جنوب کشور به لحاظ برخورداری از منابع عظیم نفت و گاز، دسترسی از طریق خلیج فارس و دریایی عمان به آب‌های آزاد و همچنین داشتن سواحلی زیبا و منحصر به فرد از جایگاه خاص و ویژه ای برخوردار هستند.

امروزه راه‌ها به عنوان یکی از ارکان مهم توسعه محسوب می‌شود و هر جامعه‌ای برای اینکه به توسعه پایدار و مناسب در بخش‌های گوناگون دست یابد، باید راه‌های مناسبی برای ارتباط بین نقاط مختلف داشته باشد.

راه زمینی به عنوان مهمترین محور ارتباطی در سطح کشور محسوب می‌شود و زمینه‌ساز ارتباط بسیاری از استان‌های کشور با هم است؛ در جنوب کشور نیز استان‌ها از طریق راه زمینی به هم متصل هستند که نیاز است تا زمینه بهبود و توسعه مسیرهای اتصال استان‌های جنوبی و اتصال ایمن این استان‌ها فراهم شود.

بسیاری از مسیرهای داخلی استان‌های خوزستان، بوشهر و هرمزگان تبدیل به بزرگراه شده و یا اینکه طرح بزرگراه‌های آنها در حال اجرا شدن است و طرح‌هایی نیز برای اتصال استان بوشهر به استان خوزستان و همچنین استان بوشهر به استان هرمزگان و هرمزگان به سیستان و بلوچستان مصوب شده است که باید زمینه اجرای هرچه سریع‌تر آن فراهم شود.

طی سال‌های اخیر با تاکیدات و رهنمودهای مقام معظم رهبری در مورد توسعه سواحل جنوبی کشور از خرمشهر در خوزستان تا پسابندر در استان سیستان و بلوچستان، دولتی‌ها و نمایندگان مجلس را بر آن داشت تا برای توسعه سواحل جنوبی کشور به فکر تصویب و اختصاص بودجه های عمرانی بیفتند.

اجرای پروژه بزرگ کریدور خرمشهر تا چابهار

پروژه بزرگ کریدور خرمشهر تا چابهار اصلی‌ترین برنامه دولت برای اتصال ساحلی شرقی‌ترین شهر ساحلی به غربی ترین شهر ساحلی کشور است. در این بین استان‌های خوزستان، بوشهر، هرمزگان و سیستان و بلوچستان از طرق بزرگراه و گاها آزادراه به هم متصل می‌شود و رونق اقتصادی بنادر اقتصادی و تجاری این استان‌ها دوچندان خواهد شد.

عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در سفر به استان هرمزگان که چندی قبل انجام شد، در جمع خبرنگاران عنوان کرد: ما کریدور توسعه را به گونه‌ای طراحی کرده‌ایم که از منطقه چابهار و شرقی‌ترین نقطه ساحل جنوبی ایران تا غربی‌ترین منطقه این ساحل در خرمشهر امتداد دارد.

وی با بیان اینکه این محور در حال توسعه است و باید این محور ساحلی را توسط بزرگراه‌ها به هم متصل کنیم، اضافه کرد: در این خصوص اقدامات خوبی در هرمزگان انجام شده و ۱۰۰ کیلومتر بزرگراه بین عسلویه تا بندرلنگه احداث شده است که می‌تواند وضعیت این منطقه و استان را تغییر دهد.

کمبود اعتبارات مانع اجرای پروژه‌ها

عضو کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در مورد کریدور خرمشهر به چابهار بیان کرد: روند اجرایی محور میناب به جاسک از شرایط مناسب و قابل قبولی برخوردار نیست و این هم به دلیل کمبود نقدینگی دولت برای تخصیص و اتمام پروژه است.

منصور آرامی اضافه کرد: طی سال جاری بارها نسبت به موضوع اتمام پروژه‌های راه با وزیر جلسات مشترک برگزار کرده‌ایم، همچنین پیگیر هستیم تا پروژه های بزرگراهی در دست اجرا را به آزادراه تبدیل کنیم اما مشکل کمبود اعتبار مانعی برای حتی اتمام پروژه های کنونی است.

نماینده مردم حوزه انتخابیه بندرعباس در مجلس افزود: چانه‌زنی‌ها و رایزنی‌های زیادی در کمیسیون عمران مجلس برای تخصیص اعتبارات انجام شد ولی تحریم‌ها و عدم وصول مطالبات دولت از محل فروش نفت و سایر صادرات محصولات موجب شد در سال جاری اعتبارات عمرانی دولت در لایحه بودجه کاهش یابد و بسیاری از پروژه‌ها راکد و یا با سرعت کمی پیشرفت داشته باشد.

اتصال بوشهر به ۳ استان همسایه از طریق بزرگراه

استان بوشهر در محل اتصال چهار استان جنوبی یعنی استان‌های فارس، هرمزگان، خوزستان و بوشهر قرار گرفته است و هم‌اکنون همه خروجی‌های استان بوشهر به این سه استان راه دوطرفه است که باید این مسیرها تبدیل به اتوبان شود تا مسیر ساحلی جنوبی کشور به مسیری ایمن تبدیل شود.

