خوزنیوز/ مرتضی پورسامانی: صبح روز گذشته علی مراد اکبری معاون آب و خاک وزرات جهاد کشاورزی ، رحیم میدانی معاون آب و آبفای وزارت نیرو، محمدضا شمسایی مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان، کیخسرو چنگلوایی مدیر کل جهاد کشاورزی خوزستان و یدالله شمایلی مدیرعامل موسسه جهاد نصر از پروژه های طرح۵۵۰ هزار هکتاری احیای دشت های خوزستان و ایلام مشکلات و موانع اجرای این طرح بازدید کردند و تخصیص آب برای فاز دوم این طرح را مورد بررسی و ارزیابی قرار دادند.

به گزارش خوزنیوز مهندس اکبری معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی در این بازدید گفت: پروژه 550 هزار هکتاری خوزستان و ایلام مصداق واقعی اقتصاد مقاومتی در کشور است. این پروژه عملا با دستور مقام معظم رهبری و پیگیری های دولت تدبیر و امید با حدود 5/1 میلیارد دلار جهت نوسازی، تجهیز و اجرای شبکه های فرعی 550 هزار هکتار از اراضی استان خوزستان و ایلام در سال 92 آغاز به کار کرد. این طرح 500 هزار هکتار از اراضی خوزستان و 50 هزار هکتار از اراضی ایلام را در بر می گیرد.

تا کنون عملیات 185 هزار هکتار از اراضی تکمیل شده است

وی ادامه داد: در فاز اول، وزارت نیرو متاثر از شرایط اقلیمی کشور برای 320 هزار هکتار از اراضی ، تخصیص آب را در نظر گرفته است. از این میزان تا هم اکنون عملیات شبکه های بالغ بر 185 هزار هکتار از اراضی انجام شده است که 150 هزار هکتار آن به زیر گشت رفته است.

معاون آب و خاک وزارت جهاد کشاورزی گفت: هرچند که در اثر سیل اخیر متاسفانه خساراتی به زمین های زیر کشت طرح 550 هکتاری وارد آمد و قسمتی از محصولات آنان از بین رفت. اما این اتفاق در سال اول کشت و در حالی واقع شد که اراضی منطقه شور و قلیایی هستند و عملیات اصلاح خاک و آب شویی زمین ها و رسیدن به ظرفیت مطلوب حداقل دوسال به طول می انجامد.

در صورت تامین و تخصیص آب فاز دوم را نیز اجرا می کنیم

وی ادامه داد: تا کنون حدود 2 هزار چهارصد میلیارد تومان در این طرح هزینه شده است . در سال جاری نیز برای انجام 80 هزار هکتار از اراضی پروژه هدف گذاری شده است. سفر معاون آب و خاک وزارت نیرو به منظور معرفی برخی از مشکلات اجرایی پروژه، همفکری و هم اندیشی در اجرای شبکه های اصلی ، زه کش های فرعی و شبکه های فرعی و تامین برق در منطقه برای توسعه سیستم های آبیاری نوین و تحت فشار انجام شده است تا به امید خداوند کل پروژه به یک سرانجام مطلوب برسد.

اکبری گفت: در این سفر از حاشیه روخانه کرخه نور و برداشت های سنتی مردم از این رودخانه بازدید شد و بر اساس پیشنهاد معاون وزارت نیرو مقرر شد تا تیمی مشترک و متشکل از نیروهای سازمان آب و برق خوزستان، سازمان جهاد کشاورزی و موسسه جهاد نصر مباحث مربوط به آب، برداشت ها و وضعیت مرحله دوم تخصیص را بررسی کنند تا در صورت به اجماع رسیدن در مورد تامین و تخصیص آب فاز دوم، مابقی کار را نیز ادامه دهیم.

در تاریخ ایران پروژه ای به این ظرفیت وانسجام در این حوزه انجام نشده است

وی در مورد ظرفیت موسسه جهاد نصر برای اجرای این طرح بزرگ گفت: موسسه جهاد نصر به عنوان یک پتانسیل در منطقه حضور پیدا کرده است و به عنوان یک کارشناس که بیش از سی و پنج سال در این حوزه کار کرده است شهادت می دهم که در تاریخ ایران پروژه ای به این ظرفیت وانسجام در بحث شبکه های فرعی انجام نشده است. برخی اقدامات پروژه در نوع خود بی نظیر و کم نظیر بوده است و پیک کاری ما در برخی از ماه های سال بیش از 9 هزار و هفتصد هکتار رسیده است.

اکبری در پایان گفت: هم اکنون ظرفیت خوبی در این باره وجود دارد و امیدواریم با همراهی و همفکری همکارانمان در وزارت نیرو در بحث تخصیص آب، فاز دوم این پروژه را ادامه بدهیم.

