وجود بيش از چهار هزار روستا در خوزستان نشان از جمعيت چشمگير غيرشهري در اين استان دارد. جمعيتي كه در عصر حاضر با توجه به پديده جديد اينترنت و مرگ فاصله ها اما هنوز از امكانات اوليه، فرسنگ ها دور مانده اند.

در خوزستان هنوز هستند روستاهاي دور و نزديك از مركز استان كه حتي مدرسه ابتدايي ندارند. برخي نيز كه داراي مدرسه ابتدايي هستند وضعيت شان در شرايط بسيار سختي است، به طوري كه در زمستان هيچ وسيله گرمايشي ندارند. مشكلاتي همچون نبود آب شرب و سرويس بهداشتي در برخي از مدارس روستاهاي شهرستان شوش دانش آموزان را در رفتن به مدرسه و كسب دانش بی میل كرده است.

روستاي خيط در گوشه يي از اهواز و 110 دانش آموز در روستاي حفيره از توابع اهواز كه حتي يك سرويس بهداشتي سالم ندارند. آن سوتر از اهواز، مدرسه ابتدايي مجموعه روستاي «مگرن» از توابع شوش كه جمعيتي قريب به هشت هزار نفر دارد، روستاهاي «غزاله»، «بيت منديل» و «سواده» از توابع رامهرمز، روستاهاي «چم صبي»، «سبع اگطاع» از توابع رامشير، روستاي «دشت لير»، «چال بلوطك»، «قلعه بردي» از توابع انديكا كه برخي از آنها در كانكس مشغول تحصيل اند و... تنها نمونه هايي از روستاهايي هستند كه با مشكلات مختلفي دست و پنجه نرم مي كنند.

گذشته از اين، طبق گفته هاي مسوولان تمام مدارس روستايي شهرستان شوش فاقد كتابخانه هستند و تنها معلمان براي حل اين مشكل در برخي از مدارس،خود مبادرت به راه اندازي كتابخانه كرده اند. اين يعني دانش آموزان تا مقاطع راهنمايي و دبيرستان از وجود كتابي غير از كتب درسي بي خبرند.

مناسب است آموزش و پرورش، واقع بينانه تر و مبتني بر آمار دقيق، با بحث بي سوادي برخورد كند و متوليان امر درباره ميزان بي سوادي، كودكان بازمانده از تحصيل، حقيقت را فداي مصالح مديريتي نكنند و با تكيه بر آمار، نگاه ويژه يي به آموزش عمومي داشته باشند، براي بچه هايي كه به دلايل مختلف اقتصادي و اجتماعي دبستان يا راهنمايي را رها مي كنند، برنامه هايي مشخص داشته باشند تا مانع از بازتوليد بي سوادي در سال هاي آتي شوند.

 جداي از بحث مشكلات مدارس، وجود معلمان غير بومي و سرباز معلم در اين مناطق سبب ساز كم توجهي به مبحث آموزش شده است. نپرداختن به حضور و غياب دانش آموزان در مدارس و... از آسيب هايي است كه نياز به توجه بيشتري از جانب آموزش و پرورش دارد.

 برخي جامعه شناسان كشور بر اين باورند كه ما تا خود را، تاريخ خود را و فرهنگ خود را نشناسيم نمي توانيم حضور جهاني موثر داشته باشيم و اين يك روياي بيهوده است كه در انتهايش كابوس تقلب هاي علمي قرار دارد. بنابراين ما امكانات داريم و سوء مديريت از يك سو و انفعال فردي كنشگران از سوي ديگر دو مشكل اساسي هستند كه مانع از آن مي شوند كه بتوانيم جايگاهي درخور خود در جهان علم داشته باشيم.

در سطح بالاتر نيز در خوزستان؛ روابط الكترونيك، اينترنت و ساير امكانات فناورانه يي كه امروز در خدمت همه است در دانشگاه آن طور كه بايد و شايد مورد استفاده قرار نمي گيرند. در نهايت نياز به توسعه انساني در خوزستان به عنوان بخشي از اين پهنه بزرگ مورد كم عنايتي مسوولان قرار گرفته است. براي پيشبرد اهداف آموزشي و توسعه، نياز ويژه به برطرف كردن مشكلات مدارس روستاها توسط افراد متخصص و بومي محسوس است.

گزارش: اعتماد/ قاسم منصور آل کثیر

تصاویری از دبستان روستای بزرگ گلگیر مسجدسلیمان یک روز قبل از شروع سال تحصیلی: