تاریخ انتشار: ۰۱ شهريور ۱۳۹۳ - ۱۲:۵۴
کد خبر: ۶۸۹۵۱
نسخه چاپی ارسال به دوستان ذخیره
به بهانه راه اندازی نمایشگاه میراث معنوی
کم اعتنایی به میراث ناملموس خوزستان/ فرصتی نو برای میراث استان
میراث معنوی یا ناملموس خوزستان سال ها در سایه نگه داشته شده و توجهات بیشتر به میراث مادی استان بوده درحالی که دوستداران میراث فرهنگی بارها تاکید کرده اند که مطالعه میراث معنوی خرده فرهنگ های کشورمان همواره مورد کم عنایتی قرار گرفته است.

طبق نظر کارشناسان این فرهنگ معنوی است که ارتباط مستقیمی با زندگی روزمره انسان ها دارد و  اینک پس از سال ها قرار شده برای نخستین بار جشنواره فولکلور میراث معنوی در محل نمایشگاه های دائمی بین الملل اهواز برگزار شود و مدیرکل امور بانوان استانداری استان اخیرا خبر از برگزاری این جشنواره فولکلور میراث معنوی را داده است.

مدیرکل امور بانوان استانداری خوزستان در این خصوص توضیح داد: جشنواره فولکلور میراث معنوی خوزستان برای ایجاد آمادگی شرکت در جشنواره ملی میراث معنوی اصفهان، قرار است 11 تا 13 شهریورماه جاری در محل نمایشگاه‌ های بین المللی برگزار ‌شود.

عدم مشارکت خوزستان در جشنواره میراث مملوس

الهه موالی زاده افزود: جشنواره ملی میراث غیرملموس و معنوی هر ساله در اصفهان برگزار می شود که با وجود گذشت پنج سال از برگزاری این جشنواره ملی، استان خوزستان تاکنون هیچ مشارکتی در این جشنواره نداشته است.

 وی اظهار کرد: در جشنواره ملی میراث معنوی که جایگاهی برای ارائه فرهنگ و فولکلور تمام استانها است، اصفهان تاکنون توانسته در طول این پنج سال، 15 اثر خود را ثبت جهانی کند اما استان خوزستان حتی یک بار هم در این جشنواره شرکت نکرده است.

 موالی زاده گفت: در این جشنواره که تاثیر زنان در فرهنگ معنوی به نمایش گذاشته می شود، مباحث به پنج بخش اصلی تقسیم شده که شعر و ادبیات و هنرهای دیگر با مدیریت اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی در این بخش‌ها گنجانده شده است.

 باورهای زنان در زراعت

مدیرکل امور بانوان استانداری خوزستان تصریح کرد: مباحث مربوط به بخش کشاورزی و روستایی نیز به دهیاری ‌های استان واگذار شد تا در این زمینه آثاری را برای جشنواره مهیا کنند.

 وی بیان کرد: یقینا در استان خوزستان در بخش روستایی و کشاورزی مطالب جالب و موضوعات قابل ارائه بسیاری وجود دارد که می تواند برای نمایش در جشنواره میراث معنوی مفید باشد.

جوامع کشاورزي از گذشته ‌هاي دور براي فرآيند کشت محصول، آئينهاي مختلفي برگزار مي‌ کردند که ريشه‌ هاي مشترکي از آنها در کشورهاي اروپايي نیز ديده مي شود و به مرور زمان با تغيير شکل مواجه شده اند.

جوامع ابتدايي به فرآيند «کشت» فقط به ‌عنوان يک فن نگاه نمي کردند، بلکه کشاورزي براي آنها يک آئين بود. البته اکنون نيز در جوامع کشاورزي، نگاه آييني به کشت وجود دارد و آييني بودن اين آداب و رسوم به اين دليل است که کشت با حيات گياهان در ارتباط است.

زنان دزفول حافظان ورشو

همچنین جوامعی که پیشه وری در آنها دارای پیشینه است نیز میراث معنوی منطبق با فرهنگ خود را دارند. برای نمونه سنت ورشو‌سازی یکی از سنتهای امروزی مردم دزفولی به ‌شمار می رود. علاقه زنان دزفولی به نگهداری آثار قدیمی تا جایی پیش رفته که برخی ابزارها و اشیا تبدیل به اشیا هویتی مردم شهر دزفول شده است.

زنان دزفولی غالبا بخش عمده ای از وسایل لوکس جنس‌ های مختلف را نزد خود نگه می‌ دارند تا بعدها برای اجرای مراسم آئینی از آنها استفاده کنند. آئینی که گفته می شود وداع با این وسایل است. زنان دزفول هر کدام کلکسیونی از این وسایل را نزد خود دارند. البته همین نوع فرهنگ با اندکی تفاوت در میان زنان بهبهانی نیز دیده می شود.

این تنها بخشی از فرهنگ معنوی مردم دزفول است که مجموعه ای از این مولفه ‌های فرهنگی و معنوی فرهنگ دزفول را تشکیل می دهد.

