رييس انجمن خلأ ايران با اشاره به اهداف تشكيل اين انجمن، بر لزوم تبديل تهديدها و نقاط ضعف حوزه علوم و فناوري خلأ در كشور به نقاط قوت و فرصت تاكيد كرد و از پيگيري تشكيل تشکیل ستاد فناوری خلأ در مجموعه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری و طرح کلان توسعه استفاده از تکنیکهای خلأ در صنایع کشور خبرداد.
دکتر جليل بدراقي در مراسم افتتاحیه ششمین کنفرانس خلأ ایران که چهارشنبه 16 بهمنماه، در مهمانسرای دانشگاه شهیدچمران اهواز برگزار شد، با مروري بر مقدمه و اهداف تشکیل انجمن خلأ ایران به برخی نکات ضعف، تهدیدها، نكات قوت و فرصتها در حوزه علوم و فناوری خلأ در كشور اشاره و با پیشنهاد راهبردهایی جهت کاهش نقاط ضعف و تبدیل تهدیدها به نقاط قوت و استفاده از فرصتهای حوزه فناوری خلأ برای بخشهاي صنعت و مراکز پژوهشی و دانشگاهی، این انجمن را يك مؤسسه غیرانتقاعی در زمره انجمنهای علمی، پژوهشی و فنی توصیف و اظهار کرد: گسترش، پیشبرد و ارتقا علمی در حوزه فناوری خلأ و سیستمهای مربوط به آن، بهبود بخشیدن به امور آموزشی، پژوهشی و خدمات فنیمهندسی در اين حوزه و تربیت کمّی و کیفی نیروهای متخصص در این زمینه از اهداف کلی تشکیل انجمن است.
وی با اشاره به نقاط ضعف حوزه فناوری خلأ در کشور، عدم ارتباط مناسب میان پژوهش با تولید صنعتی و تجارت، ارتباطات ناچیز در زمینه تحقیقات مشترک بینالمللی، عدم تمایل بخش خصوصی به ورود در زمینههای نو، عدم وجود عزم ملی، عدم وجود نیروهای متخصص در حوزه علوم فناوری خلأ، وجود مشکلات ساختاری در نظام برنامهریزی اداری و دولتی و عدم توجه به دانش موجود برای تامین نیازهای صنعتی کشور را از جمله اين موارد برشمرد.
رییس انجمن خلأ ایران همچنین درباره نقاط قوت به امکانات مالی مناسب در شرایط فعلی کشور، وجود نیروی انسانی مستعد یادگیری و وجود متخصصان متعدد در رشته های نزدیک به خلأ اشاره و خاطرنشان کرد: آنچه موجب تهدید توسعه تحقیقات و فناوري در این حوزه ميشود، فقدان دستاوردهای اقتصادی در کوتاه مدت است زیرا ورود به این حوزه مستلزم یک سرمایهگذاری ثابت قابل توجه است که بازگشت این سرمایه با وضعیت موجود در کشور در کوتاهمدت میسر نیست و این موضوع انگیزه سرمایهگذاران برای ورود به این حوزه را تهدید می کند.
بدراقی جذب متخصصان داخلی توسط کشورهای خارجی، به خطر افتادن اقتدار کشور در صورت عدم پیشرفت در حوزه علوم و فناوری خلأ و تحریمهای موجود در زمینه تجهیزات پیشرفته بر علیه کشور به علت کاربردهای نظامی و هستهای فناوری خلأ را از دیگر تهدیدهای این حوزه در کشور برشمرد و خاطرنشان کرد: درباره فرصتهای موجود نیز میتوان به تاثیر این حوزه بر تولید صنایع مرتبط، عدم نیاز به امکانات پیچیده آزمایشگاهي برای پژوهش، امکان سازماندهی آزمایشگاههای موجود برای توسعه این فناوری، پایه مشترک علمی برای کاربردهای متعدد و امکان همکاری بینالمللی با برخی کشورهای صاحب فناوری خلأ اشاره کرد.
وی چالشهای آموزشی حوزه فناوری خلأ در کشور را در مواردی همچون مشخصنبودن میزان تاثیر آموزش و نحوه تدريس رشتههای علمی مرتبط بر کارآفرینی، خلاقیت و نوآوری دانش آموختگان در دانشگاهها، محدوديت عرضه و تقاضای دورههای آموزشی در باره علوم و فناوری خلأ و عدم ارتباط مناسب بین اساتید و متقاضیان دورههای آموزشی دانست و اظهار داشت: انجمن از طریق دبیرخانه و سایت اینترنتی در زمینه برقراری ارتباط بین اساتید، موسسههای برگزارکننده دورههاي آموزشي مرتبط و متقاضیان، كمك میکند.
