بحث صدور روادید و مجوزهای گذر از مرز، یکی از مهم‌ترین مسائلی است که مورد تأکید مسئولان امر و مردم برای شرکت در مانور عظیم شیعه در مراسم اربعین بوده و الزامی بودن ویزا برای گذر به عراق از جمله موضوعات مورد تأکید مقامات عراقی و ایرانی بوده است.
مدیرکل حج و زیارت استان خوزستان پیش از آغاز مراسم اربعین و در جلسه هماهنگی با هیئت‌های مذهبی خبر از افزودن ۱۱ محل صدور ویزا علاوه بر چهار نقطه موجود خبر داد که خرمشهر و سوسنگرد از جمله این محل‌ها برای صدور ویزا هستند.
ناصر حویزاوی، محل صدور ویزای اضطراری در خرمشهر را محل نمایشگاه دائمی منطقه آزاد اروند اعلام کرد.
در مدت اخیر، خبر استقرار نمایندگان کنسولگری کشور عراق در محل نمایشگاه آبادان و صدور ویزای اضطراری در این محل، تنها در عرض ۲۴ ساعت یکی از مهم‌ترین خبرهایی بوده که از منابع خبری و رسانه ملی منعکس شد و خیل عظیم مشتاقان را با امید تسریع در رسیدن به آرزوی زیارت مرقد مطهر اباعبدالله (ع) به‌سوی خرمشهر و آبادان روانه ساخت.
اما این امر، اجرایی نشد و مردم که از شهرهای دور و نزدیک عازم شده بودند، بدون دریافت ویزا و بدون داشتن محلی برای اسکان در شهر بلاتکلیف ماندند. خانه‌های مردم خرمشهر و آبادان و حسینیه‌های این دو شهر، به مامنی برای این زائران تبدیل شد و ازدحام ایجاد شده در محل نمایشگاه سازمان منطقه آزاد اروند و حتی استقرار برخی از زائران در شرایط نامناسب در محل نمایشگاه، خلاف وعده‌ها و اخبار دریافتی از سوی مسئولان را نشان می‌داد.
ثبت‌نام‌شدگان در سامانه «سماح» ویزا دریافت نکرده‌اند
رئیس حج و زیارت کشور نیز در سفر اخیر خود به خرمشهر با اشاره به آخرین آمار موجود از ثبت‌نام بیش از یک‌میلیون و ۲۰۰ هزار متقاضی صدور روادید در سامانه «سماح» و صدور روادید ۴۰۰ هزار متقاضی از میان این تعداد خبر داد.
سعید اوحدی بیان کرد: متقاضیانی که تقاضای صدور روادید را دارند اما در سامانه سماح نام‌نویسی نکرده‌اند، می‌توانند امور مربوط به ثبت‌نام خود را از طریق دفاتر زیارتی پیگیری کنند.
وی با بیان اینکه سرعت صدور ویزا در ۱۱ شهر و چهار کنسولگری عراق متناسب با تعداد درخواست‌ها نیست، افزود: با رایزنی‌های انجام‌شده، مسئولان عراقی وعده سرعت بخشیدن به روند صدور روادید را از هفته آینده داده‌اند.
رئیس سازمان حج و زیارت کشور از زائران اربعین خواست، قبل از سفر به مرزهای کشور برای شرکت در مراسم اربعین امسال، نسبت به دریافت روادید و گذرنامه در شهرهای خود اقدام کنند.
این سخنان روز پنجشنبه و زمانی از سوی رئیس سازمان حج و زیارت استان مطرح شد که چند روز از اعلام خبر صدور ۲۴ ساعته ویزا در آبادان و خرمشهر می‌گذرد اما این امر تا آن زمان عملی نشده بود.
اما در روزهای پایانی هفته جاری، دفاتر مسافربری، زیارتی و گردشگری دو شهر آبادان و خرمشهر شاهد حضور جمعیتی قابل‌توجه از متقاضیان شرکت در اربعین بودند که پس از گذشت یک هفته از اقدام برای صدور ویزای ۲۴ ساعته، هنوز قادر به دریافت ویزای خود نبوده‌اند.
