معاون بهداشتي دانشگاه علوم​پزشكي جندي​شاپور اهواز با اشاره به شعار روز جهانی بهداشت، بر لزوم ارتقا فرهنگ مصرف مواد غذايي مفید در میان مردم تاکید کرد.

دكتر سيدسعيد سيديان اظهار كرد: سازمان بهداشت جهاني همه ساله با گرامیداشت روز 18 فروردين (7 آوريل) به عنوان روز جهانی بهداشت، شعاري را تحت عنوان شعار سال مطرح مي​كند که برای امسال شعار "ايمني غذا از مزرعه تا سفره" انتخاب شده است.

وي ادامه داد: شعار امسال سازمان بهداشت جهانی با شرایط جوامع پيشرو كاملا مرتبط است. اكنون بيماري‌هاي غير واگير مهم​ترين عامل مرگ​ومير است و در ردیف شايع​ترين علل مرگ در كشورمان، بيماري​هاي قلبي و عروقي و سكته​هاي قلبي و مغزي با 45 درصد و پس از آن تصادفات و سرطان‌ها با حدود 11.2 درصد قرار دارند.

سيديان اظهار كرد: براي مقابله با بيماري​هاي غيرواگير نيازمند آن هستيم كه آگاهي مردم را در بسياري مسايل ارتقا دهيم که یکی از اين مسايل مربوط به غذا است.

وي ادامه داد: امنيت غذا يعني هر فرد حدود 30 درصد از درآمد خود را به تامین غذا اختصاص دهد؛ بنابراین لازم است براي تهيه غذا تخمين مالي صورت گيرد تا مردم با تامین مالی، به غذاي سالم دسترسي داشته باشند.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم​پزشكي جندي​شاپور اهواز گفت: پس از اينكه پول براي تامين غذا فراهم شد، درست هزينه شدن آن اهميت بالايي پیدا می‌کند. براي درست هزينه شدن اين پول لازم است به چند سوال پاسخ دهيم؛ آيا ماده غذايي سالم توليد مي​شود؟ در شوراي سلامت سال گذشته ثابت كرديم مواد غذايي گياهي اصلي كه در استان تولید مي​شوند، سالم هستند. گوجه، خيار، پياز، سيب​زميني، كاهو و برنج از جمله این مواد هستند و ميزان سموم آن​ها در حد استاندارد است.

سيديان عنوان كرد: هدف از اين كار اين بود كه بتوانيم كاری كنيم تا برچسب سلامت بر روي اين محصولات گياهي قرار گيرد. پس از تهيه شدن غذاي سالم به اين سوال مي​رسيم كه آيا اين مواد سالم که با قيمت تنظيم‌شده عرضه شده‌اند، به درستي مصرف مي​شوند؟ و آيا مردم درك درستي از مسايل بهداشتي در این زمینه دارند؟ به عنوان مثال سيب​زميني را سرخ مي​كنيد يا به صورت آب​پز مصرف مي​كنيد؟ ما معتقديم كه سرخ كردن بدترين نوع طبخ غذا است و روشی غيربهداشتي است و این گونه است که با تغییر روش پخت غذای سالم، آن را به یک ماده غذايي ناسالم تبدیل مي​كنيم.

وي افزود: پس از ارايه آموزش​هاي لازم در اين زمينه، وزارت بهداشت فهرستي را تحت عنوان "غذاهاي مخاطره​آميز براي سلامت" منتشر كرد كه شامل سوسيس، كالباس، انواع مواد سرخ كردني، آب‌ميوه​هايي با كمتر از 50 درصد مواد مجاز و ساير موارد است. به همين دليل است كه صدا و سيما ديگر اجازه ندارد چيپس و پفك تبليغ كند و هر كدام را تبليغ كند قابل شكايت و بازرسي است و پيگرد قانوني دارد. اين موضوع از اسفندماه سال گذشته عملياتي شد.

سيديان اظهار كرد: پس از آگاهي دادن به مردم در زمينه مضرات مواد ناسالم، مواد غذايي سالم را نيز ارايه كرديم. به همين ترتيب در سايت معاونت بهداشت مسابقه‌ای طراحی شد که مطالب مهمی در خصوص ايمني غذا در آن مطرح شده است.

