رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز با اشاره به آغاز فعاليت اين مركز از چهار سال پيش، گفت: اين مركز امسال مجوز پذيرش دانشجوي Ph.D by Research در رشته‌هاي اپيدميولوژي ديابت و تغذيه در ديابت را از وزارت‌خانه دريافت كرد.
 
دكتر حاجيه شهبازيان  با بيان اين مطلب عنوان كرد:‌ با اخذ مجوز پذيرش دانشجوي دكتري پژوهش‌محور، اين مركز در هر ترم تحصيلي مي‌تواند 2 دانشجو پذيرش كند كه بايد دوره تحصيلي پنج ساله خود را به‌طور كامل در مركز بگذارنند.
 
وي افزود: علاوه بر اين كليه دانشجويان رده‌هاي مختلف پزشكي اعم از دانشجو، اينترن، رزيدنت و دانشجويان رشته‌هاي فوق تخصص كه در زمينه غدد متابوليك فعاليت مي‌كنند، با مركز تحقيقات ديابت و كلينيك ديابت ارتباط آموزشي خواهند داشت و بخشي از آموزش و فعاليت‌هاي پژوهشي خود را در اين مركز انجام مي‌دهند.
 
رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز ادامه‌داد: انجام تقريبا 60 طرح تحقيقاتي در زمينه‌هاي مختلف مرتبط با ديابت شامل روش‌هاي درماني، گياهان دارويي، تقسيم‌بندي انواع، عوارض و و شيوع بيماري ديابت از دستاوردهاي مركز در مدت چهار سال فعاليت آن است.
 
شهبازيان گفت: سالانه تقريبا حدود20 تا 30 مقاله تحقيقاتي از سوي مركز در سايت‌ها و مجلات علمي مختلف منتشر مي‌شود. همچنين مركز تحقيقات ديابت، 6 عنوان كتاب در زمينه بيماري ديابت به چاپ رسانده‌است و هم‌زمان در كلينيك ديابت بيمارستان گلستان از سال 79، فعاليت‌هاي درماني براي بيماران ديابتي و كارهاي آموزشي براي دانشجويان رشته پزشكي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز داشته است.
 
رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز در زمينه كاربردي‌كردن نتايج تحقيقاتي اين مركز در حوزه درمان بيماران ديابتي، تصريح كرد: بسياري از طرح‌هاي مركز، كاربردي است. سال گذشته طرحي درباره "ديابت و روزه‌داري "‌ براي پاسخ دادن به اين مسئله كه "آيا بيماران ديابتي تحت درمان‌هاي مختلف دارويي مي‌توانند روزه بگيرند و آيا روزه گرفتن براي آن‌ها خطر ساز نيست و مي‌تواند در بهبود اين بيماران كمك كند؟" روي120 بيمار ديابتي در بيمارستان گلستان انجام شد.
 
شهبازيان ادامه‌داد: به اين افراد قبل از آغازماه مبارك رمضان، آموزش‌هاي لازم از نظر نوع و نحوه تغذيه براي افطار و سحر ارايه و قند خون اين بيماران كنترل شد. همچنين دستگاه گلوكومتر به منظور كنترل قند خون توسط خود بيمار به‌طور رايگان به آن‌ها داده شد؛ اين بررسي نشان داد كه اگر بيماران ديابتي قند خون خود را به درستي كنترل كرده و آموزش‌هاي كافي درباره روزه‌داري ديده باشند، روزه‌داري نه تنها براي بيشتر آن‌ها ضرر و خطري ندارد بلكه به كنترل قند و بهبود وضعيت چربي خون‌ آن‌ها كمك مي‌كند. البته بيماران مورد مطالعه در اين بررسي، كساني بودند كه از داروهاي خوراكي استفاده مي‌كردند.
 
وي طرح ديگر انجام شده در اين مركز را "مطالعه ميزان شيوع ديابت در اهواز" عنوان و خاطرنشان كرد: مطابق اين بررسي، ميزان شيوع ديابت در اهواز 5/10 درصد بود كه اين رقم در سطح استان كمتر و بين 5/8 تا 10 درصد گزارش شد زيرا ميزان ابتلا به ديابت در روستاها به مراتب كمتر از مناطق شهري است. همچنين شيوع ديابت در مناطق مختلف دنيا و همچنين ايران متفاوت است. براي مثال در شهرهايي مانند يزد و مناطق شهري تهران تا 15 درصد و بيشتر هم گزارش شده‌است. البته بايد توجه داشت بيماري ديابت با نحوه زندگي در شهر و روستا و همچنين ميزان فعاليت بدني و نحوه تغذيه ارتباط بسياري دارد.
 
رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز يكي از مناطق با شيوع بالاي ديابت ‌در دنيا را منطقه خاورميانه و به ويژه كشورهاي ‌حوزه خليج‌فارس ذكر كرد و افزود: براي مثال ميزان شيوع ديابت در امارات متحده، 25 درصد است و اين نگراني وجود داشت كه شايد آمار ابتلا به ديابت در اهواز هم به علت نزديكي به خليج‌فارس بالا باشد كه خوشبختانه در مناطق شهري اهواز اين رقم 5/10 درصد بود.
 
