شب‌های دزفول را که بخواهی از بلندای نقطه‌ای در حوالی رودخانه دز به نظاره بنشینی، نور چراغ‌های رنگی، وسعت و زیبایی رود دز و درختان کوچک و بزرگ، نخستین تصاویری هستند که در مقابل چشمانت صف می‌کشند، در هیاهوی این همه سرسبزی که شب، رخت سیاهی بر آنها پوشانده، اگر کمی این سو و آن‌سو کنی، درخشش گنبدی آهنین و دو گلدسته که در اطراف آن همانند کوهی ایستاده‌اند، عجیب چشمت را می‌گیرد.

گنبدی که رنگ سبزش همانند نور امیدی در دل تاریکی شب، خودنمایی می‌کند تا دریابی که این محل از آن کسی است که سبز بودنش او را به «سبزقبا» مشهور کرده است، رنگ سبز دلربای مسجد، هر آدمی را وسوسه می‌کند تا قدم بگذارد در مسجدی که همیشه، جای زائرانی است که محال است از آن حوالی بگذرند و از لمس ضریح باصفای آن خود را محروم کنند.

در جای جای بقعه، گنجشک‌ها و پرستوها پنجره‌های گنبدی شکل مسجد را به تصرف خود در آورده‌اند، دیدن حضور آزادانه پرندگان در مسجد تو را تا مشهدالرضا(ع) می‌برد، آنجا که گویی کبوترها با عهد و میثاقی ابدی خود را میهمان همیشگی ضامن آهو کرده‌اند، گویی بین خود و آهو تفاوتی نمی‌بینند، شاید هم محبت صاحب آن حرم پرنده و آدم نمی‌شناسد و همه را شیفته خود می‌کند، هر چند این شباهت عجیب نیست چرا که مشهدالرضا و دزفول هر دو مامن حضور دو برادر از خاندان علوی هستند که حتی پرندگان نیز حضور آنها را به فال نیک گرفته و آنها را پناه خود می‌دانند.

*پیشرفت لاک‌پشتی بهسازی حرم سبزقبا

دیدن نذورات نقدی انباشت شده در ضریح سبزقبا همه را به این باور می‌رساند که ماهانه اعتبارات کلانی از سوی مردم به این بقعه تعلق می‌گیرد و همین موضوع سبب می‌شود تا سئوالات فراوانی در ذهن افراد شکل بگیرد، از جمله اینکه چرا بقعه سبزقبا با وجود بهره مندی از این همه اعتبار، با مشکلات عدیده‌ای از جمله فرسودگی ساختمان، کهنه بودن فرش‌های حرم، فقدان و یا خرابی سیستم‌های سرمایشی و در نهایت عدم برخورداری از ظاهری آراسته در تمام قسمت‌ها برخوردار است.

یکی از شهروندان دزفولی حاضر در حرم سبزقبا گفت: چند سال است در هر بار حضور در حرم سبزقبا شاهد پیشرفت‌های لاک پشت گونه در بحث عمرانی و زیباسازی این مکان هستم و در این مدت جز آیینه کاری بالای ضریح هیچ اقدام خاصی صورت نگرفته است.

علی سهرابی افزود: هر زمان که به زیارت بقعه‌های متبرک در سایر استان‌ها می‌روم شاهد تغییرات گسترده در فضای ظاهری و توجه فراوان نسبت به آراستگی آنها هستم اما متاسفانه به حرم سبزقبا که سالانه زائران بسیار زیادی را در خود می‌بیند و یکی از قطب‌های مذهبی مهم در استان است توجهی نمی‌شود.

وی با اشاره به فرسودگی فرش‌های موجود در داخل حرم، اظهار کرد: فرش‌ها به حدی کهنه است که نمای زشتی را به فضای داخلی حرم داده و فرسودگی گچ کاری‌های سقف و دیوارها نیز در زشت شدن نمای داخل حرم، مزید بر علت شده است.

