بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز تنها مرکز در ایران است که پیوند کبد کودکان را انجام می دهد و تمام کودکانی که در ایران به پیوند کبد نیاز دارند به این مرکز مراجعه می کنند.

دستاوردهای پزشکی شیراز به حدی است که به گفته پدر پیوندکبد ایران، انجام عمل پیوند کبد کودکان در کشور تنها در شیراز امکان پذیر است و دیگر بیماران نیازی برای خروج از کشوربرای انجام این عمل ندارند.

شیراز به عنوان قطب پزشکی خاورمیانه تاکنون توانسته توانمندی های خود را در عرصه پزشکی روز به روز بیش از پیش به نمایش گذارد و شاید در این میان، پیوند کبد شیراز نه تنها در منطقه خاورمیانه، بلکه در سطح جهان نیز توانسته جایگاه مناسبی را برای خود ایجاد کند، از نمود بیشتری برخوردار باشد.

انجام سالانه صدها عمل پیوند کبد در شیراز که به موفقیت و نتایج خوب و چشمگیری می انجامند، شاهد این ادعاست.

از جمله توانایی هایی که مرکز پیوند کبد شیراز را از سایر مراکز دیگر کشور متمایز می سازد، توانایی پیوند کبد کودکان است که در کل کشور تنها جراحان شیرازی قادر به انجام آن هستند.

بنابر گفته مدیر گروه اطفال دانشگاه علوم پزشکی شیراز، سالانه حدود 100 پیوند کبد کودکان در شیراز انجام می شود که به دلیل تعداد و تخصصی بودن آن ها، از شیراز به عنوان بزرگ ترین مرکز پیوند کبد کودکان دنیا یاد می شود.

این در حالی است که پدر پیوند کبد ایران در گفتگو با خبرنگار مهر به سختی های پیوند کبد کودکان اشاره و بیان می کند که اگر شیراز توانسته در زمینه پیوند کبد کودکان و دیگر پیوندها جایگاه خود را تثبیت کند، به علت نیروی انسانی قوی و ماهری است که در بخش پیوند شیراز فعالیت می کنند ولی متناسب با این نیروی متخصص، امکانات و تجهیزات لازم فراهم نشده است.

دکتر ملک حسینی که اکنون رئیس بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز است، نخستین پیوند کبد در ایران از فرد زنده به زنده را انجام داد به همین خاطر وی را پدر علم پیوند کبد در ایران می دانند.

رئیس بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز در گفتگو با خبرنگار مهر به تاریخچه پیوند اعضا در شیراز اشاره کرد و گفت: پیوند اعضا در شیراز از قبل از انقلاب با پیوند کلیه آغاز شد که اولین پیوند کلیه ایران در سال 1347 توسط دکتر صمدی زاده و گروهش در بیمارستان نمازی شیراز انجام شد. اولین پیوند کبد ایران نیز در سال 1372 در همین بیمارستان عملی و شش سال بعد از آن پیوند کبد از فرد زنده انجام شد.

دکتر سید علی ملک حسینی با بیان اینکه پیوند کبد شیراز تقریبا فعال ترین پیوند ایران است، اظهار داشت: سالانه بین 450 تا 500 پیوند کبد، 250 الی 260 پیوند کلیه و حدود 30 الی 40 پیوند لوزالمعده که امکان دارد گاهی به 50 مورد نیز برسد، در شیراز انجام می شود.

وی با بیان اینکه تقریبا پیوند اعضا به طور کامل در شیراز فعال است، گفت: تنها پیوندی که در شیراز فعال نیست و گروه هایش چندان فعالیتی ندارند، پیوند قلب است. البته پیوند قلب ایران در رتبه های جهانی خیلی فعال نیست ولی در تهران فعالیت بیشتر از شیراز است و علت آن این است که متخصصان داخلی و جراحان قلب در شیراز چندان به این کار نپرداخته اند.

پدر پیوند کبد ایران در پاسخ به سوالی درباره میزان موفقیتهای عمل های پیوند اعضای انجام شده در شیراز، ابراز داشت: معمولا چون موفقیت را یکسال، سه سال یا پنج سال زنده ماندن بیمار بعد از عمل پیوند عنوان می کنند، بر اساس آمار و ارقام موجود، آمار و ارقام پیوندهای شیراز مشابه آمارهای دیگر نقاط دنیا چون آمریکا و اروپا است.

دکتر ملک حسینی ادامه داد: در شیراز شانس یک سال زنده ماندن بیماری که تحت عمل جراحی پیوند کبد قرار گرفته، تقریبا 90 درصد و در بیمارانی که پیوند کلیه می شوند، بیش از این مقدار است. نکته ای که وجود دارد این است که اگر بدن فردی که تحت عمل پیوند کلیه قرار گرفته، عضو را پس بزند، بیمار همچنان شانس دیالیز شدن را داراست در حالی که در بیماران کبدی چنین شانسی وجود ندارد.

وی افزود: بسیاری از بیماران کبدی که در بخش پیوند بیمارستان نمازی جراحی می شوند،  بدون پیوند مرگ شان حتمی است. یعنی مثلا فردی که احتیاج به پیوند کبد دارد، اگر در عرض مدت کوتاهی پیوند نشود، مرگش حتمی است و با انجام عمل پیوند، او از نا امیدی کامل و مرگ حتمی نجات پیدا می کند. ولی در پیوند کلیه فرد می تواند به مدت 20 یا 30 سال با دیالیز به زندگی خود ادامه دهد و چون در پیوند کبد یا قلب چنین شانسی وجود ندارد، چنین پیوندهایی معجزه آسا محسوب می شوند.

رئیس بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز در اشاره به پیوند کبد کودکان در شیراز، بیان کرد: پیوند کبد از جمله عمل های سنگینی است که گاهی حتی برای دهنده نیز امکان مرگ وجود دارد و به همین دلیل پیوند کبد از نزدیکان انجام می شود. بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز تنها مرکز در ایران است که پیوند کبد کودکان را انجام می دهد و تمام کودکانی که در ایران به پیوند کبد نیاز دارند به این مرکز مراجعه می کنند.

دکتر ملک حسینی درباره اینکه چرا انجام عمل پیوند کبد کودکان تنها در کشور تنها در شیراز امکان پذیر است، عنوان کرد: چنین جراحی نیاز به یک تیم بسیار قوی دارد. چرا که رگ ها و بدن کودک بسیار کوچک است و ممکن سیستم قلبی و عروقی او طی عمل دچار مشکل شود و در حقیقت کودکان نسبت به بزرگسالان بسیار حساس هستند و مثل برگ گل هستند. در کودکانی که وزنشان کم است، عمل سخت تر خواهد بود.

وی با عنوان اینکه نتایج پیوند کبد کودکان در شیراز بسیار خوب بوده است، گفت: با وجود امکانات کمی که در این باره در شیراز وجود دارد، تقریبا اجازه نداده ایم که بیماری در ایران مجبور شود برای پیوند کبد کودک خود به خارج از کشور سفر کند. به ویژه که پیوند کبد کودکان مخارجی بیش از پیوند کبد بزرگسالان دارد و هر کودکی که به این منظور به خارج از کشور فرستاده شود، 300 یا 400 هزار دلار و حتی بیشتر هزینه بر می دارد.

رئیس بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز  گفت: امکانات موجود در بیمارستان نمازی برای پیوند کبد کودکان کم است و در حال حاضر قسمت مراقبت های ویژه کودکان با بزرگسالان مشترک است. می توان گفت هنوز امکانات با سطح کاری که توسط تیم پیوند انجام می شود، جلو نیامده و بخش گوارش و اطفال همگام با بخش جراحی رشد نیافته است. کودکان با بهترین تکنیک ها در بخش پیوند تحت عمل قرار می گیرند ولی بعد از عمل در آی سی یویی قرار می گیرند، مربوط به ان ها نیست و گاها این کار ممکن است موجب مرگ کودکان نیز شود.

دکتر ملک حسینی تاکید: نیاز است یک بخش «آی سی یو» مستقل کودکان حداقل با 10 تخت در بیمارستان ایجاد شود. چرا که تقریبا یک سوم پیوندهایی که در شیراز انجام می شود به کودکان اختصاص دارد و علاوه بر آن مدت زمانی که یک کودک باید در آی سی یو نگهداری شود بیش از بزرگسالان است.