شهبازيان درباره فاكتورهاي موثر در ابتلا به بيماري ديابت اظهارداشت:‌ ديابت داراي 2 نوع است كه منشاء هر 2 نوع آن ژنتيكي است و ژن نقش اساسي در بروز ديابت دارد اما در ديابت نوع 2 و حتي نوع يك در كودكان، عوامل محيطي در بروز و آشكارشدن ژن ‌موثر هستند. در ديابت نوع 2 كه ديابت بزرگسالان و شايع‌ترين نوع ديابت است و حدود 80 تا 85 درصد ديابت‌ها را تشكيل مي‌دهد، نيز فاكتور وراثت نقش تعيين‌كننده‌اي در ابتلا به بيماري دارد و كساني كه سابقه ابتلا به بيماري ديابت در خانواده خود دارند، نسبت به كساني كه هيچ فردي در خانواده‌ آن‌ها مبتلا به ديابت نبوده است، در معرض خطر بسيار بالاتري هستند؛ با اين وجود عوامل محيطي در بروز اين ژن‌ها موثرند كه مهم‌ترين آن، وضعيت تغذيه و ورزش اين افراد است.
 
وي تصريح كرد: با انجام روزانه حداقل نيم ساعت فعاليت ورزشي مي‌توان شانس ابتلا به ديابت را تا 50 درصد كاهش داد. همچنين هرچه‌قدر وزن شخصي بالاتر باشد، شانس ابتلا به ديابت بيشتر است بنابراين جهت پيشگيري از ابتلا به اين بيماري توصيه مي‌شود افراد وزن خود را در محدوده طبيعي نگه دارند. خوردن موادي با كربوهيدارات‌هاي(قندهاي) ساده هم به ويژه در كساني كه استعداد ابتلا به ديابت دارند و تغييراتي در قند خون آن‌ها مشاهده شده است، خطر بروز اين بيماري را در فرد افزايش مي‌دهد.
 
رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز درباره آخرين دستاوردهاي حوزه درمان ديابت خاطرنشان ساخت: در ديابت نوع يك تنها راه درماني، تزريق انسولين است. زيرا سلول‌هاي توليد كننده انسولين در غده لوزالمعده اين بيماران تقريباً به طور كامل از بين مي‌روند اما در ديابت نوع 2 كه شايع‌ترين نوع است، اين سلول‌ها از بين نمي‌روند بلكه حتي در مراحل ابتدايي بيماري ممكن است ترشح انسولين اين بيماران بيش از افراد سالم باشد، اما مشكل اين افراد مقاوم شدن سلول‌هاي بدن آن‌ها به انسولين است. در واقع انسولين نمي‌تواند قند را وارد سلول‌هاي بدن اين افراد كند كه اصطلاحاً به آن "مقاومت به انسولين" مي‌گويند و بنابراين اين افراد به انسولين بسيار بيشتري نياز دارند.
 
شهبازيان افزود: در بيماري ديابت نوع 2، به تدريج غده لوزالمعده به كم‌كاري و ترشح كم انسولين عادت مي‌كند بنابراين در مراحل ابتدايي اين بيماري، بيشتر اين بيماران را مي‌توان بدون تزريق انسولين درمان كرد اما در صورت پيشرفته بودن بيماري بهتر است از همان ابتدا اين بيماران تحت درمان با انسولين قرار گيرند .در افرادي كه بيماري شديد نباشد، تا سال‌هاي متمادي مي‌توان با داروهاي خوراكي و انواع قرص، ديابت را كنترل كرد البته معمولا پس از 10 سال از آغاز بيماري، سالانه 10 درصد بيماران دچار شكست درماني با داروهاي خوراكي مي‌شوند و بايد تزريق انسولين را آغازكنند و گفته مي‌شود پس از 20 سال، تقريبا تمام بيماران ديابت نوع 2 نياز به تزريق انسولين براي كنترل قند خود، خواهند داشت.
 
وي با تصريح بر اين‌كه در حال حاضر درمان قطعي براي ديابت وجود ندارد، اظهارداشت: تنها با تجويز رژيم‌هاي غذايي، ورزشي، دارو و انسولين مي‌توان قند خون بيماران و عوارض ناشي از آن را كنترل كرد اما ريشه‌كني اين بيماري هنوز تحقق نيافته‌است. به هر حال كيفيت زندگي بيمار تا حد زيادي بستگي به نحوه كنترل بيمار بر بيماري خود و استفاده درست و منظم داروها دارد. اگر يك بيمار كنترل خوبي بر بيماري داشته باشد، كمتر دچار عوارض طولاني مدت اين بيماري مانند از كار افتادن كليه‌ها، از دست دادن بينايي، زخم پا و قطع اندام مي‌شود و در نتيجه عمر طولاني‌تري خواهد داشت اما گفته مي‌شود ديابت حدود 10 سال از عمر مفيد افراد را كاهش مي‌دهد.
 
رئيس مركز تحقيقات ديابت دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز با اشاره به تشكيل كميته‌هاي تخصصي در اين مركز به‌منظور بررسي تمام ابعاد بيماري ديابت، خاطرنشان كرد: هركدام از اين كميته‌ها جنبه خاصي از بيماري مانند عوارض چشمي، كليوي، مسايل عصبي بيماري، تغذيه و پيشگيري و درمان، استفاده از گياهان دارويي، مطالعات زخم پاي ديابتي و ديابت در حاملگي را مورد بررسي قرار مي‌دهند.