يك متخصص اورولوژی گفت: مصرف بيش از حد مواد لبنياتي و پروتيني و مصرف طولاني مدت برخي داروها خطر ايجاد سنگ كليه را افزايش مي دهد؛ همچنين افراد كم تحرك (پشت ميز نشين) و كساني كه مايعات كمي مصرف ميكنند، در معرض خطر اين بيماري هستند.
دکتر محمدعلی حسینی به برخي مشاغل در محيطهاي گرم به عنوان يكي از عوامل موثر در ايجاد سنگ كليه اشاره و اظهار كرد: مشاغلي مانند كار كردن در كنار كورهها و يا قرار گرفتن در زير نور آفتاب به مدت طولاني كه موجب تعريق زياد شود، در صورتي كه شخص مايعات به اندازه كافي مصرف نكند، موجب ايجاد سنگ كليه خواهند شد.
وی گفت: موادي مانند نمك، كلسيم و فسفر در ادرار اگر به حالت فوق اشباع برسند در كليه رسوب پيدا كرده و موجب تشكيل كريستال ميشوند، كريستالهاي ايجاد شده با هم تجميع شده و انواع سنگهاي ريز و درشت تشكيل ميشوند كه همان سنگ كليه است.
مهمترين علايم وجود سنگ كليهمدير گروه اورولوژي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز در خصوص علايم وجود اين بيماري در فرد توضيح داد: علايمي مانند درد پهلو، خونريزي در ادرار و سوزش آن و حالت تهوع از مهمترين علايم بيماري سنگ كليه ميباشند كه با سونوگرافي و انجام آزمايش، محل وجود سنگ مشخص ميشود.
وي ادامه داد: ادرار در حالت معمول رقيق است و به راحتي از مثانه تخليه ميشود ولي هنگامي كه تعريق زياد شد و مايعات به اندازه كافي مصرف نشود ادرار حالت غليظ پيدا ميكند و ذرات به وجود آمده موجب رسوب در در كليهها و مسير خروجي ادرار ميشوند كه در نتيجه عمل دفع ادرار با مشكل مواجه ميشود. در حالتي ديگر گاهي اوقات فرد به دليل مشكلاتي مانند بالا بودن سن، مشكلات پروستات، تنگي مجاري ادراري و مثانه دچار سنگ كليه ميشود.
حسيني با بيان اين كه نميتوان گفت كه بيماري سنگ كليه بيشتر در مناطق گرمسير شيوع دارد، افزود: در مناطق گرمسير به دليل تعريق زياد تشنگي زيادي به وجود مي آيد و در مناطق سردسير نيز به دليل هواي سرد فرد مايعات كمتري مصرف ميكند. مصرف مايعات بستگي به عادت دارد، بعضي افراد بايد خيلي تشنه شوند تا مايعات مصرف كنند در حالي كه هنگامي كه احساس تشنگي كرديم در اولين فرصت بايد آب نوشيده و مايعات را جايگزين كنيم.
وي عنوان كرد: توجه به رنگ ادرار هم ضروري است، رقيق بودن ادرار نشان دهنده مصرف مايعات به اندازه كافي است در حالي كه غليظ بودن آن مانند صبح هنگام بيدار شدن خبر از كمبود مايعات و ضرورت مصرف آب و ديگر مايعات را نشان ميدهد.
اين متخصص اورولوژي به تاثير مشكلات جسمي افراد در بروز سنگ كليه اشاره كرد و گفت: برخي افراد به طور مادرزادي دچار ضعف نخاعي و يا مشكل در سيستم عصبي هستند و يا مهرههاي كمرشان مشكل دارد كه دچار مشكل در مثانه ميشوند، در اصطلاح اين افراد داراي "مثانه شل" هستند. مثانه شل قدرت تخيله كامل ادرار را ندارد و هميشه مقداري از ادرار در مثانه باقي مانده، رسوب كرده و موجب ايجاد سنگ ميشوند. همچنين تنگي مجاري، انسدادها، سرطان پروستات و عفونتها ميتوانند عامل سنگ كليه باشند.
ميزان سنگ كليه در مردان 3 برابر خانمها استعضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز درباره تاثير جنسيت بر ايجاد سنگ كليه در افراد گفت: در خانمها به صورت طبيعي موادي مانند "سيترات استروژن" وجود دارند كه به حل شدن سنگها كمك ميكنند، ولي در آقايان وجود موادي مانند "تستسترون" موجب افزايش ميزان سنگ كليه ميشود؛ در نتيجه، ميزان سنگ كليه در مردان 3 برابر خانمها است.
حسيني ادامه داد: عامل ديگري كه در افزايش ميزان سنگ كليه در مردان موثر است، فعاليت بيشتر مردان و قرار گرفتن آنها در معرض نور مستقيم آفتاب است.
مدير گروه اورولوژي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز اظهار كرد: موادي مانند ليموناد و ليموترش به دليل دارا بودن سيترات در حل سنگ كليه موثر است و در مقابل موادي مانند كولاها، چاي غليظ و مصرف زياد قهوه موجب تشديد فرايندسنگسازي ميشوند.
وي گفت: اگر يكي از كليهها دچار تغيير شود مثلا دچار گرفتگي در لولهها، چرخش، جراحي، ضربه و يا سرجايش قرار نداشته باشد احتمال ابتلاي آن به سنگ كليه بيشتر است.