پنج هنرمند برگزیده‌ی دوران دفاع مقدس در مراسم تجلیل‌شان روایت‌های تازه و متفاوتی از روزهای اشغال و آزادسازی خرمشهر را بیان کردند.

مراسم افتتاحیه‌ی جشنواره «نقد بنا و فضای شهری» به همراه تجلیل از پنج هنرمند برگزیده‌ی دوران دفاع مقدس عصر یکشنبه، سوم خردادماه، همزمان با سی‌سومین سالروز آزادسازی خرمشهر در خانه هنرمندان ایران برگزار شد.

در ابتدای این مراسم مجتبی آقایی –دبیر جشنواره «نقد بنا و فضای شهری»- درباره‌ی نخستین دوره‌ی این رویداد هنری گفت: این جشنواره در دو رشته عکس و کاریکاتور برگزار می‌شود. عکاسی به عنوان برشی بی‌پیرایه و جدی از واقعیت و کاریکاتور که بیان نقادانه به زبان طنز است نسبت‌های نزدیکی با هم دارند. البته ظرفیت‌های جامعه فرهنگی و هنری حضور گسترده‌تری را در این عرصه می‌طلبد.

او افزود: وجه تمایز این جشنواره با جشنواره‌های دیگر هنری این است که دغدغه‌های هنری این بار در استخدام یک دغدغه‌ی عمومی و شهروندی هستند. متاسفانه ما در رابطه با فضای شهری به سمت یک بی‌هویتی و کم‌هویتی می‌رویم. چند سالی است که درگیر عکاسی از روستاهای تاریخی کشور هستم و آنچه که برایم غم‌انگیز است، کشیده شدن این بی‌هویتی به فضاهای روستایی است. دیگر نمی‌توانیم جغرافیا و خرده‌فرهنگ‌ها که اصالت فرهنگ کلی ما هستند را تشخیص بدهیم. هویت معماری بومی و حتی پوشش‌های محلی‌مان نیز در معرض این بی‌توجهی‌ها قرار دارند.

آقایی در بخش پایانی سخنانش اظهار کرد: عکس‌های قدیمی به‌خصوص عکس‌هایی که از زمان قاجار از تهران گرفته شده امروز یکی از اسناد بی‌بدیل برای پژوهشگران هستند و امیدوارم که با عزمی جدی بانک‌های اسناد تصویری برای حفظ این عکس‌ها ایجاد شود.

بخش دیگر این مراسم نمایش فیلم‌هایی کوتاه از روایت پنج هنرمند برگزیده‌ی دفاع مقدس از اشغال و آزادسازی خرمشهر و هشت سال دفاع مقدس بود. در این فیلم‌ها جاسم غضبان‌پور، امیرعلی جوادیان، سعید صادقی (سه عکاس برگزیده)، ناصر پلنگی (نقاش) و مسعود شجاعی طباطبایی (کاریکاتوریست) درباره‌ی روزهای جنگ و تاثیر آن بر هنرشان گفتند که حاضران را تحت تاثیر قرار داد.

جاسم غضبان‌پور که خود اهل خرمشهر بود از شهید شدن عزیزانش، ویرانی خرمشهر و عکاسی از آن روزها گفت. ناصر پلنگی نیز در صحبت‌هایش به کار روی موزه پانورامایی خرمشهر در تهران اشاره کرد که عکس‌هایی از این موزه برای اولین بار برای حاضران در مراسم به نمایش گذاشته شد.

سپس پیروز حناچی –معاون وزیر راه و شهرسازی و دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری- پشت تریبون قرار گرفت و گفت: در دومین جشنواره‌ی مهندسی مسن تجربه‌ی همکاری با هنرمندان کاریکاتوریست را داشتیم و برخلاف انتظار برد کارهایی که ارائه شد خیلی بیشتر از کارهایی بود که در صنعت ساختمان کرده بودیم. این نگاه نقادانه به قدری تاثیرگذار بود که در سال 1378 مورد تقدیر رییس‌جمهور وقت قرار گرفت و قرار بود مرحوم گل‌اقا آثار آن مسابقه را چاپ کند که اجل مهلتش نداد.

او افزود: در جشنواره نقد بنا و فضای شهری عکاس‌ها هم در کنار کاریکاتوریست‌ها قرار گرفتند تا نگاه متفاو و گزنده‌ای به زشتی‌ها و زیبایی‌های شهر داشته باشند. عقل کم می‌کند که برای چشم‌انداز نه‌چندان خوب فضاهای شهری آسیب‌شناسی و کارهای اجرایی صورت بگیرد.

حناچی به همزمانی برپایی نمایشگاه آثار این جشنواره و سالروز آزادسازی خرمشهر اشاره کرد و گفت: باید در اینجا یاد کنیم از کسانی که با باورهایشان این مملکت را اداره کردند و باور من این است که اگر امروز صدمه‌ای می‌خوریم به خاطر صدمه خوردن به این باورهاست. در دوران جنگ ما با دست خالی و امکانات نابرابر پیش رفتیم. این باورها و اطمینان قلبی رزمنده‌ها بود که جنگ را پیش می‌برد. ما در آن سال‌ها اساسا تجهیزاتی نداشتیم.

معاون وزیر راه و شهرسازی در پایان خاطر نشان کرد: باید برای حفظ این باورها تلاش کنیم. اگر این باورها دچار خدشه شوند باید نگران بود. باید یادی هم از هنرمندانی بکنیم که در این عرصه فعالیت کردند؛ از جمله مرحوم حسینی‌راد که دیگر در بین ما نیست.

ادامه‌ی این مراسم به تقدیر پنج هنرمند برگزیده‌ی دفاع مقدس اختصاص داشت. جاسم غضبان‌پور و ناصر پلنگی در این مراسم حضور نداشتند و هدایای آن‌ها به نمایندگان‌شان داده شد.

همچنین پیروز حناچی کیک افتتاح نمایشگاه جشنواره «نقد بنا و فضای شهری» را برید و مهمانان عکس یادگاری گرفتند.

پایان‌بخش این مراسم افتتاح نمایشگاه آثار بود. این نمایشگاه از 3 تا 9 خرداد با 146 اثر عکس و 100 اثر کارتون از هنرمندان سراسر کشور در گالری‌های خانه هنرمندان ایران برپاست.