در تپه جعفر آباد یکی از مهمترین استقرارگاههای دشت شوشان در هزاره پنجم قبل از میلاد
به راستی یگان حراست میراث شوش به چه کاری مشغول است که آثار را به حال خود رها کرده و دنبال مسائل دیگر رفته است. نیروهای یگان حراست میراث برای چه کاری استخدام شده و حقوق می گیرند؟ اگر قرار است در حضور اینان آثار از بین برود، چه بهتر که نباشند. واقعیت آن است که در شوش به عنوان یکی از مهم ترین اسقرارگاههای بشری و کانون تمدن های شکل گرفته در ایران مدیریت توانمندی وجود ندارد و همین روند نابودی محوطه های تاریخی را در پی دارد
خوزنیوز / مجتبی گهستونی: گویا حفر محوطه های باستانی در شوش به امری عادی بدل گردیده و قبح آن برای سازمان میراث فرهنگی از بین رفته است.
اما مساله ای که از همه دردناکتر است اینکه کار به جایی رسیده که متجاوزان به حریم آثار به خود جرات داده و قبور سادات را نیز نبش می نمایند در حالی که میراث شوش خود را به خواب خرگوشی زده و در پی هر تجاوزی به جای اینکه به فکر راه حل برای این معضل باشد، صورت مساله را پاک نموده و شاکیان این تجاوزات را دشمنان میراث می خواند.
به راستی یگان حراست میراث شوش به چه کاری مشغول است که آثار را به حال خود رها کرده و دنبال مسائل دیگر رفته است. نیروهای یگان حراست میراث برای چه کاری استخدام شده و حقوق می گیرند؟ اگر قرار است در حضور اینان آثار از بین برود، چه بهتر که نباشند. واقعیت آن است که در شوش به عنوان یکی از مهم ترین اسقرارگاههای بشری و کانون تمدن های شکل گرفته در ایران مدیریت توانمندی وجود ندارد و همین روند نابودی محوطه های تاریخی را در پی دارد.
این بار نوبت به حفاری های در محوطه بسیار مهم و برجسته جعفر آباد به عنوان یکی از مهمترین استقرارگاههای دشت شوشان در هزار پنجم قبل از میلاد مسیح و دیگر آثار مجاور آن رسیده است. داستان از این قرار است که در مقبره یکی از سادات مهم منطقه به نام سید تفاخ که در بر روی تپه های جعفر آباد قرار دارد گودال عمیقی کنده شده و حتی سنگ قبر سید را نیز از جا درآورده و به کناری انداخته اند، به خیال درآوردن گنج.
مدفن یکی از سادات بزرگوار تفاخ برروی تپه جعفر آباد که بدنبال یافتن گنج کنده شده است
البته کار به همین جا ختم نشده و متجاوزان در نزدیکی این مدفن حفاری دیگری صورت داده اند که گودالی به عمق حدودا 10 متر را ایجاد نموده است که در نوع خود بی سابقه است وحتی تصور اینکه چگونه کسی خود را به انتهای گودال برساند نیز خطرناک است.
متاسفانه سازمان میراث فرهنگی تبدیل شده به سازمان تخریب میراث فرهنگی!!!! این دفعه مسولان میراث می خواهند اهمال کاری، سستی و بی توجهی خود نسبت به تخریب آثار را به گردن چه افرادی بگذارند؟
البته در گذشته نیز مسولان میراث مواردی مانند برداشتن آثار توسط گزارشگران خبر 20:30 را به جناح های مخالف خود نسبت دادند وبه جای اینکه فکری به حال امور حفاظتی خود بکند، درهای محوطه شوش را بستند. که نتیجه آن می شود چیزی که امروز شاهد آن هستیم.
اطلاعات تاریخی تپه جعفر آباداين تپه به سه دوره تاريخي تقسيم شده است.دوره اول معماري چينه اي وخشتي داشته است. چند خانه از دوره دوم نيز حفاري شده است كه ديوارهاي خشتي داشته اند و كف آنها نيز با خشت چيده شده بود. سفالهاي اين تپه همگي از دوره سوزيانا هستند. در ضمن ادوات سنگي گوناگوني مانند هاون،سنگ ساب، تيغه،رنده و غيره از اين تپه بدست آمده است .
از سال 1969 تا 1978 هشت فصل كاوش توسط هيات باستانشناسي فرانسه در ايران به سرپرستي ژنوييودلفوس در تپهها ي جوي، جعفر آباد و بندبال انجام شد. در طي اين كاوشها كهنترين آثار و بقاياي فرهنگي در تپه جعفرآباد به دست آمده است. اين تپه به عنوان شاخص مراحل گوناگون فرهنگهاي دوران مختلف ده نشيني در حوزه فرهنگي شوش است. براي نخستين بار در دوره روستا نشيني قديم (5000- 4800 پ . م ) در محوطه باستاني جعفر آباد شوش سفالهاي نخودي دشت شوشان توليد شدند. زيستگاه اوليه آن حدود 2000 متر مربع مساحت داشت و سه بار به طور عمده تجديد بنا شده بود.
معماري اين فاز متشكل از اتاقهاي مسكوني بزرگ يا تالارهايي است كه با انبارهاي كوچكتر در بافت زيستگاهي بسيار هستهاي قرار گرفته است. به همين دليل فضاي باز محوطه كم است. يك كارگاه سفالگري در جعفرآباد در يك مقطع زماني كه اين محوطه مسكوني نبود سفال توليد ميكرده است. در اين محوطه باستاني سفالهاي منقوش ظريف، پيكركها، حلقههاي سفالي و گل ميخها يا مخروطي سفالي سوراخ شده يافت شده است. اين اشيا در بندبال نيز در لايههاي هم دوران به دست آمده است و احتمالا به نجيبزادگان يا كنشهاي آييني مربوط مي شود. كوره سفالپزي و احتمالا كارگاه پيكرهسازي تنها مدارك حاكي از وجود فعاليتهاي صنعتي است.
گورهاي متعلق به دو نوزاد و يك كودك به دست آمده كه احتمالا در گوشه ساختمانهاي متروك جعفرآباد قرار داشتهاند.