*اعتراض خادمان سبزقبا نسبت به کمبودها

یکی از خادمان حرم سبزقبا نیز به وضع نامناسب سیستم‌های سرمایشی حرم اشاره کرد و گفت: سال‌های زیادی است که حرم سبزقبا از کمبود سیستم‌های سرمایشی رنج می‌برد و سیستم‌های موجود نیز به دلیل قدیمی بودن کارایی خود را تا حد زیادی از دست داده‌اند.

زهرا احمدی افزود: هر سال ایام تابستان و حتی بهار خادمان حاضر در بخش کفشداری حرم که فاقد وسایل خنک کننده است، به دلیل گرمای بیش از حد دچار مشکلاتی می‌شوند و همین امر سبب می‌شود تا گاه از حضور در این بخش خودداری کنند.

وی ادامه داد: حتی سرویس‌های بهداشتی حرم نیز در وضعیت مطلوبی قرار ندارند و همین امر سبب اعتراض‌های روزانه زائران شده و ما نمی‌دانیم در پاسخ به این اعتراض‌ها چه جوابی باید داد.

*درآمد حرم جوابگوی هزینه‌ها نیست

مدیر آستان متبرک سبزقبای دزفول در خصوص اعتبارات این آستان در طول ماه اظهار کرد: به طور متوسط هر ماه بین 50 تا 60 میلیون تومان توسط مردم به داخل ضریح واریز می‌شود و درآمد حاصل از نذورات نقدی که به دفتر حرم اهدا و یا به صورت بانکی به یکی از حساب‌های آستانه سبزقبا واریز می‌شود، نیز ماهانه حدود یک میلیون تومان است.

حسین حاجی طالب، درآمد ماهانه حرم سبزقبا از طریق املاک و زمین‌های وقفی را نیز 8 تا 10 میلیون تومان عنوان کرد و افزود: به این ترتیب هر ماه حدود 70 میلیون تومان اعتبار نصیب این بقعه می‌شود که از این میزان 70درصد به صورت مستقیم جهت امورات مختلف عمرانی، فرهنگی و مدیریتی حرم هزینه می‌شود.

وی تصریح کرد: 30 درصد باقیمانده نیز سهم خزانه دولت و سازمان اوقاف به‌عنوان متولی بقاع متبرکه است.

مدیر آستان سبزقبا با اشاره به اینکه این مکان مذهبی جز در موارد خاص از طرف هیچ نهاد دولتی در کشور مورد حمایت مالی قرار نمی‌گیرد، اظهار کرد: متاسفانه درآمدهای حرم نیز کفاف هزینه‌های فراوان آن را نمی‌دهد و ما روزانه با مشکلات مالی به صورت محسوس مواجه می‌شویم، به‌گونه‌ای که گاه حقوق خادمان و کارکنان رسمی حرم نیز تا چند ماه به تعویق می‌افتد.

حاجی طالب عنوان کرد: در حال حاضر مشغول کاشی کاری گنبد حرم هستیم که این طرح نیازمند اعتباری بالغ بر 700 میلیون تومان است و اگر قرار باشد این اعتبار صرفا از محل درآمدهای حرم تهیه شود باید به مدت 10 ماه تمام اعتبارات را به این پروژه اختصاص داد که این واقعا امکان پذیر نیست و اکنون این پروژه از طریق وام 300 میلیون تومانی که دریافت کرده در حال انجام است.

وی به وضع نامناسب سیستم‌های سرمایشی و فرش‌های حرم نیز اشاره کرد و گفت: مطابق با بررسی‌های کارشناسی برای خرید سه دستگاه سیستم خنک کننده بالغ بر 600 میلیون تومان اعتبار لازم است، ضمن اینکه تعویض فرش‌ها نیز نیازمند اعتباری نیم میلیاردتومانی است که با توجه به شرایط موجود رفع این دو مشکل از عهده ما خارج است.