بر اساس اعمال سالهای خشکسالی آب را به طرح تخصیص داده ایم

رحیم میدانی معاون آب و آبفای وزارت نیرو در حاشیه بازدید از طرح 550 هزار هکتاری احیای دشت های خوزستان و ایلام گفت: ما پانزده سال خشکسالی شدید را پشت سر گذاشته ایم . وقتی تغییرات دوره های هیدرولوژیکی را در نظر می گیریم این نوسانات ارقام جدیدی را از لحاظ مقداری آبی که می توانیم در مورد آن برنامه ریزی کنیم، در اختیار ما قرار می دهند. هرچند امسال حداقل در حوزه کارون بزرگ، کرخه و مارون با خشکسالی مواجه نبوده ایم اما بر اساس اعمال این پانزده سال خشکسالی آب را به طرح تخصیص داده ایم.

در صورت عدم تخصیص آب فاز دوم طرح اجرا نخواهد شد/ اگر از گذر از خشکسالی اطمینان حاصل نکنیم بر روی اراضی فاز دوم سرمایه گذاری نخواهیم کرد

معاون آب و آبفای وزارت نیرو درباره احتمال اجرا نشدن فاز دوم طرح 550 هزار هکتاری گفت: طبیعتا اجرای فاز دوم طرح به تامین آب مطمین وابسته است. در فاز دوم باید منتظر رفتار حوزه های آبریز در سالهای آینده بود. اگر از نظر بارش و میزان آب وارد سال های نرمال شدیم به این مفهوم است که پدیده ی تغییر اقلیم با قاطعیتی که متخصصان عنوان کرده اند برای ما اتفاق نخواهد افتاد. تا زمانی که ما درباره گذر از خشکسالی اطمینان حاصل نکرده ایم بر روی اراضی فاز دوم سرمایه گذاری نخواهیم کرد . چرا که در صورت نبود آب سرمایه ها به هدر می رود و ممکن است موجب تعارضات اجتماعی و ایجاد توقعات و انتظارات بی پشتوانه شود. بنابر این فاز دوم را به حصول اطمینان از داشتن منابع آب موکول کرده ایم. باید منتظر باشیم تا ببینیم چه اتفاقی خواهد افتاد.

وی ادامه داد: قرار شد در سه ماه آینده همکاران ما در سازمان آب و برق خوزستان وضعیت موجود و حقآبه بر ها در حوزه پای آب کرخه شناسایی شود و درصورتی که بتوان با منابع آب از پیش تخصیص داده شده این اراضی را زیر کشت برد و آبیاری کرد و پس از این سه ماه، درباره آنها تصمیم گیری کنیم.

سد بختیاری را در بالا دست سد دز در حال ساخت است/ طرح های جدید انتقال آب از سرشاخه های کارون منتفی شده اند

میدانی در مورد احداث سدهای بیشتر بر روی رودخانه های خوزستان گفت: در بالا دست سد دز ساخت سد بختیاری را در دست اجرا داریم. این سد با دو هدف کاهش ورود رسوبات به مخزن سد دز و کمک به تنظیم سیلاب های سد دز احداث می شود. همچنین هماهنگی هایی نیز با سازمان مراتع و جنگلداری برای انجام فعالیت های آبخیزداری در حوزه رودخانه دز را انجام داده ایم و در نظر داریم یک درصد از درآمد فروش برق را با اخذ مجوز از وزیر نیرو برای توسعه فعالیت های آبخیزداری حوزه آبریز دز اختصاص دهیم.

معاون آب و آبفای وزارت نیرو در مورد طرح های انتقال آب از سرشاخه های کارون گفت: طرح های جدید انتقال آب از سرشاخه های کارون همچون تونل بلند بهشت آباد با ظرفیت 1 میلیارد متر مکعب منتفی شده اند و تنهای طرح هایی با قدمت 20 ساله و با ظرفیت کل 570 میلیون متر مکعب و به منظور مصارف شرب در حال انتقال آب هستند. رییس جمهوری نیز تنها با طرح های انتقال حوزه به حوزه آب به منظور استفاده در مصارف شرب موافقت کرده است.

وقتی آبی نباشد سرمایه گذاری نمی کنیم

میدانی در پاسخ به این مساله که رییس جمهوری و دکتر نوبخت سخنگوی دولت در سفر خود به خوزستان کل طرح را مشمول تخصیص آب اعلام کرده بودند گفت: قبلا آب را به کل طرح تخصیص داده بودند اما آنچه که قرار شد که سرمایه گذاری شود همین میزان است. بالاخره ما در مورد مردم مسوولیم . وقتی آبی نباشد ما نمی توانیم سرمایه گذاری کنیم و شبکه احداث کنیم.

