از آن جایی که گراز وحشی با تغذیه و تخریب گیاهان و محصولات کشاورزی باعث وارد آمدن خسارت به کشاورزان می‌شود از آن به عنوان یک آفت در بحث کشاورزی نام برده می‌شود.

گرازهای وحشی از یک سو با تغذیه هر آنچه که قابل خوردن باشد مانند بذر، میوه، ریشه، ساقه و برگ بسیاری از گیاهان به خصوص گیاهانی که دارای طعم، بو و آبدار هستند همچون صیفی‌جات، سبزی‌ها و میوه‌های درختچه‌ای و درختی و از سوی دیگر با کندن و جابجایی خاک و لگد کوب کردن گیاهان و از بین بردن آن‌ها سبب وارد آمدن آسیب به گیاهان بوته‌ای، نهال‌ها، درختچه‌ها و درختان ثمربخش و غیر مثمر می‌شوند، این حیوان همچنین در صورت تحریک و یا ترس برای دفاع از خود بسیار خطرناک می‌شود و با حمله به سمت سایر جانوران و یا حتی انسان می‌تواند باعث مرگ آنان شود.

در شهرستان آبادان سال‌هاست که وجود این گرازهای وحشی چرخه کشاورزی را از تب و تاب انداخته است و به رغم گفته‌های فراوان نمایندگان و مسئولان مربوطه مبنی بر پیگیری موضوع اما متاسفانه این مشکل هنوز هم به طور قطعی حل نشده و کشاورزان منطقه از این بابت خسارت‌ها دیده‌اند.

* زیستگاه‌های گرازهای وحشی

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آبادان گفت: گرازهای وحشی بیشتر در نواحی اطراف رودخانه‌ها و جاهایی که گیاه کافی برای تغذیه باشد، زندگی می‌کنند.

سید احمد موسوی آزاد افزود: آنان برای زندگی خود اقدام به ساخت لانه در نواحی یاد شده می‌کنند و به همین دلیل است که باغات و مزارعی که در حاشیه رودخانه‌ها قرار دارند بیشتر مورد حمله این حیوانات قرار می‌گیرد.

* فراوانی زاد و ولد گراز‌ها در آبادان

وی اظهار کرد: در شهرستان آبادان نیز به دلیل وجود اراضی کشاورزی متروکه، کثرت نیزارهای روئیده شده در انهاری که لایروبی نشده‌اند و دژ خاکی حاشیه رودخانه، تعداد گرازهای وحشی و زاد و ولد آن‌ها رو به ازدیاد گذاشته است.

وی با بیان اینکه این سازمان حافظ جان گرازهاست تصریح کرد: به دلیل تخریب گسترده و از بین رفتن محصولات کشاورزی منطقه توسط این گراز‌ها، توانستیم مراتب را ضمن اطلاع رسانی به اداره کل حفاظت محیط زیست استان خوزستان، موضوع مضر بودن این حیوان برای نخیلات و کشاورزی آبادان را پیگیری و به اثبات برسانیم.

* استفاده از اسلحه شکاری مجوزدار توسط کشاورزان منطقه

رئیس اداره حفاظت محیط زیست شهرستان آبادان با تاکید بر لزوم کنترل این حیوان جهت جلوگیری از خسارت وارده به محصولات کشاورزی منطقه یادآور شد: پس از اثبات این موضوع قرار شد تا آن دسته از کشاورزان دارای زمین کشاورزی که اسلحه شکاری مجوز دار نیز در اختیار دارند، بتوانند در هنگام مواجه از اسلحه برای از بین بردن گراز‌ها استفاده کنند.

موسوی آزاد با تاکید بر آنکه انجام این کار باید منطبق بر رعایت شرایط اسلامی باشد گفت: در متن قراردادی که با این دسته از افراد منعقد می‌شود طی هفت الی هشت بند شروطی را مبنی بر رعایت مسائل اسلامی قبل و پس از کشتار گراز‌ها مورد تاکید قرار گرفته است.

* ضرورت رعایت مفاد قرارداد کشتار گراز بر اساس موازین اسلامی

وی با الزامی خواند رعایت و اجرای مفاد قرار داد یاد شده از سوی کشاورزان افزود: موضوع دفن و یا سوزاندن لاشه گراز‌ها و یا ممنوعیت فروش گوشت آن‌ها پس از کشتار از جمله موارد مورد تاکید در قرارداد است.

وی اظهار کرد: لزوم دقت در هنگام استفاده از اسلحه برای شکار گراز‌ها که می‌تواند برای اهالی منطقه در هنگام تردد و یا سایر حیوانات در محل خطر ساز باشد نیز در این قرار داد مورد تاکید است.

وی در خصوص بکارگیری گروه‌های اقلیت مذهبی جهت کشتار گراز‌ها تصریح کرد: این موضوع که در پاره‌ای موارد از سوی نمایندگان مورد پیگیری قرار گرفت تنها به شکل مقطعی انجام می‌شد.