*سبزقبا نیازمند توجه خیرین است

مدیر آستان متبرک سبزقبا، ادامه ساخت دو گلدسته ضلع جنوبی حرم، سیم کشی صوتی، تصویری و تکمیل برق کشی شبستان حرم، سنگ فرش حیاط، کاشی کاری داخل رواق و نمای بیرونی آستانه، ادامه آیینه کاری داخل گنبد و ساماندهی موزه سبزقبا را از دیگر طرح‌های در دستور کار این حرم برشمرد و افزود: با این اوصاف اگر برای تکمیل و بهسازی حرم سبزقبا فقط به درآمدهای این حرم چشم داشته باشیم تا سال‌های متمادی باید شاهد این مشکلات و کمبودهای آزاردهنده بود.

حاجی طالب با ابراز نارضایتی از عدم توجه خیرین دزفولی به حرم سبزقبا اظهار کرد: متاسفانه با وجود اینکه دزفول از نظر آمار خیرین جایگاه قابل توجهی دارد اما این عزیزان کمترین توجهی به بحث بهسازی و تکمیل پروژه‌های حرم ندارند در حالی که شاید کوچک‌ترین کمک افراد خیر شهرستان بتواند مشکلات بزرگی را از دوش ما بردارد.

وی در پایان، با اشاره به گلایه مندی زائران سبزقبا از وضعیت موجود، بیان کرد: اگر این روند نامناسب ادامه داشته باشد قطعا آینده این مکان مذهبی محبوب به خطر می‌افتد و ما امیدواریم مردم و به ویژه مسئولان و خیران شهرستان، با اهتمام ویژه نسبت به احیای این آستان متبرک، با ما همکاری‌های مطلوبی داشته باشند.

*بهسازی سبزقبا در گرو توجه بیشتر

طرح توسعه حرم سبزقبا در سال 1368 با تبیین نقشه‌های جامع و کارشناسی آغاز و مقرر شد تا نهاد متولی با خرید 650 واحد مسکونی و تجاری اطراف حرم به افزایش وسعت آن اقدام کنند ولی گویا مشکل کمبود اعتبار سبب شد تا حتی یک فاز از این طرح نیز اجرایی نشود تا جایی که به گفته حاجی طالب تاکنون تنها 30 ملک خریداری شده است.

آستان متبرک سبزقبای دزفول ظرفیت‌های فرهنگی و معنوی بسیار بالایی دارد، ظرفیت‌هایی که می‌توانند دزفول را نیز مانند قم و شیراز به عنوان چهارمین حرم معنوی کشور مطرح کنند اما گویا سایه کمبود اعتبار تحقق این امر را تا حدودی غیرممکن کرده است، حرمی که در طول سال پذیرای خیل عظیم زائران از سراسر کشور است این روزها به‌ شدت نیازمند توجه کسانی است که احساس می‌کنند اعتبارات مردمی برای مجهز و تبدیل کردن این حرم به محلی که شایسته عظمت صاحب آن باشد کافی است.

طرف صحبت، خیران دزفولی هستند که آوازه آنان در سراسر کشور پخش شده است اما گویا این گروه تمایل دارند بیشتر به ساخت مدرسه بپردازند تا رسیدگی به مکانی مذهبی که اگر ثواب کمک رسانی به آن بیشتر از ساخت یک مدرسه نباشد کمتر نیز نیست، سبزقبا نیز مدرسه‌ای دینی برای پرورش روح افراد و محلی برای برآورده کردن نیازهای معنوی آنها است، مکانی معنوی که اگر بیشتر به آن توجه شود می‌تواند با اقدامات فرهنگی که در آن صورت می‌گیرد انسان‌هایی را به تکامل شخصیتی برساند که هر کدام می‌توانند جامعه‌ای را از غفلت و سیاهی برهانند، حرم سبزقبا این روزها به محاصره حصارهای بی‌پولی درآمده است، حصاری که با نیم نگاهی ساده از سوی متولیان و خیران می‌تواند شکسته شود.