ظریف گفت: راکتور اراک، آب سنگین باقی میماند و با توجه به آخرین پیشرفتهای فناوری بازطراحی خواهیم کرد و در این روند کشورهای مختلف از اعضای 1+5 و خارج از آنها همراه با ما حضور خواهند داشت.
محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه کشورمان، در کنفرانس خبری که پس از بیانیه پایانی دو طرف قرائت شد با بیان اینکه فعالیتهای ما صلح آمیز است، گفت: هیچ یک از این مواردی که تحریم نامگذاری کردند نه انسانی بوده و نه بر مبنای حقوق بشر بوده و نه قابل پذیرش بوده است.
وی ادامه داد: ما ادامه خواهیم داد بحث تحقیق را و راکتورهای ما باید پیشرفته تر شود و درباره سانتریفیوژهایمان نیز به آنچه امضا میکنیم متعهد هستیم و تمرکز میکنیم بر روی فعالیتهای هستهای در نطنز، سایر فعالیتها و آنچه باید در فردو انجام دهیم.
ظریف افزود: تمامی قطعنامههای شورای امنیت، آمریکا اعم از کنگره و دولت باید برداشته شود و دانشگاههای ما بتوانند باید رقابت علمی داشته باشند و هیچ تحریمی نباید باشد. میتوانیم با این فهم مشترک پیش برویم. بحث پنهان سازی هستی و اینکه بنشینیم و نیمه خالی لیوان را ببینیم به سود هیچکس نخواهد بود و باید نگاه رو به جلو داشته باشیم و اگر مشکلی پیش آمد بر اساس احترام متقابل بنشینیم و صحبت کنیم و به جلو پیش برویم.
وزیر خارجه ایران در پاسخ به این سؤال که ممکن است تفسیرهای متفاوتی از راهحلهایی که تفاهم شده بیان شود و چه راهکاری در این زمینه در دستور کار دارید؟ گفت: آنچه امروز به عنوان راهحلهای متفاوت برای رسیدن به برنامه جامع اقدام مشترک مورد توافق قرار گرفت، براساس یک دیدگاه مبتنی بر بازی برد - برد در روابط بینالملل است که بر اساس آن کلیه تحریمها علیه ایران که غیر عادلانه بوده پایان خواهد یافت، همزمان برنامه هستهای ایران ادامه مییابد، اما اقداماتی را برای ایجاد اطمینان در سطح بینالمللی انجام خواهیم داد.
وی افزود: چارچوب کلی مورد توافق ما برای برنامههایی که از سوی جمهوری اسلامی انجام خواهد گرفت این است که ما در نطنز با تعدادی سانتریفیوژ کار را ادامه میدهیم و بیش از 1000 سانتریفیوژ در فردو ادامه کار خواهند داد بدون اینکه به کار غنی سازی بپردازند. ممکن است از آنها برای تولید ایزوتوپهای پایدار استفاده شود یا برای سایر استفادههای صلح آمیز از جمله تحقیق و توسعه در حوزههای پیشرفته فیزیک هستهای با همکاری بینالمللی استفاده خواهد شد.
ظریف ادامه داد: راکتور اراک، آب سنگین باقی میماند و با توجه به آخرین پیشرفتهای فناوری بازطراحی خواهیم کرد و در این روند کشورهای مختلف از اعضای 1+5 و خارج از آنها همراه با ما حضور خواهند داشت و در پیشرفت فناوری کشورمان کمک خواهند کرد.
