می‌گویند پدر برادران لومیر که اصلاً به موفقیت ابتکار این دو (اختراع دستگاه سینماتوگراف) ایمان نداشت به ژرژ ملی‌یس، که می‌خواست دستگاه آنان را با قیمت هنگفتی بخرد، گفته بود: «مردم به زودی از آن خسته خواهند شد».
تاریخ‌نگاران سینما معتقدند که این چنین نشد و به زودی این اختراع تمامی مردم جهان را به خود جلب کرد و امروزه در مقیاسی وسیع‌تر هنرها و رسانه‌های تصویری نقطه‌ای از جهان را بی‌تسلط نگذاشته‌اند.
اما اگر سینما را هنری (صنعت!؟) جوان به شمار بیاوریم و 120 سال را در مقیاس تاریخ ناچیز بگیریم (سوای از زمان ورود سینما به ایران) به نظر می‌رسد پیش‌بینی پدر برادران لومیر از قضا در ایران درست از آب درآمد و ایرانیان خیلی زود از آن خسته شدند!
اگر گمان ساده ما از این موضوع درست باشد بی‌شک دلایلش هم ساده است. چه کسی بهتر از سینمادار می‌داند که این روزها و بلکه در دهه‌های اخیر چه قدر دل صندلی‌های خاک خورده سینماها برای ذوق و شوق عاشقان تماشای فیلم در تاریکخانه سینما تنگ شده است!
سینما فقط تفریح نیست
مدير امور سينمايي حوزه هنري استان خوزستان معتقد است: بايد در مورد سينما چارهانديشي شود و این هنر از حالت تک محصولي خارج شود.
مجتبي آقاكوچکزاده در این باره توضیح داد: متأسفانه مردم سينما رفتن را نوعی تفريح ميدانند. در حالي كه سينما رفتن يک عادت فرهنگي است و ما بايد آن را شاخص فرهنگي به حساب بياوريم.
وی با اشاره به نقش رسانهها در تبیین جایگاه سینما رفتن اظهار داشت: رسانهها موظفند در مورد سينماها اطلاعرساني کنند چراکه اگر اطلاعرساني صورت نگيرد مخاطبان كم ميشوند. بنابراین رسانهها نقش مؤثري در ايجاد شور سینما رفتن دارند.
مدير امور سينمايي حوزه هنري استان خوزستان ادامه داد: رسانهها و روزنامهها بايد به سراغ سينماها بيايند و سوای از نقش تبلیغاتی در این زمینه اطلاعرساني كنند. اگر مردم به سينما با ديد فرهنگي نگاه كنند فرهنگ‌سازي صورت می‌گیرد و سينما خوراک روحي خود می‌شود.
آقاكوچک زاده همچنین با اشاره به دوری مردم از سینما دو عامل را برشمرد و گفت: عامل اول آن اين است كه رسانه‌های خارجي با امكاناتی که در اختیار دارند تونسته‌اند مخاطبان را به خود جذب کنند. عامل دوم كه به عنوان هووی سينما هم شناخته شده توزیع و نشر لوح فشرده فیلم‌ها است. مسؤولان بايد در خصوص زمان عرضه لوح فشرده فيلمها تجديد نظر کنند.
او در ادامه به استقبال مردم اشاره کرد و گفت: دلايل مختلفي باعث ميشود تا مردم از سينماها استقبال نكنند كه يكي از دلايل آن ميتواند افزايش قيمت بليت، نوع فيلم و فصلي بودن سينماها باشد.
مدير امور سينمايي حوزه هنري استان خوزستان توضیح داد: در سه سال گذشته فيلمهاي كمدي پرمخاطب بودند اما اکنون با ترديد ميتوان گفت كه سينما جدي مخاطب پیدا کرده است.
وی افزود: فلسفه ساختن فيلمهاي جدي اين است که سينماها مخاطب بيشتري داشته باشند. تاكنون هم پرفروشترين فيلمها، فيلمهاي جدي بوده‌اند زیرا ساختار این فیلم‌ها و كارگردانان آنها این فيلمها را پرفروش کرده است. با این همه باید گفت كه فيلمهاي كمدي همچنان مخاطبان خود را دارند.
آقاكوچک زاده به میزان سینما رفتن مردم اهواز هم اشاره کرد و گفت: ميزان استقبال مردم اهواز از سينما نسبت به 15 سال پيش دچار ركورد شده است و سينماهای اهواز نسبت به شهرهاي بزرگ مخاطبان كم‌تري دارند.
