پیشقدم شوند زیرا این صنعت دارای ارزش افزوده بسیار زیادی است و باید از این قابلیت استفاده زیادی شود.
وی با اشاره به محاسبات انجام شده در یک استخر پایلوت یک هکتاری می‌گوید: حداقل ارزش افزوده در چنین شرایط در نظر گرفته شده 30 تا 42.5 درصد است و شرایط موجود و عوارض جدید اقتصادی رخ داده و تاثیرات باقیمانده در این زمینه این ارزش افزوده را بیش از 40 تا63.7 درصد کاهش داده است و باید برای این مسئله فکری اساسی کرد.
کیارسی با تاکید بر اینکه دیگر مسئله‌ای که باید در این زمینه جدی گرفته شود، عرضه ماهی در همه فصول سال است، می‌افزاید: در خوزستان شرکت‌های فرآوری ماهی و تولید کنسرو بسیار محدود است و باید در این زمینه سرمایه‌گذاران را تشویق به سرمایه‌گذاری کرد.
وی خاطر نشان می‌کند: از سویی دیگر برای کاهش هزینه‌های تولید در این صنعت نیز باید شرکت‌های تولید خوراک ماهی و مواد اولیه و لوازم جانبی را راه‌اندازی کرد تا هم امور پرورش ماهی و تامین لوازم سهل‌الوصول شود و هم هزینه‌های تولیدکننده ماهی در خوزستان به حداقل کاهش یابد و دغدغه برای تامین قطعات مورد نیاز در این صنف به حداقل برسد.
*توجه به صنعت آبزی‌پروری بیشتر شود
یک نماینده مجلس در این زمینه می‌گوید: تولید در خوزستان باید مدنظر باشد و در این زمینه از همه ارکان دولتی و اختیارات برای رشد این بخش باید بهره‌برد.
حجت‌الاسلام سیدمحمد سادات ابراهیمی با اشاره به اینکه باید از پرورش دهندگان ماهی حمایت شود، می‌افزاید: باید تلاش کنیم تا با شناخت صحیح از مشکلات در این عرصه تاحد زیادی مسیر را برای حضور سرمایه‌گذار در این بخش هموار کرد و در این زمینه از همه توانمندی قانونی باید استفاده شود.
وی تاکید می‌کند: وجود رودخانه‌های متعدد در این زمینه باید توانمندی به شمار آید و باید در این بخش توجه داشت که حمایت از این بخش به مسائل زیست محیطی صدمه‌ای وارد نکند.
سادات ابراهیمی تاکید کرد: وجود آب، زمین و استفاده بهینه از سرمایه‌های موجود در استان می‌تواند تاحد زیادی مشکلات را برای ایجاد اشتغال در این زمینه برطرف کند و باید این صنعت نوپا و کمتر توسعه یافته را تاحد زیادی حمایت کرد تا در فرآیند تولید بتوان از توانمندی‌های موجود در این زمینه بهره برد.
کاهش مشکلات اقتصادی خوزستان، کاهش خروج ارز به واسطه خرید قطعات و واردات ماهی، کاهش مشکلات بیکاری و افزایش چرخش مالی در خوزستان از جمله دستاورد‌هایی است که می‌توان برای این صنعت پویا در استان برشمرد و در این زمینه توجیهات بسیار زیادی برای حمایت از این صنعت وجود دارد که مسئولان باید در این زمینه به این بخش توجه بیشتری داشته باشند.
گزارشگر: مجتبی نارنج پور
مرجع / فـارس
ایمیل مستقیم: info@khouznews.ir
پیامک: 5000205020
آخرین اخبار