دلایل مختلف برای عدم صدور ویزا
سید هاشم محمدیان،از شهروندانی که راهی کشور عراق است بیان کرد: من روز یکشنبه و یک روز پس از اعلام خبر، برای دریافت ویزا اقدام کردم اما تاکنون قادر به دریافت ویزای خود نشده‌ام.
وی در ادامه به برشماری دلایل مختلف مطرح شده از سوی مسئولان صدور ویزا در نمایشگاه منطقه آزاد اروند اشاره کرد و گفت: هر بار دلیلی را برای عدم تحویل ویزای ما مطرح می‌کنند، یک‌بار نبود مهر عراقی، بار دوم نبود چاپگر مخصوص و دفعه‌ای دیگر نبود برگه‌های خاص را علت عدم رفع مشکل برمی‌شمارند.
محمدیان افزود: در مراجعه آخر ما نیز این دلیل اعلام شده که عراقی‌ها در حال ارزیابی شرایط شهر هستند و تا دو روز آینده به‌طور کامل مستقر شده و کار خود را به سرانجام می‌رسانند اما اینک و پس از گذشت دو روز، اتفاق تازه‌ای رخ نداده است.
به ستوه آمده‌ام
دیگر شهروند خرمشهری نیز که از رفت‌وآمد بسیار به دفتر پستی کلافه شده بود با لحنی سرشار از ناراحتی گفت: از روز شنبه برای گرفتن ویزا اقدام کرده‌ام و به من گفته شد که باید به نمایشگاه اروند بروم. زمانی که به نمایشگاه رفتم، مسئولان دفترهای مسافربری که در این نمایشگاه مستقر بودند گفتند این کار در دفاتر پستی نیز قابل انجام بود و نیازی به مراجعه به این محل وجود ندارد.
وی با بیان اینکه هر بار دلیلی را برای خلف وعده در مورد صدور ۲۴ ساعته ویزا بیان می‌کنند، افزود: زمان مراجعه این مطلب به ما گفته شد که عراقی‌ها در حال ارزیابی هستند و مدارک به اهواز ارسال شده‌اند و یک روز دیگر ویزا صادر خواهد شد.
وی ادامه داد: اما روز بعد با این پاسخ مواجه شدیم که اهواز زیر بار صدور ویزای ۳۰ دلاری نرفته است و این دلیل را بیان کرده که ویزای ۳۰ دلاری ویزای اضطراری است و باید در خرمشهر صادر شود و ما ویزای ۴۰ دلاری صادر می‌کنیم.
وی با لحن تلخی ادامه داد: از رفت‌وآمد مکرر به ستوه آمده‌ام ساعت دو بامداد روبروی دفتر بودم. روز بعد هشت صبح هم مراجعه کردم و مردم بسیاری در صف بودند.
هم کاروانیانمان رفتند و ما جامانده‌ایم
دو دختر جوان حدوداً ۲۰ ساله در گوشه این جمعیت ایستاده‌اند و بلاتکلیف به اطراف نگاه می‌کنند و انتظار پاسخ را می‌کشند.
یکی از آن دو دختر گفت: از بوشهر آمده‌ام و با کاروان و به‌صورت دوستانه قصد زیارت کرده بودیم. سایر دوستان ویزا داشتند و ما دو نفر به امید صدور ویزای یک روزه، با آنها راهی شدیم.
مریم یاراحمدی ادامه داد: اما اینک چهار روز است که اینجاییم. هم کاروانیانمان رفتند و ما جامانده‌ایم.
وی به علت تأخیر صدور ویزا اعلام‌شده از سوی مراجع پرداخت و گفت: ما به‌صورت دو نفره اقدام کردیم اما اینک می‌گویند «مانی فیست ها» باید ۲۰ نفره باشد و ما را باید به صورت ناگزیر در گروه‌های دیگر ادغام کنند.