او بیان کرد: سينما اكسين اهواز جزو مجهزترين و مخاطب‌ترین سينماهای منطقه جنوب كشور است. همچنین در سال 93 سينما بهمن اهواز به عنوان سينمای كودک و نوجوان معرفی شد.
مدير امور سينمايي حوزه هنري استان خوزستان خاطرنشان کرد: سينما اكسين اهواز تا موقعي كه از بخش بينالملل جدا نشده بود فيلمهاي خارجي را پخش ميكرد. اکنون هم اگر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در كنار مسؤولان سينماها باشد آنها آمادگي لازم را براي نمایش فيلم‌های خارجي دارند.
وی در عین حال تاکید کرد: متأسفانه برخي از جذابيتهايي كه فيلمهاي خارجي دارند با شئونات فرهنگي و ديني ما ناسازگار است. در كشور ما خطوط قرمزی مانند خشونت موجب جلوگيري از نمایش فيلمهاي خارجي ميشود.
آقاكوچک زاده خاطرنشان کرد: اگر بخواهيم مانند تلويزيون فيلمهاي خارجي را در سينما با سانسور پخش كنيم مخاطب اين فيلم را نميپذيرد و حاضر به ديدن آن در سينما نيست.
می‌چرخه؟
از سوی دیگر مسؤول سینما ساحل اهواز معتقد است: چرخه سینما تبدیل به چرخه‌ای ناکارآمد شده است چون سینما از نظر فرهنگی و اقتصادی به صرفه نیست.
پیام نیک‌فرد تصریح کرد: وضعیت استقبال مردم از سینماها رضایت‌بخش نیست و دولتی بودن یا دولتی نبودن سینماها هیچ تاثیری در این زمینه ندارد.
وی با بیان این که سطح سلیقه مردم پایین آمده خاطرنشان کرد: دلیل استقبال نکردن مردم از سینما این است که خوراک تصویری آنها از جاهای دیگری فراهم می‌شود و سینما رفتن اولویت نمی‌دانم چندم مردم است.
نیک‌فرد با اشاره به این که مسایلی که در فیلم‌ها مطرح می‌شود دغدغه مردم نیست اظهار کرد: فیلم‌ها باید طوری ساخته شوند که چیزی را حداقل ترمیم کنند.
این مدیر سینما تاکید کرد: قانون مشخص و مدونی برای تبیین بایدها، نبایدها و هنجاری‌های سینما مشخص نشده است و این مساله ناامنی شغلی ایجاد می‌کند.
او با بیان این که فیلم‌های کمدی از نظر فروش حرف اول را می‌زنند گفت: باید براساس دغدغه مردم فیلم ساخته شود تا مردم بتوانند مشکلات خود را در سینما ببینند. بحث دیگر بحث قهرمان‌سازی در سینما است؛ قهرمانی که به مردم نزدیک شود و مشکلات آنها را مطرح کند.
به نظر نیک‌فرد: این که بگوییم چه کارهایی باید صورت گیرد تا مردم به سینما علاقه پیدا کنند اشتباه است زیرا مردم ذاتا به سینما علاقه دارند اما در خصوص این که چه کارهایی انجام دهیم تا این علاقه پایدار بماند باید هزینه‌ها را کاهش داد.
مسؤول سینما ساحل اهواز تصریح کرد: ما باید به مخاطب خود احترام بذاریم و این احترام با رعایت تنوع در نمایش فیلم‌ها ایجاد می‌شود. سینما نباید شبیه پادگان باشد. مردم باید احساس کنند که وارد سینما شده‌اند.
او با اشاره به مفید بودن سینما برای مردم گفت: مردم باید بتوانند در مدت زمان 2 ساعتی که در سینما هستند از تمام مشکلات خود رها شوند، احساس راحتی کنند و موقع خروج از سینما راضی باشند.
وی همچنین با اشاره به این که سینماها باید بتوانند با شبکه نمایش خانگی رقابت کنند در خصوص نمایش فیلم‌های خارجی اظهار کرد: سینما ساحل در استان خوزستان تنها سینمایی است که تاکنون توانسته فیلم‌های خارجی را روی پرده ببرد. در حال حاضر هم در حال گرفتن مجوز برای نمایش دیگر فیلم‌های خارجی هستیم.
سینما در هر نقطه
مسؤول سينما هلال اهواز نیز گفت: سينما به رغم سابقه درخشان خود اكنون به خاطر فشار اقتصادي رو به افول است.
مهدي اكبريان شرایط آب و هوایی و وجود ریزگردها را در این زمینه بی‌تاثیر ندانست و گفت: سينماها دچار فشار اقتصادي هستند و دليل آن ميتواند هواي گرم اهواز و وجود ريزگردها باشد.