رییس انجمن خلأ ایران با تاکید بر اینکه باید ضمن کاهش نقاط ضعف و آثار تهدیدها، نقاط قوت حوزه فناوري خلأ را تقویت کنیم، درباره راهبردهای تحقق این هدف، تصریح کرد: ارتقا منابع انسانی در زمینه فعالیتهای خلأ با راهاندازی و حمایت کانون تفکر و آینده اندیشی در این زمینه، اجرای آموزشهای کوتاه مدت تخصصی در مراکز تحقیقات و صنعتی مرتبط، کمک به انتشار دستاوردهای علمی، راهاندازی دورههای تحصیلاتتکمیلی در زمینه فناوری خلأ، برگزاری همایشها و نشستهاي علمی و تخصصی از راهبردهاي پيشنهادي براي تحقق اين امر است.
بدراقي راهبردهاي ديگر را توسعه فناوری خلا در چارچوب نظام برنامهای با ایجاد کمیته عالی سیاستگذاری در مجموعه معاونت علمی و فناوری رياستجمهوری، تدوین برنامه ملی توسعه فناوری خلأ و اجرای این برنامه با همکاری مراکز صنعتی، بخش خصوصی و مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی، تقویت زيرساختهای فرهنگی و اجتماعی با حمایت از برنامههای هدفمند آموزش عمومی فناوری خلأ از طریق ابزارهای ارتباط جمعی، ارائه آموزشهای علمی از طریق رسانههاي جمعی، نهادسازی و ساختارسازی با تشکیل ستاد توسعه فناوری خلأ در معاونت علمی و فناوری، ایجاد مراکز خدماترسانی پژوهشی و فناوری خلأ در سطح ملی، تاسیس شرکتهای دانشبنیان فعال در زمینه فناوری خلأ در پارکها و مراکز رشد، تاسیس و توسعه مراکز پژوهشی، توسعه بخش تحقیق و صنایع فعال در زمینه خلأ و تاسیس فن بازار تخصصی برشمرد.
وی همچنین برخی ایدههای مطرح در انجمن و اقدامات انجامشده جهت تحقق این ایدهها را مورد اشاره قرار داد و خاطرنشان کرد: در راستای تشکیل ستاد فناوری خلأ در مجموعه معاونت علمی و فناوری ریاستجمهوری طي جلسات متعدد هیاتمدیره، برنامهای مدون و با معاونت علمی و فناوری مطرح شد؛ همچنین از نظرات جمعی از خبرگان حوزه علوم و فناوری خلأ در این زمینه استفاده شد. البته در حال حاضر برای تشکیل یک ستاد مستقل در این معاونت، مقاومتهايي وجود دارد و پیشنهاد آنها این است که این ستاد در یکی از زیرمجموعههای معاونت تشکیل شود.
رییس انجمن خلأ ایران همچنین به ارائه طرح کلان توسعه استفاده از تکنیکهای خلأ در صنایع کشور به ريیسجمهور پیشین در جلسه وی با انجمنهای علمی و موافقت با اجرای این طرح اشاره و خاطرنشان کرد: رییسجمهور سابق دستور لازم برای اجرای طرح را به معاونت وقت علمی و فناوری ابلاغ کرد و این طرح در حال حاضر نیز پیگیری میشود.
بدراقی يكي از محورهاي فعالیت انجمن را تشکیل گروههای آموزشی و کمیته های تخصصي عنوان و خاطرنشان کرد: در حال حاضر گروههای آموزشی لایههای نازک، ساختار نانو، فیزیک سطح، متالورژی و مواد، فیزیک پلاسما و.. همچنین کمیتههای آموزشی، پژوهشی، بینالمللی، ارتباط با صنعت، پذیرش و روابط عمومی، آمار و اطلاعات و... تشکیل شدهاست که در این زمینه از اعضای انجمن انتظار میرود در تشکیل و فعالتر کردن این گروههای آموزشی و کمیتههای تخصصی انجمن را یاری کنند تا از تجربیات یکدیگر برای ارتقای علوم و فناوری خلأ استفاده كنيم.