علوانیه و حویزاوی، میراثی برای جهان عرب

مدیرکل امور بانوان استانداری همچنین بیان کرد: مباحث مرتبط با لباس و موسیقی که جزو فولکلور استان خوزستان است. در بخش‌ های اصلی برای شرکت در جشنواره دسته ‌بندی شده‌ است. در استان خوزستان فولکلورهای بسیار زیبا و مهمی وجود دارد که برای ارائه آن در جشنواره و ثبت جهانی قابلیت دارند.

موسیقی های سنتی و محلی بسیاری در استان وجود دارد که از میان آنها می توان به موسیقی سبک علوانیه و حویزاوی اشاره کرد که شهرتی فراملی پیدا کرده اند به طوری که در شبکه های تلویزیونی کشورهای همسایه این سبک های موسیقی پخش می شوند.

حویزاوی نیز از دیگر سبک های موسیقی با پیشینه تاریخی است که ترانه معروف جهان عرب با نام «فوگ النخل فوگ» بر همین سبک نوازندگی شده است.

شِرِنگ های رنگین بختیاری

میراث معنوی نزد زنان عشایر نیز با شیوه های مختلف حفظ و نسل به نسل منتقل و معرفی شده است. شرنگ های بختیاری بافت هایی زیبا و با رنگ های بی نظیر است که نشان از اوج لطافت زندگی در بین زنان عشایر بختیاری دارد.

شرنگ از نوار کاموایی رنگین تشکیل شده که بر روی آن گنگلونه ها قرار می گیرند. گنگلونه ها از کامواهای رنگارنگ و کوتاهی تشکیل شده است. کامواهایی در ارتفاعی حدود 10 یا 15 سانت که از بالا گره می خورد و به صورت آبشاری رنگین و کوچک می شود.

زنان عشایر می گویند که اگر دختر یا زنی که بیکار است و دنبال گله و گوسفند نباشد حدود 20 روز طول می کشد تا یک شرنگ کامل برای چادر ببافد. بافت شرنگ با دستگاهی دست ساز به نام « ِقلیچ» انجام می شود. قلیچ را برای بافت نوار شرنگ استفاده می کنند. برای بافت شرنگ بیشتر از ترکیب رنگ سبز، سفید و سورمه ای استفاده می شود. رنگ های زرد و جگری نیز ترکیب دیگری از نوار شرنگ است و بنا به سلیقه در مورد رنگ ها ساخته می شود.

از شرنگ ها برای استفاده در تزئین چادر، سردر چادرها و در مراسم عروسی های سنتی استفاده می شود. عشایر بختیاری می گویند که خویشاوندانشان در ازدواج های امروزی و مدرن نیز از شرنگ برای تزئین خانه هایشان استفاده می کنند. برخی از قوم و خویش ها شرنگ ها را از عشایر امانت می برند و بعد از استفاده در مراسم، آنها را پس می آورند. به گفته آنها، مردم شهر در مراسم محرم برای تزئین اسب هایشان از شرنگ استفاده می کنند.

بالاخره پس از سالها قرار است نمایشگاه میراث معنوی با محوریت فعالیت های بانوان راه اندازی بشود و این خبر نویدی خوش را برای دوستداران میراث به ارمغان آورده است.

مدیرکل امور بانوان استانداری خوزستان در ادامه مصاحبه خود با مهر همچنین گفت: برای ایجاد آمادگی در میان شرکت ‌کنندگان خوزستانی و ایجاد انگیزه برای شرکت در جشنواره میراث معنوی، جشنواره‌ای با همین عنوان در استان خوزستان برگزار می‌شود که میراث معنوی خوزستان در این جشنواره ارائه می شود.

وی عنوان کرد: جشنواره میراث معنوی خوزستان 11 تا 13 شهریور ماه جاری در محل نمایشگاه ‌های بین ‌المللی خوزستان برگزار می شود.

موالی زاده یادآور شد: حاصل جشنواره میراث معنوی خوزستان در جشنواره ملی اصفهان شرکت می کند که این جشنواره مهر ماه در استان اصفهان برگزار می‌شود.

مدیرکل امور بانوان استانداری خوزستان تصریح کرد: میراث معنوی استان خوزستان برای ثبت جهانی قابلیت بسیاری دارد و تلاش در ارائه هر چه بهتر این میراث در جشنواره ملی اصفهان وجود دارد.

میراث معنوی، موضوعی که تاکنون از سوی سازمان های مربوطه به صورت تخصصی به آن پرداخته نشده است و میراث فرهنگی استان برای نخستین بار قرار است نمایشگاهی تخصصی با این عنوان را برگزار کند. حال باید دید آیا نمایشگاه میراث ناملموس می تواند به صورت جدی میراث معنوی استان را معرفی و شهروندان را با هزاران خرده فرهنگ های موجود در استان آشنا کند؟

مرجع / مـهـر
:
:
:
آخرین اخبار