وزیر خارجه کشورمان گفت: در حوزههای دیگر منجمله تولید سوخت نیروگاهی همکاریها در تولید سوخت ادامه مییابد و در ساخت نیروگاه و راکتور تحقیقاتی همکاری با ایران آغاز خواهد شد. اینها حوزههایی است که در گذشته جامعه بینالمللی در ورود به همکاری با ایران تردید و خودداری داشت. در سایر موارد کلیه تحریمهایی که اتحادیه اروپا و آمریکا علیه جمهوری اسلامی ایران برای ادامه برنامه هستهای تعیین کردند لغو خواهد شد.بر اساس روشهایی که در حوزه داخلی دارند و من بارها گفتهام که ما به تعهد دولتها به عنوان نماینده کشورها در جامع بینالمللی توجه و به روشهای داخلی آنها توجهی نداریم. کلیه قطعنامههای شورای امنیت لغو خواهند شد و این دستاوردی بزرگ برای تلاشهای جمهوری اسلامی و جامعه جهانی است چرا که کمکی به حل مشکلات نمیکردند.
ظریف ادامه داد: در برخی زمینهها نیاز است در سه ماه آینده گفتوگو کنیم به همین دلیل برخی نکات که در متن وجود داشت با برخی ابهامات یا نکات کلی مواجه بود اما در مورد موضوعات اساسی توافق شده است.
وی گفت: همه شرکت کنندگان در مذاکرات براساس نیازهای داخلی خود روایتهایی را از آنچه اتفاق افتاده مطرح خواهند کرد، ولی ما با جدیت و شجاعت و آنچه مقام معظم رهبری به عنوان نرمش قهرمانانه مطرح کردند تمام تلاش خود را در 3 ماه آینده ادامه خواهیم داد تا توافق نهایی که تنها توافق ما خواهد بود بر اساس منافع و نیازهای مردم ایران حاصل شود و به تایید شورای امنیت برسد و اجرا شود. ما تا 3 ماه آینده باید مذاکره کنیم و تدوین کنیم متن را و امیدواریم مردم و هدایت ریاست جمهوری و همکاری کلیه دست اندرکاران و بخصوص آقای صالحی و همکارانش و دوستانی که در گذشته برای پیشبرد این هدف ملی کار کردند سپاسگذاری کنیم. از مقام معظم رهبری که همواره ما را مورد حمایت قرار دادند و رئیس جمهور که شجاعانه از فرزندان کشور و انقلاب در مذاکرات هستهای حمایت کردند سپاسگذاری کنم.
وزیر خارجه ایران در خصوص روابط بهتر ایران و غرب یادآور شد: ایران هیچگاه نخواسته از جامعه بینالمللی دور شود و همواره خود را جزو جامعه بینالمللی میداند و بسیار حیاتی و ضروری است که گامهایی را برای صلح آمیز بودن برنامه هستهایش بردارد و غنی سازی تا نتیجه خوبی داشته باشد.
وی ادامه داد: تا زمانیکه فناوری ما به سطح مناسب برای تولید تمامی اجزا یک مجتمع سوخت شود این کار میتواند یک برنامه صلح آمیز بسیار موفق در ایران را تدارک ببیند.
وزیر خارجه درباره روابط ایران و آمریکا عنوان کرد: هر گونه مذاکره ایران و آمریکا باید بر اساس احترام متقابل باشد. ما راجع به اعتماد سازی جدی هستیم و از طرف مقابل هم همین انتظار را داریم و اینکه تعهد داشته باشد بر اساس حرفها و امضاهایی که انجام می دهد. هر گونه مانع تراشی مذاکرات را خدشه دار میکند و ما نیازمند تصمیمات شجاعانه هستیم.
ظریف گفت: بیانیهای که امروز تدوین شده و راهحلهایی که امروز به آنها دست یافته شده اگر انشاءالله ظرف سه ماه آینده به یک توافق منجر شود تعهدات متقابل و اقدامات متقابلی را در صورت نقض تعهد پیش بینی کرده است که متوازن و متقابل برای همه طرفهاست.
وی ادامه داد: ایران در صورت مشاهده عدم اقدام، اقدام متقابل را انجام خواهد داد.
