انقلاب اسلامی ایران به دلیل فراوانی رویدادهایش، زنده و جاری بودن ماهیت آن‌ها و همچنین پیوند این رویدادها و وقایع با زندگی امروز و حال جامعه، یکی از موضوعات مهم مباحث تاریخی ـ سیاسی است.

با توجه به لزوم انعکاس وقایع این رویداد مهم تاریخی، بر آن شد تا "روز شمار انقلاب اسلامی در خوزستان" را با هدف مشخص شدن سهم عمده مردم خوزستان در پیشبرد و شتاب بخشیدن به پیروزی انقلاب اسلامی منتشر کند.

نگاهی به اسناد چاپ شده در زمینه انقلاب گویای این مطلب است که حمایت و حضور موثر طبقات مختلف مردم خوزستان در پیشبرد و سرعت‌بخشی به روند پیروزی انقلاب اسلامی از همان سال و با اعلام مواضع مرجعیت استان آیت‌الله‌العظمی میرسید علی بهبهانی آغاز شد و در سال‌های 1356 - 1357 با سه رویداد مهم جنبه ملی یافت:

ـ واقعه مسجد جزایری در 13 فروردین 1357؛ ماموران ساواک و شهربانی با حمله به تجمع مردم در مسجد جزایری نوجوان سیزده ساله‌ای به نام محمدتقی کتانباف را به شهادت رساندند. این واقعه و بازتاب ملی آن در برگزاری زنجیره‌وار مراسم چهلم شهدای انقلاب در نقاط مختلف کشور، نقش موثری در شتاب بخشیدن به پیروزی انقلاب اسلامی داشت.

ـ واقعه دردناک سینما رکس آبادان در 29 مرداد 1357 و کشته شدن 377 نفر؛ بازتاب ملی این واقعه هزینه‌های سنگینی را بر رژیم پهلوی تحمیل کرد که بعضی از آن‌ها عبارت از سقوط دولت جمشید آموزگار، جریحه‌دار شدن احساسات ملی، گسترش اعتصابات در صنعت نفت جنوب، اعلان حکومت نظامی در تهران و یازده شهر دیگر، کناره‌گیری کانون‌های حزبی وابسته به حزب رستاخیز از این حزب در خوزستان و آسیب جدی به وجهه بین‌المللی حکومت پهلوی، به‌گونه‌ای که شاه مجبور شد برای دفاع و ترمیم این آسیب در مصاحبه‌ای در تاریخ نهم شهریور 1357، بگوید "این‌که آتش‌سوزی سینما رکس آبادان را به ساواک نسبت می‌دهند یک دروغ است" و ... است.

ـ و سرانجام اعتصاب سرنوشت‌ساز کارکنان، کارگران و کارمندان صنعت نفت جنوب که ضربه نهایی را به رژیم پهلوی وارد ساخت و اقتصاد این حکومت را که وابسته به نفت بود فلج ساخت.

اهمیت این اعتصابات به حدی بود که در تاریخ 24 آبان 1357 رهبر انقلاب در اعلامیه‌ای خطاب به کارگران و کارکنان اعتصابی نفت فرمودند: سلام من و ملت ایران بر کارگران و کارمندان شرکت نفت ایران... اعتصاب شما، هر روز و هر ساعتش با ارزش و کوبنده است..."

بدون هیچ‌گونه اغراقی می‌توان گفت اگر در جریان انقلاب مشروطه استان آذربایجان دومین استان سیاسی و تاثیرگذار کشور محسوب می‌شد، در روند پیروزی انقلاب اسلامی پس از استان تهران و شهر قم، استان خوزستان مهمترین و تاثیرگذارترین استان در تسریع روند پیروزی انقلاب اسلامی بوده است.

پنجشنبه، 12 بهمن 1357

آبادان ـ هزاران دسته‌گل، هزاران شیشه گلاب، هزاران کیلو نقل و نبات به مناسبت ورود امام خمینی(ره) به وطن از طرف مردم آبادان به یکدیگر هدیه داده شد. در راهپیمایی که به همین مناسبت از طرف گروه‌های مختلف مردم ترتیب یافته بود، هنگامی‌که مردم از جلو سینما رکس عبور می‌کردند دسته‌گل‌هایی به رسم یادبود بر سر در این سینما می‌گذاشتند و با فریاد این شعار را می‌داند "در طلوع آزادی جای شهدا خالی" این روزها محوطه سینما رکس که شهادتگاه بیش از 700 نفر از هموطنان آبادانی ما است به میعادگاه راهپیمایان تبدیل شده بود. همچنین به مناسبت ورود امام خمینی(ره) به وطن از طرف تعاونی اسلامی در این شهر مقدار 17 تن روغن به طور رایگان بین مستمندان توزیع شد.

آغاجاری ـ نمایشگاه عکسی که در پی بازگشایی دانشکده نفت آبادان به مدت ده روز در این شهر دائر بود و حدود یک‌صد هزار نفر از آن دیدن کردند امروز به آغاجاری منتقل شد. در این نمایشگاه 10 هزار نوار مذهبی و 70 هزار جلد کتاب اسلامی به فروش رفت.

خرمشهر ـ حدود دو هزار نفر از جوانان خرمشهر که حفاظت از شهر را در شب‌ها بر عهده دارند موفق به دستگیری عده‌ای سارق دوچرخه و موتورسیکلت شدند. این جوانان زیر نظر آیت‌الله نوری و آیت‌الله موسوی شب‌ها تا صبح به کار نگهبانی مشغول هستند. سارقین دستگیر شده در سه باند متشکل شده بودند و به سرقت می‌پرداختند.

دزفول ـ ساعت 11 (امروز) حدود 2 هزار نفر از مردم دزفول در حالی که پرچم‌های سبز رنگ در دست داشتند با اتومبیل و موتورسیکلت با بوق زدن‌های ممتد و روشن نمودن چراغ ماشین از دزفول به اندیمشک حرکت و در مقابل درب پایگاه هوایی شعار "برادر هوایی تو نور چشمی مایی" (می‌دادند) که تعدادی از پرسنل پایگاه مذکور قصد خروج از یگان را داشتند که توسط عوامل حفاظتی ممانعت به عمل آمد.

همچنین در ساعت 17 تعداد کثیری از مردم دزفول در گورستان شهدا اجتماع نموده و پس از گذاردن نماز برای انجام تظاهرات به طرف شهر حرکت نمودند.

شوشتر ـ 50 هزار نفر از اهالی شوشتر و روستاهای اطراف پس از یک راهپیمایی بزرگ در میدان 17 شهریور اجتماع کرده و به کشتارهای اخیر شهرهای کشور اعتراض نمودند؛ پلاکارد‌ها حاکی از آن بود که مردم شوشتر نماینده این شهر را در مجلس به رسمیت نمی‌شناختند.

ماهشهر ـ امروز روحانیون شهرستان ماهشهر طی اطلاعیه‌ای همبستگی خود را با تحصن‌کنندگان دانشگاه تهران اعلام داشتند.

پی‌نوشت: کتاب «روزشمار انقلاب اسلامی در خوزستان» تالیف حبیب پیام