در سفر سال گذشته دولت به استان بوشهر طرح‌هایی برای اتصال استان بوشهر به دیگر استان‌های جنوبی از طریق بزرگراه مصوب شد که طی امسال و سال آینده اجرا خواهد شد.

مدیرکل راه و شهرسازی استان بوشهر به نقش بسیار مهم ساخت و تکمیل بزرگراه برازجان - گناوه - دیلم در اتصال استان بوشهر به استان خوزستان اشاره کرد و افزود: پنج کیلومتر از طرح بهسازی محور گناوه به دیلم افتتاح شده و ۱۲ کیلومتر دیگر نیز در حال بهسازی است که پیشرفت مطلوبی دارد.

فرزاد رستمی همچنین از اتصال استان بوشهر به استان هرمزگان از طریق بزرگراه خبر داد و اضافه کرد: هم‌اکنون بزگراه تا شهرستان عسلویه وجود دارد و طرح تبدیل مسیر عسلویه - استان هرمزگان به بزرگراه نیز مصوب شده است.

وی در ارتباط با اتصال استان بوشهر به استان فارس نیز گفت: یک هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای آزاد راه بوشهر ـ شیراز نیاز است اما هنوز سرمایه‌گذاری که بتواند اجرای این پروژه را بر عهده بگیرد پیدا نشده است.

رستمی اضافه کرد: مهمترین محور ارتباطی استان بوشهر به استان فارس محور دالکی به کنارتخته است که دارای تردد بالایی است و تبدیل این محور به بزرگراه در دستور کار قرار گرفته است و ۷۰ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای این طرح اختصاص یافته است.

معاون امور عمرانی استاندار بوشهر نیز گفت: تکمیل چهار خطه شدن محورهای شریانی در بخش شمال استان به سمت خوزستان، جنوب استان به سمت هرمزگان و محوری که استان را به مرکز کشور وصل می کند در سال ۹۴ در دستور کار است.

سیدمحمد حسن باستی با اشاره به حجم بالای ترافیکی در محورهای بوشهر ـ برازجان ـ گناوه ـ دیلم(مسیر اتصال استان بوشهر به خوزستان) اظهار داشت: مسیر چهار خطه این محورها در دست اجرا است که تا کنون ۷۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و تامین اعتبار آن از محل مصوبات سفر ریاست‌جمهوری به بوشهر است که بخشی از آن در سال ۹۴ و مابقی در سال ۹۵ تخصیص می‌یابد.

اتصال استان بوشهر به خوزستان

شهرهای همسایه در دو استان خوزستان و بوشهر، هندیجان و دیلم هستند که راه ارتباطی این دو شهر به‌نوعی راه ارتباطی این دو استان به شمار می‌رود.

معاون ساخت و توسعه راه‌های اداره کل راه و شهرسازی خوزستان بیان کرد: ۴۳ کیلومتر از جاده ارتباطی خوزستان و بوشهر یعنی جاده هندیجان به دیلم در حوزه استحفاظی خوزستان است. ۴۰ کیلومتر از این جاده را کار کردیم و در حال حاضر تا کیلومتر ۳۰ آن زیر ترافیک است.

مراد مهری ادامه داد: قسمت اعظمی از کار دو بانده کردن ۱۰ کیلومتر دیگر هم انجام شده و مقدار بسیار کمی از کار باقی‌مانده است. پیمانکار برای این جاده تاکنون ۶۰ میلیارد ریال از ما طلب دارد و برای تکمیل پروژه نیز به ۲۰ میلیارد ریال اعتبار نیازمندیم.

وی عنوان کرد: تنها دو کیلومتر از این جاده اصلا کار نشده و آن هم به این دلیل بود که هر سال با توجه به اعتبارات ابلاغی پروژه‌ها را تعریف می‌کنیم. البته این نکته نباید فراموش شود که این دو کیلومتر معارض هم داشت.

جای خالی راه‌آهن در نوار ساحلی جنوب

تلاش‌هایی برای توسعه راه‌های ارتباطی استان‌هعای جنوبی کشور صورت گرفته و طرح‌های خوبی نیز در این راستا تعریف شده که بخشی اجرایی شده، بخشی در حال اجرا است و برخی از قسمت‌ها نیز هنوز آغاز نشده است.

اهمیت ارتباطات به گونه‌ای است که می‌طلبد تا مسئولان این موضوع را در اولویت کاری خود قرار دهند ولی هنوز تا رسیدن به نقطه مطلوب یعنی تبدیل شدن تمام مسیر ارتباطی ساحلی جنوب کشور به اتوبان، فاصله داریم.

جای خالی راه‌آهن و ارتباطات ریلی به شدت در این مسیر احساس می‌شود؛ ایجاد زیرساخت‌های ریلی هزینه‌های بالایی دارد ولی هزینه کردن در این مسیر نوعی سرمایه‌گذاری است که توسعه استان‌های جنوبی را شتاب می‌بخشد.