همچنین به باور اکبریان: بیشتر فيلمهاي اجتماعي كه موضوع آنها مشكلات روزمره مردم است طرفدار دارند. همچنین فيلمهايي طرفدار دارند كه كارگردان و بازيگران آنها معروف باشند.
به نظر این مدیر سینما: مهمترين مسالهاي كه باعث ميشود مردم به سينما علاقه پيدا كنند تبليغ و حمايت فرهنگ و ارشاد اسلامی است.
وی با اشاره به دلیل عدم نمایش فیلم‌های خارجی در سینماها گفت: دليل پخش نكردن فيلمهاي خارجي اين است كه مجوز نميدهند وگرنه اگر مجوز صادر شود تمام سينماهاي اهواز آمادگي پخش فيلمهاي خارجي را دارند.
اکبریان همچنین خاطرنشان کرد: سیستم نمايش خانگي فیلم در ايران برعكس كشورها ديگر عمل مي‌كند.
مسؤول سينما هلال اهواز پیشنهادی هم داد: اگر سينماهاي گوناگون 50 نفري را در كل نقاط شهر داشته باشيم مردم ميتوانند در هر نقطه از شهر به سينما دسترسي پيدا كنند.
دریای تعطیل ماهشهر!
مسوول سینما دریا ماهشهر هم با اشاره به تعطیلی این سینما گفت: سینمای ماهشهر به دلیل دیجیتالی نبودن از 2 سال پیش تعطیل است.
مرتضی قاسمی افزود: مردم بیشتر به سمت سینماها دیجیتالی که زیر نظر پتروشیمی هستند می‌روند و این امر موجب شده تا سینما دریا ماهشهر مانند قبل مخاطب نداشته باشد.
وی ادامه داد: اداره کل فرهنگ و ارشاد استان خوزستان 15 اردیبهشت جلسه‌ای را در مورد فعالیت دوباره و بررسی تعطیلی سینما دریا ماهشهر برگزار کرد.
قاسمی گفت: سینماهای دیگری که در ماهشهر هستند قابلیت پخش فیلم‌های دیجیتالی را دارند که این سینما از این امکان محروم است.
متاسفانه مدرن شده‌ایم!
مسؤول سینما آبشار شوشتر هم دلیل عدم استقبال مردم از سینماها را دلسردی و بی‌اعتمادی آنها به سینما دانست و گفت: سینماها مانند قبل خواسته‌ها و دغدغه‌های مردم را نشان نمی‌دهند.
منوچهر حسین‌زاده همچنین تصریح کرد: ممیزهایی که در حوزه سینما وجود دارد موجب پایین آمدن کمیت فیلم‌ها شده است. شاید همین چیزهایی که ممیزی می‌شود حرف دل مردم باشد.
وی خاطرنشان کرد: بیشتر مسایلی که فیلم‌ها مطرح می‌کنند آن چیزی نیست که جوانان امروزی می‌خواهند. بنابراین درد دل جوانان را بیان نمی‌کنند چون معمولا فیلم‌ها بیانگر ایده کارگردان‌ها و سیاست‌گذارها هستند.
به باور حسین‌زاده: یکی از کارهایی که مسؤولان سینما می‌توانند انجام دهند این است که از رقبای خود عقب نیفتند چراکه شاید همین مساله باعث می شود تا مردم به سینما علاقه پیدا کنند.
این سینمادار بیان کرد: مردم بیشتر به فیلم‌هایی علاقه نشان می‌دهند که نقد سیاسی باشد یا مشکلات جامعه را نشان دهد.
مسؤول سینما آبشار شوشتر اوضاع کنونی این سینما را خیلی بد توصیف کرد و گفت: متاسفانه اوضاع استقبال از سینما آبشار شوشتر خیلی بد است و مردم مانند قبل استقبال نمی‌کنند. این در حالی است که سینما آبشار شوشتر جزو معدود سینماهای خصوصی فعال استان خوزستان است.
حسین‌زاده همچنین با اشاره به این که مجوز نمایش فیلم‌های خارجی به سینمای شهرستان‌ها داده نمی‌شود اظهار داشت: این کار به خاطر حمایت از فیلم‌سازان داخلی است اما اگر مجوز بدهند سینما آبشار شوشتر که سینمایی دیجیتالی است توانایی بخش فیلم‌های خارجی را دارد.
وی تصریح کرد: متاسفانه فرهنگ ما به سمت مدرن شدن گرایش پیدا کرده است.