این زائر ادغام کردن نفرات متفرقه در گروه‌های ۲۰ نفره را دارای مشکلاتی دانست و گفت: می‌گویند ما دو نفر را در گروه ادغام کرده‌اند. گروهی که حتی سرپرستش را نمی‌شناسم و راهی برای ارتباط با آن نمی‌دانیم و حتی اگر ویزای ما هم صادر شود ما بی‌اطلاع هستیم.
یاراحمدی با تأکید بر اینکه در حال حاضر در شرایط خوبی به سر نمی‌برند، تصریح کرد: ما دو روز را در بندر امام خمینی (ره) نزد یکی از آشناهایمان بودیم و اینک دو روز است که در آبادان در خانه دیگر اقوام هستیم و نمی‌دانیم این وضعیت تا به کی ادامه خواهد داشت.
وی در ادامه اظهار کرد: چرا باید این‌گونه اطلاع‌رسانی صورت گیرد. چرا باید از رسانه ملی اعلام شود در این محل ویزا به‌صورت فوری صادر می‌شود و تنها داشتن گذرنامه برای سفر به مناطق مرزی کافی است.
وی ادامه داد: اگر اطلاع‌رسانی دقیق و بر اساس واقعیت‌ها صورت می‌گرفت که باید قبل از مراجعه ویزای خود را تهیه کنیم ما امروز در این وضعیت قرار نداشتیم.
روز جمعه و در پی ایجاد این موج نارضایتی از این امر، بخشی از خطبه‌های نماز جمعه این هفته به امر صدور ویزا اختصاص یافت و در آن خطبه‌ها از زائران حسینی خواسته شده بود با توجه به ازدحام زائران در مرز شلمچه، ویزای عراق را از سایر مبادی تعیین شده دریافت کنند.
محدودیت تعداد صادرکنندگان ویزا
امام‌جمعه خرمشهر در خطبه‌های نماز جمعه، محدودیت تعداد صادرکنندگان ویزا در خرمشهر را یکی از علت‌های کندی صدور ویزا برشمرد و گفت: با توجه به وجود تنها پنج تا شش نفر صادرکننده ویزا در خرمشهر، در این منطقه روزانه تنها چهار هزار ویزا می‌توان صادر کرد.
حجت‌الاسلام سید نبی موسوی فرد افزود: صدور این تعداد ویزا در حالی است که روزانه بیش از ۳۰ هزار تا ۴۰ هزار نفر متقاضی وجود داشته و طرف عراقی اجازه خروج بیش از ۱۵ هزار نفر در روز را نمی‌دهد.
وی به افزایش تعداد محل‌های صدور ویزا اشاره کرد و گفت: امسال با توجه به اینکه در ۱۲ نقطه کشور ویزا صادر می‌شود، زائرین غیر خوزستانی اربعین حسینی که قصد عزیمت به عتبات عالیات از طریق شلمچه را دارند، ویزای خود را از نزدیک‌ترین محل به محل سکونت خود تهیه کنند تا در مرز شلمچه با مشکل روبه‌رو نشوند.
امام‌جمعه خرمشهر حضور جمعیتی بیش از ۱۰۰ هزار نفر در شلمچه را برای امسال پیش‌بینی می‌کند و نداشتن ویزا توسط این تعداد را زمینه ایجاد مشکلات بسیار می‌داند.
بر اساس تحقیقات انجام‌شده، هیئت کنسولگری عراق از شنبه به ایران آمده و از روز چهارشنبه کار خود را برای صدور ویزا به‌طور رسمی آغاز کرده است. بنا بر اظهارات متقاضیان صدور ویزا، این هیئت نیز ظرف دو روز گذشته به‌جای استقرار در محل نمایشگاه دائمی منطقه آزاد اروند در هتل کاروانسرا مستقر هستند و مراجعات مکرری از سوی سردفترهای مسافربری و برخی متقاضیان صدور ویزا به این هتل برای تسریع روند کار صورت گرفته است.
آخرین پاسخ مسئولان برخی دفاتر مسافربری، صدور ویزا ظرف چند ساعت تا دو روز آینده است که مردم با ناامیدی و از سر ناچاری تحقق این وعده را انتظار می‌کشند.