تکمیل فاز اول تا پایان سال 96

یدالله شمایلی مدیر عامل موسسه جهاد نصر نیز در حاشیه این بازدید گفت:آنچه که به ما و موسسه جهاد نصر بر می گردد هم اکنون 185 هزار هکتار از فاز اول تکمیل شده است و برای سال جاری نیز تکمیل 80 هزار هکتار دیگر را در برنامه داریم و با قیمانده طرح نیز در سال آینده به اتمام خواهد رسید.

امیدواریم با این بازدیدها موضوع تخصیص آب فاز دوم نیز تایید شود

وی با اشاره به نقش بازدید میدانی معاون وزیر نیرو و وزیر جهاد کشاورزی در تخصیص آب و آغاز فاز دوم طرح گفت: در مورد فاز دوم امروز بررسی های لازم در منطقه با حضور معاون وزیر نیرو به صورت میدانی در حال انجام است تا مسایل و موارد باقی مانده به ایشان اعلام گردد. امیدواریم با این بازدیدها موضوع تخصیص آب فاز دوم نیز تایید شود و ما بتوانیم با پیگیری های انجام شده اجرای فاز دوم طرح را نیز با سرعت آغاز کنیم.

از روند اجرای پروژه توسط شرکت جهاد نصر کاملا راضی هستیم

مهندس شمسایی مدیرعامل سازمان آب و برق خوزستان در گفت و گو با خبرنگار خوزنیوز گفت: آب و برق خوزستان شبکه های ابرسانی و کانال های بزرگ زهکش را از ابتدا آماده کرده است و حدود دو سال است که شرکت جهاد نصر تسطیح اراضی، احداث زه کش های زیر زمینی و شبکه های آبیاری فرعی اراضی را بر عهده دارد. هم اکنون ۹۲ هزار هکتار از اراضی این حوزه در حال بهره برداری هستند و می توان گفت ما از روند اجرای پروژه توسط شرکت جهاد نصر کاملا راضی هستیم.

تامین برق مشكل اساسی در اجرای پروژه های موسسه در حوزه کرخه است

مهندس بهنام زاده مدیر حوزه کرخه موسسه جهاد نصر نیز گفت: هم اکنون فاز ۱ پرژه حوزه کرخه با ۱۹ پروژه به وسعت ۸۰هزار هکتار در حال اجراست. این پروژه ها در حوزه کرخه در بخش تسطیح ۶۱ درصد، زهکشی زیرزمینی ۶۸ و در بخش شبکه ها نیز ۵۷ درصد پیشرفت فیزیکی داشته است.

وی افزود: هدف از اجرای این پروژه ها ایجاد اشتغال،افزایش تولیدات کشاورزی، افزایش درآمد بهره برداران، ایجاد قطب های کشاورزی و افزایش رفاه اجتماعی است.

بهنام زاده گفت : تامین برق مشكل اساسی در اجرای پروژه های موسسه جهاد نصر در حوزه کرخه است. مکاتبات لازم در این باره در حوزه استانداری و معاونت آب خاک وزارت جهاد کشاورزی انجام شده است و امیدوارم با پیگیری و حل این مشکل در روند اجرا پروژه تسریع حاصل شود.

برداشت غیرمجازحداقل 570 میلیون متر مکعب آب در استان های بالادست کرخه/ انتقال آب قطعا بر کشاورزی خوزستان تاثیر گذار است

کیخسرو چنگلوایی مدیر کل جهاد کشاورزی استان خوزستان در مورد تاثیر انتقال آب از سرشاخه های کارون بر کم آبی در استان خوزستان گفت: انتقال آب قطعا بر کشاورزی خوزستان تاثیر گذار است و پیامدهای خوبی بر بخش کشاورزی نخواهد داشت. برای مثال برداشت های بی رویه و بدون مجوزی که در بالادست سد کرخه در زمینه ی آب های سطحی و زیر زمینی انجام شده است. در استان های حوزه بالادستی سد کرخه شاهد برداشت غیرمجازحداقل 570 میلیون متر مکعب آب هستیم.

ما چرا باید تاوان خطا و تخلف دیگران را پس بدهیم؟

وی ادامه : اگر قرار بر ساماندهی است ابتدا باید استانهایی که به صورت غیر مجاز توسعه کشت و برداشت غیر مجاز داشته اند تعیین تکلیف شوند. ما چرا باید تاوان خطا و تخلف دیگران را پس بدهیم؟ اگر طرح جامع وزارت نیرو مصوب سال 85 را بررسی کنیم و آنرا با وضع موجود انطباق بدهیم خواهیم دید کدام استان از آن تخلف کرده و افزایش کشت و برداشت داشته است. این اضافه برداشت های حوزه کرخه در استانهایی اتفاق افتاده است که هم از لحاظ بارندگی در کمبود نبوده اند و هم منابع آب زیر زمینی مناسبی داشته اند. ما معتقدیم با وجود اینکه منابع آب زیر زمینی خوزستان شور است و در بیشتر مناطق آب زیرزمینی شیرین ندارد هیچگونه اضافه برداشتی از طرح جامع سال 85 نداشته ایم.