ظریف افزود: امیدارم کشورهایی که سابقه مثبتی در ذهن مردم ایران نداشتند و اقدامات نامناسبی را مخصوصاً در چند سال گذشته در پرونده هستهای را علیه مردم ایران و شهروندانی که توسط تحریمهای ظالمانه مورد ظلم قرار گرفتند و نتوانستند دارو و غذا از بازارهای بینالمللی داشته باشند و توانستند با مقاومت و ایستادن روی پای خود این پیام را ارسال کنند که مردم ایران تسلیم فشار نخواهند شد و در برابر فشار جز مقاومت چیز دیگری را نشان نخواهند داد.
وی گفت: مردم ایران اهل منطق، تعامل، گفتوگو و سازندگی هستند. این مردم بزرگوار هستند، آمادگی دارند رفتارها را با دقت رصد کنند و ببینند که با آنها چگونه رفتار خواهد شد. کسانی که در گذشته سابقه خوبی از خود به جا نگذاشتند میتوانند از این فرصت برای اصلاح گذشته استفاده کنند.
وزیر خارجه در خصوص قطعنامهها نیز گفت: ما یک شمای کلی از هر کدام از راه حلها را توضیح دادیم. غنیسازی ادامه مییابد. ما یکسری نیاز علمی داریم و تمامی این موارد ادامه مییابد در چارچوب مشخص و در انتها منتظر یک قطعنامه از شورای امنیت هستیم که قطعنامههای گذشته را ملغی کند و همه این قطعنامههای ضد ایرانی باید خاتمه داده شود. برخی کشورها محدودیتهایی در حوزههای تجارت، اقتصاد و تعاملات بانکی ایجاد کردند و ما بدنبال آن هستیم که همه آنها به یکباره در چارچوب زمانی خاص برداشته شود که مشخصه تفاهم کلی ما با 1+5 خواهد بود که باید در 3 ماه آینده انجام شود و ما کار نگارش آن را از فردا آغاز خواهیم کرد. این خواسته ایران نیست بلکه 1+5 نیز باید آن را داشته باشد.
ظریف در صورت تخطی طرف مقابل گفت: متنی است که درباره آن به توافق میرسیم و بعد گام به گام جلو میرویم و ماده به ماده تمامی مکانیسمها باید از جانب دو طرف پیش رود. همه کسانیکه در این فرآیند آمدهاند و حرکتهایی که بصورت غیر منطقی علیه ایران انجام شده باید برداشته شود و منافع ملی ایران باید حفظ شود چراکه ایران همواره قربانی بسیاری از ناملایمات جهانی بوده و نمیخواهیم این ادامه یابد و حاضریم با یک بیان منطقی و مستدل جلوی هرگونه عذر و بهانه را از طرف غربی بگیریم. اگر یک نظامی حاکم شود میتوانیم اعتماد سازی مشترکی داشته باشیم که بر اساس آن پیش برویم. ما 9 ساعت و تا صبح با وزرای خارجه 1+5 مذاکره میکردیم که این انرژی ناشی از نیاز به گرفتن حق بود تا نگذاریم کسی از آن تخطی کند و امیدوارم وضعیت بهتری حاکم شود.
متن کامل بیانیه پایانی
نشست خبری محمد جواد ظریف و وزیران خارجه ۱+۵ متن کامل بیانیه پایانی را قرائت کرد.
محمد جواد ظریف در نشست خبری در دانشگاه پلی تکنیک لوزان در قرائت این بیانیه اعلام کرد : ما، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران و نماینده عالی اتحادیه اروپا، همراه با وزرای خارجه ۳ کشور اروپایی به اضافه ۳ (چین، فرانسه، آلمان، فدراسیون روسیه، آمریکا، بریتانیا و ایالات متحده) از ششم تا سیزدهم فروردین ۱۳۹۴ در سوئیس دیدار نمودیم.
همانطور که در آذرماه ۱۳۹۲ توافق کرده بودیم، ما به این منظور در اینجا گرد هم آمدیم تا راه حل هایی به منظور دستیابی به حل و فصل جامعی که ماهیت صرفا صلح آمیز برنامه هسته ای ایران را تضمین نموده و کلیه تحریم ها را به صورت کامل لغو نماید، پیدا کنیم.