وی اضافه کرد: در آینده که بیمارستان ابوعلی سینا در صدرا افتتاح شود، گسترش بخش اطفال و کودکان بیش از این خواهد بود و حتما آی سی یو مستقل برای کودکان در نظر گرفته خواهد شد. اتاق های تمیزتر و تعداد تخت ها در این بیمارستان بیشتر خواهد بود. بیمارستان ابوعلی سینا نیز تقریبا به دانشگاه علوم پزشکی شیراز وابستگی خواهد داشت و با آن کار خواهد کرد و در هر حال این بیمارستان بچه ای است که از دل همین دانشگاه بیرون آمده است.

پدر پیوند کبد ایران در بخش دیگری از سخنان خود، تصریح کرد: هنوز برای مسئولان درجه یک ما به اثبات نرسیده که پیوند کبد، پیوند قلب یا پیوند ریه یک درمان استثنائی است. ولی ما همیشه عنوان کرده ایم که چنین عمل هایی فوق العاده استثنائی استراتژیک هستند و درست است که بقیه جراحی ها نیز حائز اهمیت هستند ولی عملی مانند پیوند کبد بسیار مهم است. در هیچ کدام از جراحی چنین شرایطی نیست که تمام تیم جراحی 24 ساعت از شبانه روز آماده به خدمت باشند. حتی اگر یک هفته بخش پیوند اعضا بسته شود یک فاجعه به وجود می آید و چندین نفر که نیاز پیوند دارند، جان خود را از دست می دهند.

دکتر ملک حسینی با تاکید بر اینکه پیوند هنوز در ایران با وجود همه سختی هایی که برای یک تیم وجود دارد، در جایگاه واقعی خود دیده نمی شود، گفت: این کار فوق العاده ارزشمند است و به همین دلیل در همه جای دنیا به این دید به آن نگاه شده و مخارجی که برای آن در گرفته می شود، مخارج واقعی است.

وی با بیان اینکه امکانات بخش پیوند امکانات کافی و مناسی نیستند، اظهار داشت: در تمام نقاطی که پیوند انجام می شود، تجهیزات و فضای کافی در اختیار آن ها قرار می گیرد ولی یکی از حسن های شیراز این است که در بخش پیوند دارای نیروی انسانی قوی است  که همه با هم مانند یک ارکست کار می کنند تا توانسته اند این کار سخت و دشوار را انجام دهند.

دکتر ملک حسینی گفت: در هر جای دنیا، زمانی که یک گروه جراحی فعالیت می کند، همراه با این گروه افرادی وجود دارند که کارشان تنها تحقیق است. این افراد مثلا دارویی ها و روش های درمانی که برای بیماران به کار برده می شود، بررسی و آن را به شکل گزارش در می آورند. زمانی که افرادی به شکل مداوم در حال انجام عمل جراحی هستند، دیگر توانی برای نوشتن مقاله برای آن ها باقی نمی ماند به همین دلیل بخش پیوند اعضای دانشگاه علوم پزشکی شیراز به افراد متخصصی نیاز دارد که در کنارش رخدادهای علمی اش را در دنیا منعکس کند.

وی ادامه داد: اگر فعالیت های ما در دنیا منعکس شود، نه تنها برای شیراز بلکه برای کل ایران فوق العاده است. تبلیغی است در راستای اینکه با وجود جنگ و محدودیت های اقتصادی که به ما تحمیل شده است، ما تنها کوتاه نیامده ایم بلکه خود را به سطح بهترین کشورهای دنیا رسانده ایم. به غیر از این انجام این کار وظیفه ما است و تاکنون واقعا کم نگذاشته ایم.

رئیس بخش پیوند دانشگاه علوم پزشکی شیراز اظهار داشت: یکی از کارهایی که در دانشگاه علوم پزشکی شیراز انجام می شود آموزش جراحان پیوند در شیراز است. در حال حاضر افرادی که در اینجا آموزش دیده اند در شهرهای مشهد، کرمان، اصفهان، اهواز و تهران مشغول فعالیت هستند. علاوه بر این در شیراز برای کشورهای خاورمیانه و آفریقا نیز افرادی در شیراز آموزش دیده اند تا بتوانند در کشورهای خود بخش پیوند را ایجاد کنند.