وي عنوان كرد: متاسفانه شايعاتي در برخي مسايل ايجاد مي​شود كه ضربه زيادي به سلامت وارد مي​كند به طور نمونه در خصوص يددار كردن نمك به موفقيت​هايي دست يافتيم ولي باورهاي غلط درباره استفاده از نمكي تحت عنوان نمك دريا ایجاد شد كه بايد در جهت جلوگیری از مصرف آن، آگاهي بيشتري به مردم داده شود.

رييس مركز بهداشت خوزستان در ادامه به ريزمغزي​هاي مفيد در غذاها اشاره كرد و گفت: آهن يكي از اين ريزمغزي​ها است. اكنون شايع​ترين كم​خوني در دنيا، فقر آهن است و در كشور ما نیز شيوع دارد که به منظور مقابله با آن، قرص آهن را در مدارس دخترانه توزيع کردیم، گرچه این طرح هزینه‌های بسیاری در بر داشت.

وی به کمبود ويتامين D در میان مردم اشاره کرد و افزود: 70 تا 80 درصد مردم كشور دچار كمبود ويتامين D هستند. جذب اين ويتامين از طريق پوست و از راه آفتاب راهي منسوخ شده است لذا بهترين راه تامین این کمبودها، مصرف مكمل​هاي ويتامين D است که وزارت بهداشت نيز در حال توزيع مگادُزهاي 50 هزار واحدي ويتامين D است و توصيه مي​كند ماهي يك عدد از اين مگادُزها را مصرف كنيد.

سيديان اظهار كرد: استان خوزستان تنها استاني است كه اين مگادُزها را براي دانش​آموزان پسر نیز تجويز کرد و جزو 15 استاني است كه این مگادُز به دانش​آموزان دختر اختصاص داده است. اما سؤال اينجاست كه آيا در تأمين ريزمغزي​ها موفق بوده‌ايم؟ پاسخ منفی است و این به دليل ضعف فرهنگ عمومي است. به طور نمونه شاهد بوده‌ايم كه برخي از دانش​آموزان قرص آهن یا ویتامین D را مي​گيرند و در سطل زباله مي​اندازند.

وي افزود: مشكلات عمده​اي در اين زمينه وجود دارد كه بايد به حال اين وضعيت گريست. اين دانش‌آموزان پيتزا مي​خورند ولي قرص ويتامين D كه وزارت بهداشت در اختيار آنها قرار مي​دهد را نمي​خورند لذا ضروري است كه آموزش و پرورش، بهداشت و رسانه​ها به عنوان آموزگاران اصلي جامعه نقش آگاهي‌دهنده خود را ايفا کرده و در این زمینه اطلاع‌رسانی کنند.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم​پزشكي جندي​شاپور اهواز گفت: متأسفانه علي​رغم اينكه در بسیاری موارد می‌توان پول كافي و مواد غذايي اوليه سالم تأمين كرد ولي همين مواد غذايي سالم درست مصرف نمي​شود که برای اصلاح این روند در کشور، آموزش بيشتري لازم است.

سيديان اظهار كرد: مشكل اينجاست كه فضاي آموزشي را كه بايد ما پر كنيم، خالي كرده​ايم و آموزش را به اينترنت سپرده​ايم. بنابراين بايد سعي كنيم به طور پررنگ اطلاعات درست را در اختيار مردم قرار دهيم؛ در این زمینه هم سايت معاونت بهداشت در زمينه آموزش سلامت باید ارتقا یابد و هم رسانه​ها بايد آموزش​هاي درست و كافي را به مردم بدهند تا مردم آگاه شوند كه چه روشي را براي خوب و سالم زندگي كردن انتخاب كنند.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم پزشكي جندي شاپور اهواز گفت: از ديگر عادات بد و مخاطره‌آميز براي سلامتي، قليان كشيدن است، وضعيت مصرف سيگار نیز در کشورمان بسيار نابسامان است. در كنار آن مصرف شير در كشور نسبت به دنيا كم و مصرف نوشابه بالاست. همچنين مصرف ماهي كم و مصرف نمك و شكر بيشتر است و به طور كلي بسياري از شاخص​ها در غذا شاخص‌های خوبی نيستند. در خصوص استعمال قليان به عنوان يك رفتار غيربهداشتي و ناسالم، وضعيت بسامان نيست.