امروز ما یک گام تعیین کننده برداشتیم: ما به راه حل هایی در مورد مولفه های مهم برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) دست یافتیم. این امر مدیون عزم سیاسی، حسن نیت و تلاش جدی همه طرف ها بوده است. اجازه فرمائید از همه هیات های نمایندگی به خاطر تلاش های خستگی ناپذیرشان تقدیر نماییم.
تصمیم امروز ما که مبانی مورد توافق برای متن نهایی برجام را پایه ریزی می کند بسیار مهم است. اکنون می توانیم مجددا نگارش متن توافق نهایی و ضمایم آن را با بهره گرفتن از راه حل هایی که در این چند روز به آنها دست یافته ایم، شروع کنیم.
همچنان که ایران برنامه صلح آمیز هسته ای خود را دنبال می کند، سطح و ظرفیت غنی سازی و میزان ذخایر ایران برای دوره های زمانی مشخص، محدود خواهد شد و نطنز تنها مرکز غنی سازی ایران خواهد بود. تحقیق و توسعه غنی سازی در ایران بر روی ماشین های سانتریفیوژ بر اساس یک جدول زمانی و سطح توافق شده، انجام خواهد شد.
فوردو از یک سایت غنی سازی به یک مرکز هسته ای، فیزیک و فن آوری تبدیل خواهد گردید. در این مرکز همکاری بین المللی در حوزه های تحقیق و توسعه ی مورد توافق مورد تشویق قرار خواهد گرفت. مواد شکافت پذیر در فوردو نخواهد بود.
رآکتور تحقیقاتی پیشرفته آب سنگین در اراک با همکاری مشترک بین المللی بازطراحی و نوسازی خواهد شد به گونه ای که پلوتونیوم با قابلیت تسلیحاتی در آن تولید نگردد. بازفرآوری صورت نخواهد گرفت و سوخت مصرف شده صادر خواهد گردید.
مجموعه تدابیری برای نظارت بر اجرای مفاد برجام شامل کد اصلاحی ۳.۱ و اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی مورد توافق واقع شده است. آژانس بین المللی انرژی اتمی از فن آوری های مدرن نظارتی استفاده خواهد کرد و از دسترسی های توافق شده بیشتری از جمله به منظور روشن کردن موضوعات گذشته و حال برخوردار خواهد شد.
ایران در همکاری های بین المللی در حوزه انرژی هسته ای صلح آمیز مشارکت خواهد نمود که می تواند شامل ساخت نیروگاه های هسته ای و رآکتورهای تحقیقاتی شود. یک حوزه مهم دیگر، همکاری در زمینه ایمنی و امنیت هسته ای می باشد.
اتحادیه اروپایی، اعمال تحریم های اقتصادی و مالی مرتبط با هسته ای خود را خاتمه خواهد داد و ایالات متحده نیز اجرای تحریم های مالی و اقتصادی ثانویه مرتبط با هسته ای را، همزمان با اجرای تعهدات عمده هسته ای ایران به نحوی که توسط آژانس بین المللی انرژی اتمی راستی آزمایی شود، متوقف خواهد کرد.
یک قطعنامه جدید شورای امنیت سازمان ملل متحد صادر خواهد شد که در آن برجام تائید شده، کلیه قطعنامه های قبلی مرتبط با موضوع هسته ای لغو خواهد گردید و برخی تدابیر محدودیت ساز مشخص، را برای یک دوره زمانی مورد توافق، لحاظ خواهد کرد.
ما در هفته ها و ماه های آینده، برای نگارش متن برجام شامل جزئیات فنی آن، در سطوح سیاسی و کارشناسی کار خواهیم کرد. ما خود را متعهد به تکمیل تلاش ها تا تاریخ ۱۱ تیرماه می دانیم. از دولت سوئیس به خاطر حمایت های سخاوتمندانه در میزبانی این مذاکرات تقدیر و تشکر می نمائیم. از خبرنگاران عزیز که در این مدت همراه ما بودند نیز سپاس گزاریم.