عدم تخصیص آب به طرح برای ما قابل هضم نیست

چنگلوایی درخصوص امکان عدم تخصیص آب به فاز دوم طرح 550 هزار هکتاری گفت: ما اصلا فکر چنین احتمالی را نمی توانیم بکنیم و این مساله برای ما قابل هضم نیست. اگر قرار است حق آبه ای کم شود از استانهایی کم شود که از طرح جامعه مصوب سال 1385 عدول کرده اند نه از خوزستان که توسعه و اضافه برداشتی نداشته است.

وی در مورد ساخت سد بختیاری بر روی دز گفت: این سد حداقل سه یا چهار سال مطالعات پیش از اجرا را طی کرده است و اینکه هم اکنون در حال پیشرفت فیزیکی است نشان از این است که برنامه ریزی آن از پیشتر از اینها در حال اجرا بوده است. در مشخصات این سد ظرفیت 5 میلیارد متر مکعب عنوان شده است و باید دید که کاربرد این سد برای مدیریت رسوبات و سیلاب ها است یا کاربرد دیگری هم وجود دارد؟

مدیر کل جهاد کشاورزی استان خوزستان در مورد مخالفت خویش درباره احداث سد بختیاری گفت: قدر مانور من محدود است. در مورد سد گتوند به شدت مخالفت کردم و هشدار دادم و به همین دلیل شکایت من را در حضور معاون اول رییس جمهور کردند. من که نمی توانستم کلنگ بردارم و سد گتوند را خراب کنم . تنها امکان برای من نامه نگاری به استاندار و یا نمایندگان بود که این کار را انجام دادم. در مورد رودخانه زهره به هجده نماینده طی دو مرحله نامه نگاری کردم و حتی تلفنی با آنها صحبت کردم اما پاسخی نگرفتم. تنها قدرت مانور من اطلاع رسانی، مصاحبه و نوشتن نامه های محرمانه به مسوولان امر است.

وی افزود: حرف ما این است که اولا ما تخصیص جدید را نمی خواهیم و تخصیص همان میزان که در گذشته کشت می شده است و تصاویر ماهواره ای، قرارداهای سازمان آب و برق و بررسی های میدانی ما نیز نشان می دهد آب برای ما صورت گیرد. دوم اینکه طرح می بایست با میزان 800 هزار هکتار اجرا شود. سوم اینکه رییس جمهور قول داده است و من هم پاراف ایشان را دیده ام که قولی که به مردم خوزستان داده شده است باید عملی شود. دکتر نوبخت نیز در سفر به خوزستان قول تخصیص آب به کل طرح را داده است.

مدیر کل جهاد کشاورزی استان خوزستان گفت: مهندس شمسایی و سازمان آب برق خوزستان تلاش و رغبت زیادی در اجرا و اتمام طرح 550 هزار هکتاری دارند اما مشخص است که اگر اعتبار و تخصیص آب پروژه صورت نگیرد دست آنها نیز با وجود تلاش بسیار برای کار کردن بسته خواهد بود. اگر ما و دیگر مسوولان استان از این فرصت طلایی استفاده نکنیم و از اعتبار تخصیص داده شده از صندوق توسعه ملی به دستور رییس جمهور استفاده نکنیم دیگر موفق به اجرای طرح نخواهیم بود .

خوزستان هم اکنون به تنهایی گندم 10 میلیون نفر را تامین می کند

وی افزود: اجرای طرح 550 هکتاری یک طرح استانی نیست بلکه یک طرح کشوری است چرا که برای مثال خوزستان هم اکنون به تنهایی با تولید 16 میلیون تن گندم نیاز حدود 10 میلیون نفر از هم میهنانمان را تامین می کند و با اجرای این طرح این عدد به 25 میلیون تن افزایش خواهد یافت.

چنگلوایی در پایان گفت: کشاورزان این منطقه در بدترین وضعیت و در خشکسالی در این زمین ها کشت کار می کردند. از همین رو اولویت اصلی ما بهبود و ترمیم شبکه های قدیمی است. بخشی از کار در رابطه با احداث شبکه ها، بخشی نیز ترمیمی و اصلاحی است. همچنین تقاضاهایی برای ساماندهی ایستگاه های پمپاژ و علاج بخشی برای اصلاح کانال ها داریم. باید در نظر داشته باشیم کشاورزان این منطقه در بدترین وضعیت و در خشکسالی در این زمین ها کشت و کار می کردند.