رییس مرکز بهداشت خوزستان افزود: متأسفانه آموزش‌هاي ما برای پیشگیری از مصرف قليان كافي نبوده تا در پی این آموزش‌ها، جوانان قليان را رها كنند و متوجه شوند که استعمال قلیان موجب ايجاد سرطان​ها و بيماري​هاي ريوي مي​شود و در کنار مشکلات گردوغبار، سيستم ريه را به شدت تخريب می‌کند.

سيديان گفت: لازم است جدیتی اعمال شود تا شهرداري که وظيفه جمع​آوري قليان​ها از سطح پارك​ها را بر عهده دارد و صنعت، معدن و تجارت با بر عهده داشتن وظيفه جمع​آوري مغازه​هاي فروش قلیان و دیگر سيستم‌ها و ارگان‌های مرتبط در اين زمينه؛ هماهنگ با یکدیگر عمل كنند.

وي در ادامه اظهار کرد: امسال سه محور به عنوان محور کار معاونت بهداشت دانشگاه جندی شاپور در نظر گرفته شده است؛ نخست این که به هزار روز اول زندگی کودک توجه بیشتری شود. هزار روز اول زندگی یک فرد یعنی از زماني كه مادر باردار مي​شود تا زماني که به سن 2 سالگي مي​رسد بسيار مهم است و زمانی طلايي محسوب مي​شود. در برخی مناطق دسترسي مردم به مواد غذايي سالم كم است، بنابراين توسط بنياد علوي و كميته امداد بخشي از اين كمبودها را پوشش دادیم اما اين كافي نبوده لذا برنامه و پيشنهاد اين است كه همه مادران باردار تا هنگام زایمان و پس از آن تا زمانی که كودك به سن 2 سالگي برسد، تحت پوشش اين طرح قرار می گیرند. اين طرح شامل همه استان خوزستان است.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم​پزشكي جندي​شاپور اهواز گفت: همچنين تأكيد ما بر ايجاد ميادين ميوه و تره​بار در نقاط مختلف استان است. هزينه توليد غذا در استان خوزستان بالا است لذا لزوم وجود اين ميادين در قالب یک طرح نوشته شده است و به عنوان پيشنهاد اوليه، بازارچه ترنج در دستور کار قرار می گیرد. با توجه به این که قيمت مواد غذايي بالا است، بايد اماکنی وجود داشته باشد که مواد غذایی را با قيمت پايين‌تر عرضه کنند.

سيديان در محور سوم به كشتارگاه​ها اشاره كرد و افزود: در خصوص ساماندهي كشتارگاه‌ها تلاش بسياري صورت گرفته است. خوزستان با همه بزرگی صنایع و منابع، يك كشتارگاه صنعتي نداشته است اما با تلاش‌های انجام شد؛ اکنون از هر 300 رأس دام سبكي در اهواز، 150 رأس به صورت صنعتي كشتار مي‌شوند. در بحث دام سنگين نيز قول داده شده که تا پايان ارديبهشت وارد مدار كشتار صنعتي شود.

وي افزود: با فعاليت كشتارگاه​هاي صنعتي در استان، می‌توان در كنترل بيماري​هاي عفوني موفق عمل کرد و فراورده​هاي گوشتي را با قيمت بسيار ارزان در اختيار مردم قرار داد.

معاون بهداشتي دانشگاه علوم​پزشكي جندي​شاپور اهواز گفت: 80 تا 90 درصد از شیوه زندگي بومي و استفاده از موادغذایی به روش بومی و محلی منفعت دارد ولي معتقديم كه همان غذاهاي سالم بومي باید به روشي سالم تهيه شوند. بنابراين با اصل غذاها مخالفتي نداريم ولي نحوه پردازش و تهيه آن مورد بحث است.

ریيس مركز بهداشت خوزستان درباره کم مصرف کردن انواع مواد غذایی و لزوم اصلاح روش تغذیه، گفت: اكنون كم​مصرف كردن مواد غذايي مفيد را در بسياري بخش​ها داريم كه مهم​ترين آن شير است به طوري كه در کشور يك‌چهارم استاندارد جهاني شير مصرف مي​كنيم. در خصوص سبزيجات نيز ميزان مصرف در كشور كمتر از نُرم جهاني است و به همین دلیل تأكيد مي​شود در وعده شام يا ناهار يك بشقاب سبزيجات مصرف شود که سبزیجات می‌تواند از هر نوع از جمله سبزی و کاهو باشد.