به گفته وی در زمان حاضر تمایل این گروه‌ها برای شکار در سایر مناطق همچون جنگل‌های شمالی کشور بیشتر از سایر مناطق است.

* راه‌های آزمایش شده برای کنترل گراز‌ها جوابگو نبوده است

رئیس اداره جهاد کشاورزی آبادان گفت: تاکنون راهکارهای متفاوتی برای کنترل گراز‌ها مورد آزمایش قرار گرفته است که هیچکدام جوابگو نبوده است.

رضا پلنگ‌زا افزود: شکار گراز‌ها در مقطعی توانست از ازدیاد گراز‌ها در منطقه جلوگیری کند اما این روش نیز دردسرهای خاص خود را داشته است.

وی اظهار کرد: آنچه که امید داریم به طور مناسب و درست در این خصوص انجام شود بحث حصارکشی باغات و مزارع کشاورزی است.

*‌باغات و مزارع کشاورزی فاقد حفاظ‌های فیزیکی مناسب هستند

وی تصریح کرد: یکی از علل در دسترس بودن مزارع کشاورزی این منطقه برای گرازهای وحشی آن است که این مزارع فاقد حفاظهای فیزیکی مناسب برای جلوگیری از ورود این حیوان به درون مزارع است.

وی یادآور شد: هر چند که گراز خود تهدیدی برای پرچین‌ها و حفاظ‌های باغات و مزارع به شمار می‌روند اما به کارگیری شیوه‌های مناسب در ایجاد حفاظ‌ها می‌تواند به عنوان یک راه حل مناسب در جهت جلوگیری از ورود این حیوان به مزارع کشاورزی باشد.

وی ادامه داد: برای این منظور باید حفاظ‌ها ازعمق 5.1 متری زمین ایجاد شوند تا امکان ورود گراز‌ها به رغم کند و کاری آن‌ها در خاک می‌سر نشود.

رئیس اداره جهاد کشاورزی آبادان گفت: به منظور انجام حصار کشی باغات، تعدادی از کشاورزان منطقه را برای دریافت تسهیلات به بانک‌های عامل معرفی کرده‌ایم.

* قوانین دست و پاگیر بانکی مانع از دریافت تسهیلات توسط کشاورزان شده است

پلنگ‌زا افزود: متاسفانه به دلیل مسائل پیچیده و قوانین دست و پاگیر بانکی بسیاری از افراد معرفی شده با مشکل دریافت تسهیلات مواجه شده‌اند و هنوز موفق به گرفتن تسهیلات نشده‌اند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به اینکه بخش اعظمی از این گراز‌ها از نیزارهای موجود در عراق و با گذر از رودخانه اروند وارد منطقه می‌شوند اظهار کرد: موضوع حصارکشی حاشیه اروند رود باید مورد توجه ویژه قرار گیرد.

* لزوم حصارکشی 70 کیلومتر از اراضی حاشیه اروند رود

وی با بیان اینکه حداقل 70 کیلومتر از اراضی حاشیه اروند رود (شطیط تا نهر قمیجه) باید حصار کشی شوند تصریح کرد: در صورت انجام این کار کشاورزان منطقه حداقل تا 30 سال آینده با خیال راحت به کشت و کار می‌پردازند.

وی یادآور شد: نمایندگان، فرماندار و ریاست سازمان جهاد کشاورزی در این خصوص نظر مساعدی دارند.

رئیس اداره جهاد کشاورزی آبادان با بیان اینکه همگان تلویحا این طرح را پذیرفته‌اند ابراز امیدواری کرد تا با پیگیری مستمر این طرح هر چه زود‌تر عملیاتی شود.

پلنگ‌زا با تاکید مجدد بر اینکه وجود گرازهای وحشی خسارات فراوانی را به کشاورزی منطقه وارد آورده است تصریح کرد: آمادگی برای کاشت میانه کاری در منطقه وجود دارد اما به دلیل هجوم گراز‌ها به باغات و مزارع کشاورزی این میانه کاری‌ها از بین می‌رود.

پیش از جنگ تحمیلی آبادان به عنوان یکی از قطب‌های اصلی کشاورزی ایران محسوب می‌شد که سالانه هزاران تن محصولات کشاورزی به ویژه خرما، صیفی جات و سبزیجات از این منطقه به خارج از کشور صادر می‌شد اما با بروز جنگ تحمیلی و از بین رفتن بیش از دو میلیون اصله نخل خرما در این منطقه و گذشت 25 سال از پایان جنگ تحمیلی هنوز رونق قبلی خود را نیافته است و این امر لزوم توجه جدی مسئولان امر را در خصوص احیا و بازسازی نخیلات کشاورزی منطقه و رفع موانع کاری را می‌طلبد.

گزارش: فرزانه یحیی آبادی