عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول گفت: از جمله سازه‌های ارزشمند بافت قدیمی دزفول خانه تاریخی مهدوی است که متاسفانه که بيشتر قسمت‌های این بنا تخريب شده است.

نجمه مورث‌نوری خاطرنشان کرد: خانه تاریخی مهدوی در قلب بافت قدیم و تاریخی شهر دزفول قرار داد که برای ثبت در فهرست آثار ملی ایران پیشنهاد شده ولی تاکنون به ثبت نرسیده است. این بنا در مرکز محله شاه رکن‌الدین که یکی از مستعدترین محلات نمونه گردشگری بافت قدیم دزفول است و روبه‌روی حمام شاه رکن‌الدین واقع شده است.


وی با اشاره به این که متراژ این بنا 290 متر و تاریخ ساخت آن به دوره قاجاریه می‌رسد و مالکیت بنا در اختیار خاندان مهدوی است اظهار کرد: از جمله ویژگی‌های این بنای ارزشمند نقوش زیبای آجری، قوس‌ها ، طاق‌ها و معماری خاص آجری دزفول است. اين بنا كه از بناهاى اعيانى مركز محله شاه ركن‌الدين بوده به خاطر بی‌توجهی به شکل مخروبه درآمده و به دليل ريزش آوار تقسيمات فضايى آن به طور کامل و روشن مشخص نيست اما از كليات و وضعیت باقیمانده ویژگی‌های ارزشمند بنا پيدا است سازماندهى و فضاي جالبى دارد.

مورث‌نوری افزود: خانه تاریخی مهدوی از جنبه دیگری نیز دارای اهمیت است. موقعيت قرارگيرى اين بنا در مركز محله شاه ركن الدين از اهم ويژگي‌هاى اين بنا است به خصوص كه بر خلاف اكثر بناهاى دزفول كه از سه سمت محصورند اين بنا از دو نبش آزاد بوده و پنجره‌هايى به بيرون از خانه دارد.

عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول خاطرنشان کرد: با این که بيشتر قسمت‌های بنا تخريب شده و سقف آن فروريخته اما هيبت و شاکله اصلی بنا پابرجا است و با توجه به قدمت و ویژگی‌های خاص آن ارزش مرمت و استفاده فرهنگى دارد. بنابراین لازم است پس از قرارگيرى اين بنا در رديف آثار ملى به دليل خطرپذيرى فراوان آن هرچه سريع‌تر برای مرمت آن اقداماتى صورت پذيرد به خصوص كه از اركان مهم مركز محله شاه ركن‌الدين است.

وی تاکید کرد: محل قرارگیری خاص این بنا در محله شاه رکن الدین که یکی از محلات قدیمی و ارزشمند بافت تاریخی دزفول است و دارای مسجد تاریخی، حمام، مدرسه علمیه و چند خانه تاریخی از جمله محسنی، گلچین، مجاهد و نیل‌ساز است در کنار بقعه شاه رکن‌الدین که همگی جزو آثار ثبت ملی ایران هستند رسیدگی به این خانه تاریخی را بسیار بااهمیت می‌کند.

این دوستدار میراث فرهنگی گفت: باید با پیگیری تدوین پرونده ثبت ملی این بنای ارزشمند نهادهای مرتبط هر چه زودتر و پیش از آسیب دیدن بیشتر این بنا عملیات آواربرداری و طرح مرمت آن را آغاز کنند. خانه مهدوی علاوه بر ویژگی های ارزشمند ذاتی خود بنا از آن جا که مکمل فضای محله تاریخی شاه رکن‌الدین است اهمیت ویژه‌ای دارد و از این رو باید به آن توجه ویژه‌ای داشت.

مورث‌نوری بیان کرد: محله شاه رکن‌الدین با ویژگی‌هایی که برشمرده شد جزو ارزشمندترین محلات تاریخی و سنتی کشور است و حفظ هویت تاریخی آن جزوی از میراث گران قدر ایرانی است که همه در مقابل حفظ و احیای این میراث باارزش و اصیل مسوول هستند.

وی ادامه داد: با توجه به رویکرد مثبت اداره کل میراث فرهنگی خوزستان در زمینه توسعه گردشگری لازم است تا پیش از آن که بخشی از هویت تاریخی و معماری این سرزمین به ویرانه‌ای بدل شود تصمیمی جدی برای حفاظت، حراست و احیای گرفته شود.

عضو انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول معتقد است: برای مرمت خانه تاریخی مهدوی می‌توان کلاف‌بندی برخی بخش‌های سازه، بهسازی پنجره‌ها، احیای پنجره‌ها به صورت سنتی و چوبی، اصلاح بندکشی‌ها و تعویض و مرمت آجرهای فرسوده در کنار اصلاح سقف‌ها را انجام داد.